همشهری آنلاین _ سحر جعفریان: ۶۰ سال دارد و نزدیک به نیم قرن از سکونتش در محله «امامزاده عبدالله» (ع) می‌گذرد. سال‌ها کارش جمع‌آوری نذورات و توزیع اقلام غذایی و ضروری زندگی بین خانواده‌های نیازمند است و به هر بهانه‌ای می‌خواهد که رسم و رسوم همسایه‌داری قدیم را احیا کند. بر این باور است: «همسایگی تنها نزدیکی چهاردیواری‌ها نیست. همسایگی نزدیکی دل‌ها است که آن قدیم‌ها بیشتر مورد توجه بود.» خانه‌اش را به «خانه مهربانی» می‌شناسند. کوچک تا بزرگ محله نشانی‌اش را می‌دانند. در یکی از روزهای پایانی اسفند، ساعتی را مهمان این بانوی نیکوکار می‌شویم تا از چگونگی فعالیت‌های محلی و خیرخواهانه‌اش طی سال‌ها جویا شویم.
- داستان از مسجد آغاز شد
معصومه خانم برای آغاز گفت‌وگو، خاطراتش را ورق می‌زند و به سال‌ها پیش باز می‌گردد. به زمانی که کودک بود و اغلب با مادرش برای نماز ظهر یا مغرب راهی مسجد محله یعنی مسجد قدیمی «امام حسن عسگری(ع)» می‌شد.
او می‌گوید: «حال و هوای آن روزها هنوز هم در سرم می‌چرخد. دلم می‌خواهد کاری کنم که صفای همان روزگار دوباره تکرار شود و اهالی با هم مانند یک خانواده رفتار کنند. آن زمان، همه یکدیگر را می‌شناختند و از خانه هم خبر داشتند. کسی اگر نیازمند بود یا گره‌ای در کارش افتاده بود، در همان مسجد مطرح می‌شد و به همت همه، گره از کار نیازمند و گرفتار باز می‌شد.
به سن و سال جوانی که رسیدم به باقی نمازگزاران مسجد، پیشنهاد دادم تا هزینه خرما و حلوای خیرات شب‌های جمعه را جمع کنیم و مسجد قدیمی‌مان را نونوار کنیم. استقبال کردند و با نظارت هیأت امنا به تعمیرات بخش‌هایی از آن پرداختیم. پس از آن تعدادی طاقه پارچه برای تهیه چادر نماز بانوان گرفتیم. آن سال‌ها، من تازه کار خیاطی را آغاز کرده بودم. برای همین تصمیم گرفتم خودم چادرها را برش بزنم و بدوزم. ۵۹ چادر نماز دوختم و بابت هر کدام، هزار تومان دستمزد گرفتم. دستمزدها را جمع کردم و برای چند خانواده که شناسایی شده بودند، برنج و گوشت تدارک دیدم. به یاددارم، خوشحالی آن خانواده‌ها سبب شد تا من به این کار علاقه‌مند شوم و به نصیحت‌های مادرم مبنی بر کمک به همسایه، جامه عمل بپوشانم. سال‌ها به همین منوال گذشت و معتمد محله شدم. به‌گونه‌ایی که اگر هرکسی نذر و قربانی داشت با خیال راحت به من می‌سپرد تا بین افرادی که می‌دانستم نیازمند و آبرومند هستند، تقسیم کنم.»
- گشودن در خانه به ثواب
این بانوی خیر که سابقه ۳ سال حضور در شورایاری محله امامزاده عبدالله(ع) را دارد، ادامه می‌دهد: «به‌گونه‌ایی شده بود که دیگر همیشه یکی از جیب‌های مانتوی خود را برای دریافت صدقات و نذورات خالی می‌گذاشتم که مبادا با پول‌های خودم درهم شود. چراکه هر زمان بیرون می‌رفتم، صدایم می‌زدند و می‌گفتند معصومه خانم، این مبلغ را بی‌زحمت به دست صاحبش برسان. رقم‌ها که بالا رفت، دفترچه‌ای از اسامی خانواده‌های نیازمند محله و خیّران تهیه کردم. به‌صورت ماهانه با مبالغ جمع‌آوری شده، گوسفندی قربانی و بین خانواده‌های کودکان نیازمند توزیع می‌کنیم یا بن نان و سبد ارزاق اهدا می‌کنیم. برای دختران دم بخت، بیماران تنگ دست، بانوان سرپرست خانواده و یا جوانان جویای کار و درآمد هم برنامه‌هایی داریم.
