همشهری آنلاین_زهرا بلندی: بازار بزرگ محله عبدل‌آباد منطقه ۱۹ یکی از همین دست بازارهاست که بیش از ۲ دهه قبل ابتدا به شکل بازار محلی برپا و به مرور زمان به بازاری بزرگ تبدیل شد. در این گزارش ضمن آشنایی با تاریخچه این بازار به بهانه نزدیک شدن به ماه‌های پایانی سال و افزایش ترددهای روزانه در این محدوده، شرایط این روزها و همچنین نیاز مراجعان بازار را بررسی می‌کنیم.
با وجود محدودیت‌های تعیین شده در روزهای کرونایی، بازار عبدل‌آباد هم مانند دیگر راسته‌های تجاری خلوت نیست. قدمت این بازار بیش از ۲ دهه است. تا قبل از دهه ۸۰ خیابان شهید احسانی فقط به محل فروش نخ و دوک و تکه پارچه‌های ارزان معروف بود، اما به واسطه بینش اقتصادی برخی کاسبان و حمایت شهرداری، از سال ۱۳۸۵ به‌عنوان یک بازار به رسمیت شناخته شد. با راه‌اندازی مغازه‌های مختلف در این خیابان، تعداد زیادی از کاسبان پارچه و پرده تجارت خود را به این محدوده انتقال دادند و از کمترین فضای عبدل‌آباد برای ایجاد کسب و کار استفاده کردند.
خیابان شهید احسانی سال‌های نخست به بورس پارچه و پرده معروف بود، اما چند سالی است که ده‌ها صنف متنوع را در خود جای داده و به محل فروش لوازم خانگی و پوشاک هم تبدیل شده است. کم‌کم از ۱۰ سال پیش نفوذ بافت تجاری به بافت مسکونی آغاز شد و این بازار تا خیابان‌های اطراف آن از جمله اُحد، بدر و انقلاب هم گسترش یافت.
امروزه خیابان احد به محل فروش لباس‌های ورزشی معروف است. روزانه جمعیت قابل توجهی برای خرید به خیابان احد می‌آیند و خیابان انقلاب هم به محل عرضه پرده و ابزارهای نصب آن شهرت دارد. طی ۲ سال اخیر با هدف سرو سامان بخشیدن به این بازار پر رفت‌وآمد طرح‌هایی همچون ساماندهی دستفروشان و انتقال آنها به فضایی دیگر در بوستان شهید مطهری، یکسان‌سازی تابلوها و سایه‌بان‌های واحدهای تجاری، نصب مبلمان شهری، ساماندهی کابل‌های برق و ساخت تونل نوری و... در آن اجرا شده است.
رفع ترافیک با ساخت پارکینگ
شکل‌گیری بازار بزرگ شهید احسانی به همان اندازه که در شناساندن نام منطقه ۱۹ مؤثر بوده، بر کیفیت زندگی و آسایش اهالی محله هم تأثیر گذاشته است. خیابان شهید احسانی خیابانی است که ابتدا کارکرد مسکونی داشت و فقط جوابگوی تعداد اندکی از مشتریان و خریداران محلی بود، اما به مرور به بازاری بزرگ و فرامنطقه‌ای تبدیل شد.
«حسین محمدزاده» دبیر شورایاری محله عبدل‌آباد با اشاره به اینکه بروز چنین تغییراتی ضرورت ایجاد امکانات رفاهی را دوچندان کرده است، می‌گوید: «شکل‌گیری چنین بازاری نه تنها املاک همجوار این خیابان، بلکه ساکنان خیابان‌های سبلان، بختیاری و... را هم تحت تأثیر قرار داده است. به سبب این بازار بسیاری از اهالی محل صاحب شغل شده‌اند، اما با مشکلاتی همچون کمبود جای پارک، شلوغی و ترافیک هم روبه‌رو هستند.»
- استفاده از ظرفیت‌های محله
محمدزاده درباره پیگیری‌های اعضای شورایاری برای راه‌اندازی پارکینگ در این محله می‌گوید: «پارک خودروها به‌صورت دوبله و سوبله در خیابان‌های این محله و نبود پارکینگ طبقاتی مهم‌ترین دغدغه اهالی محله و خریدارانی است که هر روزه مهمان این بازار هستند. خوشبختانه چند فضای مناسب که قابلیت ایجاد پارکینگ را دارند در محله عبدل‌آباد وجود دارد که نیازمند توجه بیشتر مسئولان و پیگیری این موضوع است.»
