همشهری آنلاین _ مهدی اسماعیلپور: هرچند بعضیها پلازا را که واژهای اسپانیایی است معادل همان میدان یا میدانچه ایرانی میدانند اما چنین معادلسازی نمیتواند چندان درست باشد. در اصل پلازا به محلی اطلاق میشود که در آن عنصر پیاده بر سواره غلبه دارد و محلی برای گردهماییها، دیدارهای روزمره مردم، تعاملات اجتماعی و برگزاری مراسم و آیینهای فرهنگی و مذهبی به شمار میرود و بهگونهایی یک «پاتوق» است. در تهران میدانهای «امام حسین» (ع) و «شهدای هفتمتیر» نمونههایی از یک پلازا هستند.
میدان «امام خمینی» (ره) یا همان «نقش جهان» در «اصفهان» نیز نمونه دیگری از یک پلازا است. در شهرهای بزرگ خارجی هم از این دست پلازاها کم نداریم که از جمله میتوان به میدان «التحریر قاهره» در «مصر» و میدان «سرخ مسکو» در «روسیه» اشاره کرد. اینها پیش درآمدی بود برای پرداختن به پلازای فرهنگی و هنری که در محله «تهرانسر» در دست ساخت است ومهمترین پروژههای منطقه ۲۱ برای سال ۱۴۰۰ به شمار میرود. در ادامه بیشتر با این پروژه آشنا میشویم.
معاون فنی و عمرانی شهردار منطقه ۲۱ درباره پروژه ساماندهی میدان کمالالملک و ساخت پلازای فرهنگی در این محدوده به همشهری محله میگوید: «یکی از پروژههای شاخص منطقه ۲۱ که در دست اقدام داریم، ساماندهی میدان کمالالملک است. این میدان به نام یکی از ستارههای هنری کشورمان نامگذاری شده است و در نتیجه لازم است که فضا و موقعیت آن با این اسم همخوانی داشته باشد و تداعیکننده فرهنگ و هنر غنی ایرانی باشد. پیش از اینکه طرح ساماندهی میدان کمالالملک آغاز شود، متأسفانه فضا و شرایط این میدان آنگونه که شایسته و بایسته است با نام و چهره این هنرمند بزرگ ایران زمین متناسب نبود و شرایط چندان مطلوبی نداشت.
از یک سو ضروری به نظر میرسید که فضای میدان درخور و شایسته نام هنرمند بزرگ و ارزشمندی مانند کمالالملک باشد و از سوی دیگر سالها بود که در منطقه ۲۱ خلأ یک مرکز و میدان مناسب برای فعالیتهای فرهنگی و هنری احساس میشد. جایی که به سبب موقعیت جغرافیایی در شرایط مناسبی است و در دسترس شهروندان قرار دارد. در نتیجه به دستور دکتر «رضا رجبزاده»، شهردار منطقه، این موضوع مورد توجه قرار گرفت و پس از بررسی و مطالعات انجام شده، میدان کمالالملک برای این منظور تعیین شد.»
- پاتوقی ۴ هزار متری برای برنامههای فرهنگی، هنری و مذهبی
«مهرداد آبایی» از تبدیل شدن این پلازا به یک مرکز هویتی و هنری برای منطقه ۲۱ میگوید: «در گام نخست، فضای سبز شلوغ و بسیار متراکم میدان جمعآوری شد و به دیگر نقاط منطقه انتقال یافت. در ادامه درحال فراهم کردن زیرساختهای لازم برای اجرای پلازای فرهنگی در این محدوده هستیم و قرار است ضلع غربی میدان بهصورت یک پیادهراه به میدان متصل شود. با تکمیل پلازا و شکل گرفتن این فضا، میدان کمالالملک بهعنوان یک مرکز هنری و هویتی برای اهالی منطقه ۲۱ و بهویژه تهرانسر با مساحتی بالغ بر ۴ هزارمترمربع میزبان نشستها و گردهماییها و برنامههای فرهنگی، هنری و مذهبی شهروندان خواهد بود و به پاتوقی زیبا برای شهروندان تبدیل میشود.»
- اجرای مرحله نهایی در بهار ۱۴۰۰
براساس اعلام معاون فنی و عمرانی شهردار، طبق برنامه قرار است اجرای مرحله نهایی پلازای هنری میدان کمالالملک در بهار ۱۴۰۰ اجرا شود: «کارهای اولیه برای انجام این طرح از حدود ۵۰ روز پیش آغاز شده است. پس از جابهجایی فضای سبز درحال بسترسازی میدان برای شروع فعالیت عمرانی هستیم. در فاز بعدی مشاوران ما طرح نهایی میدان را آماده میکنند و بالغ بر ۵ هزارمترمربع فضاسازی خواهیم داشت که مواردی چون بستر سازی، اجرای سنگ و کف پوش، نصب المانهای فرهنگی و نوپردازی را شامل میشود. براساس برنامه در ۳ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰، اجرای فاز نهایی آغاز خواهد شد و تلاش میکنیم تا در سریعترین زمان ممکن تکمیل شود و به بهرهبرداری برسد.»
- نگران مشکلات ترافیکی نباشید
با اجرای این طرح، سیستم ترافیکی میدان کمالالملک و در نتیجه آن تهرانسر دستخوش تغییراتی خواهد شد. مهرداد آبایی به شهروندان این اطمینان را میدهد که در طرح نهایی همه مسائل بهویژه موضوعات ترافیکی دقیق و کارشناسی شده خواهد بود تا مشکلی برای رفتوآمد وسایل نقلیه ایجاد نشود: «با اجرای این طرح سیستم ترافیکی میدان هم تغییر میکند و از شکل میدان خارج میشود. به اینترتیب، تردد وسایل نقلیه به ضلع شرقی میدان محدود خواهد شد.
همانگونه که اشاره شد، ضلع غربی برای فعالیتهای هنری و فرهنگی بهطور کامل به شکل پیادهراه در میآید و دیگر عبور و مرور وسایل نقلیه از این قسمت میدان انجام نمیشود. در اینباره مشاور معاون طرح ترافیک پروژه در حال بررسی و مطالعه و امکانسنجی است تا در نهایت طرحی جامع و کامل را ارائه کند. در طرح نهایی همه موارد و مشکلات احتمالی بررسی و برطرف خواهد شد و تلاش میکنیم با تعیین مسیرهای جایگزین و باز کردن معابر جدید، مشکلی برای تردد شهروندان ایجاد نشود و از این بابت، اهالی تهرانسر و کوچه و خیابانهای اطراف میدان آسوده خاطر باشند چون اجرای این طرح سبب توسعه هرچه بیشتر محله خواهد شد.»