صندوق قرض‌الحسنه‌ای نیز فعال کرده‌ایم تا درخواست وام‌های کوچک برخی از همسایه‌ها را پاسخ دهیم. «کرونا» هم که شیوع پیدا کرد، زندگی اقتصادی بسیاری از اهالی نابه سامان شد. اکنون دیگر به در خانه‌ام بیشتر مراجعه می‌کنند و من نیز تا جایی که همت خیّران اجازه دهد، نمی‌گذارم دست خالی برگردند.» معصومه خانم لبخندی می‌زند و می‌افزاید: «ساعت مشخصی ندارد. صبح زود، سر ظهر یا نصف شب، برخی افراد از سر ناچاری راهی خانه ما می‌شوند. همسرم می‌گوید مبادا به سبب این ساعت‌های نامنظم مراجعه افراد، ناراحت شوی یا تندی کنی. من هم می‌گویم این یک نعمت است و خدا را هزار مرتبه شکر که در خانه‌مان به خیر و ثواب باز می‌شود.»
- لباس‌نو بر تن کودکان کار
یکی دیگر از فعالیت‌های خیرخواهانه این هم‌محله‌ای نیکوکار، دوختن لباس بر تن کودکان «کار» و افراد کارتن‌خواب است. او در این‌باره می‌گوید: «پارچه‌های نو و اضافه‌ای که معمولاً همسایه‌ها در بقچه‌ها داشته باشند، جمع می‌کنم و لباس می‌دوزم. لباس‌هایی در سایزهای مختلف که در زمان مناسب بین کودکان‌کار و افراد بی‌خانمان و کارتن‌خواب‌ها توزیع می‌کنم. کودکان یتیمی هم هستند که اغلب، حسرت تن‌پوش‌های نو را دارند. برای آنها نیز لباس می‌دوزم.
البته اکنون که سن و سالم بالا رفته است و گاهی چند بیماری کوچک ناتوانم می‌کند، تلاش کرده‌ام دوخت ودوز را به‌صورت رایگان به بانوانی که تمایل به یادگیری داشته‌اند، آموزش دهم تا در صورت نیاز هم از این حرفه درآمدزایی کنند و هم گاهی در ثواب نذرهای معنوی شریک باشند. پیش از شیوع کرونا، کودکان یتیم و کار را در گروه‌های مختلف به اردوهای تفریحی می‌بردیم یا به رستوران دعوتشان می‌کردیم. تلاش می‌کردیم چند ساعتی را خوشحال باشند. اما اکنون در زمان کرونا، یا سبد ارزاق توزیع می‌کنیم یا بانوان خیر خودشان آستین بالا می‌زنند و با طبخ غذاهای خوشمزه، ضمن رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، اوقات خوشی را برای آنها فراهم می‌کنند. حال من هم با این فعالیت‌ها خوش است. با شادی دل همسایه و ذوق کودکی که بی‌پناه است.»
- اهالی محله چه می‌گویند؟
«مریم بهرامی»، مدیر سرای محله امامزاده عبدالله(ع)، از تخصص ویژه بانوی خیر می‌گوید: «شناسایی افراد نیازمند و آبرومند، سختی‌های خود را دارد که الحق، معصومه خانم طی این سال‌ها به خوبی از عهده‌اش بر آمده است.»
«اعظم داودی»، یکی از اهالی محله نیز از مهم‌ترین ویژگی‌های معصومه خانم می‌گوید: «ویژگی مهم خانم کلانتری، گشاده‌رویی و رازداری است که سبب شده است تا همگان به ایشان اعتماد کنند.»
«زهرا موسوی»، یکی دیگر از اهالی می‌گوید: «کسی از در خانه‌اش دست خالی باز نگشته است. حتی اگر فردی به دروغ خود را نیازمند معرفی کند، باز به امید اصلاحش، به او کمک می‌کند.»