به گزارش همشهری‌آنلاین حدود ۴۰۰ روز از شیوع کرونا می‌گذرد؛ بحرانی که ما را وادار به رعایت فاصله اجتماعی کرد و سبب شد مفهوم ضرب‌المثل «دوری و دوستی» را البته با اندکی تفاوت «دوری و سلامتی» ملموس‌تر درک کنیم. فاصله‌ای که تنها به دید و بازدیدها ختم نشد و گروهی از شهروندان تهرانی را به سمت و سوی مد جدیدی از حمل‌ونقل سوق داد و دوچرخه‌سواری رونق گرفت. چراکه با توجه به مشکلات پیش روی ناوگان حمل‌ونقل عمومی کلانشهرها، به‌ویژه پایتخت، این وسیله بی‌دود و دوچرخ بهترین و تنها گزینه‌ای است که مردم می‌توانند با رکاب‌زدن، هم حافظ سلامت خود و دیگران باشند و هم به کاهش آلودگی هوا کمک کنند. در اهمیت این موضوع همین بس که گرد آنتس، متخصص بیولوژیست و رئیس پیشین مرکز کوکران در کلینیک دانشگاه فرایبورگ آلمان، دوچرخه‌سواری را فرصتی برای کاهش منحنی ابتلا به کووید- ۱۹ می‌داند و می‌گوید: «دوچرخه‌سواران نه‌تنها به‌طور خودکار فاصله خود را از دیگران حفظ می‌کنند، بلکه در معرض خطر آلودگی به‌دلیل لمس سطوح نیز قرار نمی‌گیرند.»
در تهران هم اقبال مردم به استفاده از دوچرخه در روزهای کرونازده افزایش یافته است. سیدمناف هاشمی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران، می‌گوید: «امسال شاهد افزایش دوچرخه‌سواری در تهران بوده‌ایم و آمارها نشان می‌دهد استفاده از دوچرخه سهم یک‌درصدی از سفرهای درون‌شهری را دارد و براساس سند توسعه دوچرخه‌سواری، قصد داریم این میزان را به ۱.۵ درصد در سال ۱۴۰۱ برسانیم». گسترش دوچرخه‌سواری در شهر تهران یکی از راهکارهای اساسی در کاهش ترافیک و آلودگی هوا و تضمین سلامت شهروندان در ایام کروناست.
به‌گفته مناف هاشمی حدود ۲۵۰ کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری احداث شده است؛ مسیرهایی که به‌هم پیوستگی دارند و در اصطلاح «بهراه» گفته می‌شوند. صفا صبوری دیلمی، معاون فنی و عمران شهردار تهران، در توضیح بیشتر می‌گوید: «شهر تهران ۲۲ منطقه و ۱۲۲ ناحیه دارد که به‌طور تقریبی در هر ناحیه ۴ کیلومتر طوری انتخاب شده است که به‌هم پیوستگی دارند و در آنها علاوه بر عابران پیاده به موضوع دوچرخه و دوچرخه‌سواری هم توجه شده است و امیدواریم با اجرای کامل ۵۰۰ کیلومتر بهراه، شاهد تهران انسان‌محور و پاک باشیم.»
دوچرخه‌سواری در مسیر سبز
در سال‌های گذشته با افزایش ساخت‌وسازها و احداث بزرگراه‌ها، تردد خودروها افزایش یافت و معابر تهران زیر چرخ خودروها قرار گرفت. اما مدیریت شهری با تغییر رویکرد قصد دارد معابر پایتخت را از زیرچرخ خودروها نجات داده و آن را تحویل مردم دهد و به شهر انسان‌محور تبدیل کند. از این‌رو طرح جامع حمل‌ونقل و ترافیک کلانشهر تهران ۵ سال پیش در راستای «شهر انسان‌محور» با محوریت و اولویت حمل‌ونقل انسان‌محور اجرایی شد. در دوره پنجم مدیریت شهری شتاب گرفت و سال ۹۷ هم برنامه‌های مربوط به توسعه دوچرخه‌سواری براساس سند پنج‌ساله دوچرخه‌سواری شهر تهران با پشتوانه تحقیقات و پژوهش‌ها شروع شد. به‌گفته یعقوب آزاده‌دل، مدیر واحد توسعه سیستم‌های حمل‌ونقل پاک معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، از ابتدای امسال میزان استفاده از دوچرخه دوبرابر شده است.