او به حیاط‌های بیش از ۱۰ مدرسه که در نزدیکی این راسته‌های تجاری در خیابان‌های انقلاب، بختیاری، زنهاری و سلطان‌پور قرار گرفته‌اند اشاره می‌کند و می‌گوید: «استفاده از حیاط این مدارس برای پارک خودروهای خریداران روزانه بازار عبدل‌آباد، به‌خصوص در روزهایی که به خاطر کرونا مدارس تعطیل هستند، می‌تواند ایده خوبی برای رفع موقتی این مشکل باشد.» محمدزاده در ادامه از وجود تنها یک سرویس بهداشتی در خیابان شهید احسانی یاد می‌کند و می‌گوید: «با گسترش این بازار تا خیابان‌های همجوار، ساخت سرویس بهداشتی دیگر در نزدیکی آن ضروری است.»
- امنیت بازار ارتقا یافته، اما...
«حسین مقیمی» یکی دیگر از اعضای شورایاری محله عبدل‌آباد و اهالی قدیمی این محله است که ضمن تشکر از اقدامات شهرداری منطقه طی ۲ سال اخیر برای ساماندهی این بازار می‌گوید: «با جمع‌آوری بساط‌گستران، یکنواخت‌سازی سردرها، نصب مبلمان شهری، استقرار گشت‌های انضباطی و... امنیت بازار شهید احسانی خیلی بیشتر شده و شرایط خدمات شهری و محیط‌زیستی آن ارتقا یافته است.»
مقیمی نیز ترافیک سنگین، محدودیت جای پارک و نبود پارکینگ طبقاتی را جزء نقاط ضعف این بازار عنوان می‌کند و می‌گوید: «بیشتر خودروها به‌صورت دوبله در خیابان‌های همجوار شهید احسانی پارک می‌کنند و این موضوع علاوه بر ایجاد ترافیک درگیری‌های همیشگی را بین اهالی محل و خریداران به همراه دارد.»
- ساخت پارکینگ در برنامه‌های آتی شهرداری است
۲ پارکینگ عمومی با ظرفیت ۱۸۰ و ۱۵۰ خودرو در خیابان‌های گل‌آرا و ورزش وجود دارد، اما متأسفانه شهروندان آن‌طور که باید از آنها استفاده نمی‌کنند. با این حال ساخت یک پارکینگ دیگر در نزدیکی بازار شهید احسانی جزء برنامه‌های آینده شهرداری منطقه است. معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری منطقه ۱۹، با بیان این موضوع می‌گوید: «در چنین شرایطی استفاده موقت از حیاط مدارس همجوار برای پارک خودرو راه‌حل خوبی به نظر می‌رسد که برای اجرای آن با اداره آموزش و پرورش منطقه ۱۹ وارد مکاتبه شده‌ایم.» «علیرضا مرآتی» ادامه می‌دهد: «خوشبختانه روزهای پنجشنبه و جمعه این طرح در حال اجراست و در تلاشیم تا آن را در دیگر روزهای هفته نیز اجرایی کنیم.»
- مسیرهای دسترسی به بازار عبدل‌آباد
محله عبدل‌آباد از آن دسته محله‌هایی است که طرح زوج و فرد برای آن در نظر گرفته نشده است. ایستگاه اتوبوس عبدل‌آباد در خیابان ورزش قرار دارد که به بیشتر محله‌های تهران خط اتوبوس دارد. همچنین برای دسترسی به بازار عبدل‌آباد می‌توانید از پایانه تاکسیرانی نعمت‌آباد که در بزرگراه شهید چراغی خیابان نور قرار دارد، استفاده کنید.
نزدیک‌ترین مترو به این بازار، ایستگاه مترو خط سه (قائم‌ـ آزادگان) است که در خیابان ورزش، با نام ایستگاه عبدل‌آباد قرار دارد و پس از آن ایستگاه مترو شهرک شریعتی هم دیگر ایستگاه مترو نزدیک به این بازار محسوب می‌شود.