همشهری آنلاین _ بهاره خسروی: بچه‌ها به عشق چرخیدن، کباده کشیدن، میل زدن و نشستن کنار بزرگ‌ترها سعی می‌کردند هرطور که شده راهی زورخانه شوند. مرحوم «ناصر سنگ تراش»، آقا «جواد شاه‌محمدی» و همه بزرگان و ریش‌سفیدان محله دور هم جمع می‌شدند و بعد از ورزش و بگو بخند، نوبت درس اخلاق بود. مراسم گلریزان و کمک به خانواده‌های آبرومند درسی بود که بچه از زورخانه یاد گرفتند. چند سال است که زورخانه پوریای ولی تبدیل به آپارتمان چندطبقه شده و بسیاری از بزرگان که میدان‌دار آن بودند، در میان اهالی زورخانه نیستند، اما درس ماندگار آنها سرلوحه کار بچه‌هایی شد که این روزها مو سپید کرده‌اند و همچنان ادامه‌دهنده راه پدرانشان هستند.
آنها مراسم گلریزان و کمک به نیازمندان را متناسب با حال و هوای روز برگزار می‌کنند. گروه خیریه بچه‌های سلسبیل یکی از گروه‌های فعال و خودجوش محلی است که چند وقتی است، به دلیل شرایط کرونایی، به‌صورت مجازی فعالیت دارد. در این گزارش، با تعدادی از اعضای این گروه درباره شکل‌گیری و فعالیت آن گفت‌وگو کردیم.
«از وقتی چشم‌باز کردیم در گود زورخانه و کنار بزرگان بودیم. قدیم‌ها سلسبیل ۲ تا مجموعه ورزشی بیشتر نداشت؛ زورخانه پوریای ولی و باشگاه ورزشی البرز بود. پاتوق بیشتر بچه‌ها زورخانه پوریای ولی بود. اغلب برای ورزش و مراسم گلریزان دور هم جمع می‌شدیم. در واقع، از همان دوران کودکی با کار خیر و کمک به نیازمندان آشنا شدیم و یاد گرفتیم تا جایی که امکان دارد باید دست نیازمندان را بگیریم.» «سید رسول امینی» از بچه‌های قدیمی محله سلسبیل و از بانیان شکل‌گیری گروه، با بیان این چنین سر صحبت را باز می‌کند: «هرچه تلاش کردیم نشد چراغ زورخانه پوریای ولی را روشن نگه داریم. ملک زورخانه فروخته شد و بعد از تخریب به آپارتمان چندطبقه در کوچه حمام خورشید تبدیل شد، اما بساط دورهمی‌های بچه‌های سلسبیل تعطیل نشد. اغلب در حسینیه یا قهوه‌خانه وطن دور هم جمع می‌شدیم و مراسم گلریزان را برپا می‌کردیم تا همچنان این رسم قدیم زورخانه میان بچه‌های محل زنده بماند.»
- کرونا و گروه واتس‌اپی امور خیریه سلسبیل
یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که باعث تغییر در سبک زندگی و تعطیلی بسیاری از کارها و محدودیت شد، شیوع «کووید ـ ۱۹» بود. اما این اتفاق حریف کار خیر بچه‌های محله سلسبیل و زورخانه پوریای ولی نشد. امینی با اشاره به این موضوع می‌گوید: «در دل همین گلریزان کارهایی مثل آزاد کردن زندانی، تهیه دارو برای نیازمندان، کمک به ترک اعتیاد کسانی که درگیر این بیماری شده بودند، تهیه پول پیش برای اجاره خانه و پرداخت اجاره خانه، تأمین هزینه‌های ازدواج و کارهایی از این قبیل را انجام می‌دادیم تا اینکه کرونا سروکله‌اش پیدا شد و برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی بساط این دورهمی هم جمع شد. میان بچه‌ها فاصله افتاد. به این فکر کردیم نحسی کرونا معلوم نیست تا کی ادامه پیدا کند، اما زندگی همیشه جریان دارد.
این شد که تصمیم گرفتیم گروه امور خیریه سلسبیل را در فضای مجازی راه بیندازیم.»امینی در ادامه به افزایش هزینه و مشکلات اقتصادی مردم در این روزهای سخت اشاره می‌کند و می‌گوید: «با وجود کرونا، بسیاری از کسب‌وکارها آسیب دیدند. دست‌وبال کاسبان که پایه اصلی کمک‌ها بودند محدود شد، اما با این حال، همه پای کار آمدند. هرکسی که فرد خیری را میان دوستان و آشنایان می‌شناخت به گروه دعوت کرد به نحوی که گروه خیریه ما در حال حاضر ۱۰۰ عضو دارد. بسیاری از اعضا حتی مقیم ایران نیستند، اما به عشق کمک به بچه‌های قدیمی محله‌شان کمک می‌فرستند. در واقع همه با توانایی‌های مالی مختلف در کنار هم جمع شدیم تا دستی را بگیریم و گل لبخند بر لبان خانواده یا فرد نیازمندی بنشانیم. آنها بدانند که در این روزهای کرونازده مهربانی و انسانیت هنوز زنده است.»