حالا این میزان مرز یک درصد را ردکرده؛ یعنی سهم آن از ترددهای شهری تهران روزانه حدود ۲۰۰ هزار سفر است. آزاده‌دل به سهم دوچرخه در سفرهای درون‌شهری هم اشاره و عنوان می‌کند: «اکنون سهم دوچرخه از سفرهای درون‌شهری حدود یک‌درصد است که با توسعه حمل‌ونقل انسان‌محور قطعاً سال ۱۴۰۱ دوچرخه سهم قابل‌توجهی در ناوگان حمل‌ونقل عمومی خواهد داشت و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با اختصاص سهم ۵/۱ درصدی، روزانه ۳۰۵ هزار سفر درون‌شهری تهران با دوچرخه انجام شود». به‌گفته وی هدفگذاری‌ها در توسعه حمل‌ونقل پاک به‌گونه‌ای است که دوچرخه‌های اشتراکی سهم ۴۰ درصد و دوچرخه‌های شخصی هم سهم ۶۰ درصدی خواهندداشت.
دوچرخه، تهران، زندگی
این پویش با هدف اشتراک‌گذاری تصاویر و ایجاد فضای مشارکت در میان کاربران شبکه اجتماعی درون اپلیکیشن دوچرخه، برنامه‌ریزی شده است. دوچرخه و مسیرهای دوچرخه‌سواری، دوچرخه و حمل‌ونقل عمومی (مترو)، دوچرخه و خانواده، دوچرخه و المان‌های شهری، دوچرخه و جاذبه‌های گردشگری شهر تهران، دوچرخه و بهار و دوچرخه و سفره هفت‌سین، محورهای اصلی این پویش هستند. این پویش تا ۳۱ فروردین ۱۴۰۰ ادامه دارد و علاقه‌مندان به دوچرخه‌سواری و عکاسی می‌توانند با مراجعه به قسمت کمپین‌ها در پرتال bike.tehran.ir یا بخش کمپین‌ها در اپلیکیشن دوچرخه اطلاعات بیشتری کسب کنند. در پایان این پویش، تصاویری که بیشترین میزان علاقه‌مندی سایر کاربران را در شبکه اجتماعی اپلیکیشن دوچرخه کسب کنند به مرحله داوری راه می‌یابند و از ۵ اثر برگزیده تقدیر خواهد شد.
دوچرخه‌سواری در مسیر ۴۰۰ روزه
اسفندماه سال گذشته که شیوع کرونا در کشور به‌طور رسمی اعلام شد، شهرداری تهران عملیات توسعه پاک‌ترین وسیله حمل‌ونقل عمومی را با سرعت بیشتری در دستور کار قرار داد. نظارت بر ابلاغیه شهردار برای تکمیل مسیرهای دوچرخه‌سواری از سوی مناطق ۲۲گانه، ورود دوچرخه‌های جدید به شهر، ارائه طرح‌های جدید برای راه‌اندازی وسایل مشابه دوچرخه مثل اسکوتربرقی، برگزاری کمپین‌های مختلف برای افزایش فرهنگ دوچرخه‌سواری و جدیت در ایجاد خیابان‌های کامل (خیابان‌هایی که همه وسایل نقلیه همگانی، خودروهای شخصی، دوچرخه‌ها و پیاده‌ها به تناسب نیاز از معبر سهم دارند) ازجمله اقداماتی بوده که طی ۴۰۰ روز گذشته پیگیری شده است. چنین رویکردی برای آن بوده که دوچرخه نه‌تنها باعث کاهش آلودگی هوا و ترافیک و افزایش سطح سلامتی شهروندان می‌شود بلکه رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی را در ترددهای شهری به آسانی امکان‌پذیر می‌کند. این در حالی است که سال آینده نیز برنامه‌های توسعه استفاده از دوچرخه در شهر تهران همچنان دنبال خواهد شد تا سهم آن از یک‌درصد به حدود ۱.۲ تا ۱.۵ درصد در سفرهای شهری برسد.