- گرفتاری خیر بچه‌محل‌ها
قرار بچه‌های سلسبیل گره‌گشایی از کار همسایه و افراد نیازمندی است که در این روزهای کرونایی به‌تنهایی نمی‌توانند حریف مشکلات زندگی شوند. این کمک‌ها مالی یا حتی معنوی هم می‌تواند باشد. «امید ارشدی» از بچه‌های قدیم سلسبیل، این را می‌گوید و ادامه می‌دهد: «ما بچه‌های زورخانه پوریای ولی هنوز هم به عشق زنگ مرشد دور هم جمع می‌شویم. همه خاطرات خوب دوران کودکی ما گره خورده با زورخانه و مراسم گلریزان آن است. خدا رحمت کند بزرگان محل و زورخانه را که این رسم را میان ما باب کردند. بعد از تعطیلی زورخانه یک‌بار در زورخانه شیرافکن مراسم گلریزان برپا کردیم. نیت ما کمک به نیازمندان است. البته دوست داریم کسی مشکلی مثل تأمین دیه، ترک اعتیاد و مواردی از این دست نداشته باشد و در عوض گرفتاری خیر داشته باشد. برای مثال پول برای هزینه عروسی نیاز داشته باشد. هرچند برای اعضا هیچ فرقی ندارد فرد نیازمند آشنا یا غربیه باشد. همین‌که فرد آبرومندی شرمنده خانواده و دیگران نشود برای اعضای گروه کفایت می‌کند.»
به گفته ارشدی، همه کمک‌ها نقدی نیست، گاهی شاید یک لبخند و حضور دلگرم‌کننده باعث رفع بسیاری درد و رنج شود. البته اگر فرصت کارهای حضوری هم فراهم شود رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای ما اهمیت دارد.
- فرصت انجام کار درجه یک
تبعات شرکت در کار خیر را با هیچ عدد و رقمی نمی‌توان سنجید. «مهدی حسن‌وند» از اهالی کوچه عباس‌زاده سلسبیل و مربی باشگاه ورزشی البرز، با بیان این مطلب می‌گوید: «انرژی مثبت مشارکت در انجام کار خیر اول از همه نصیب خود نیکوکار می‌شود. در شرایط عادی به دلیل مشغله‌ها شاید برای همه کمتر فرصت کار خیر و مشارکت در آن فراهم شود، اما با شکل‌گیری این گروه بچه‌ها انسجام‌یافته‌تر در کنار هم قرار گرفتند، چون عضویت در گروه اجباری نیست و اگر کسی تمایل نداشته باشد می‌تواند گروه را ترک کند. از همه مهم‌تر اعتمادی است که به یکدیگر داریم. ما همه بچه یک محله‌ایم و با هم بزرگ شده‌ایم و در کنار هم زندگی می‌کنیم. ما مثل اعضای یک خانواده‌ایم که می‌توانیم در کنار هم باشیم. مشکلاتمان را با همدلی و همفکری حل می‌کنیم. از خیّران هم فقط‌طلب کمک نقدی نداریم، به ریش‌سفیدی و حمایت فکری آنها نیاز داریم.»
- زنگ گلریزان محله سلسبیل روشن ماند
گلریزان و روشن ماندن زنگ آن میان اهالی از توفیقات الهی برای بچه‌های محله سلسبیل است. این روزها که اغلب مردم درگیر مشکلات اقتصادی و انزوا و گوشه‌نشینی و فرار از چنگ بیماری کرونا هستند، این دورهمی مجازی غنیمتی است؛ اینکه از کار خیر غافل نمانیم. «مسعود شهابی» از دیگر اعضای گروه امور خیریه سلسبیل، با بیان این مطلب می‌گوید: «افراد زیادی هستند که این روزها در شرایط سخت زندگی می‌کنند؛ زندانی‌های غیرعمد، بیماران خاص و کسانی که در تأمین روزی و معاش زندگی‌شان دچار مشکل شده‌اند. نباید این افراد را فراموش کنیم. به همین دلیل بچه‌های گروه ما اکثراً دنبال افراد نیازمند با شرایط خاص هستند. کمک‌کردن به این دوستان پیچیده‌تر است؛ کاری که امیدواریم بتوانیم با موفقیت انجامش دهیم و رضایت خدا و خلق خدا را در دل آن داشته باشیم.»