دولت براساس برنامه تحول اقتصادی قصد حذف یارانه‌ها را دارد و این برنامه قرار است از بخش انرژی آغاز شود.
برای آگاهی از تحولات این بخش با حسین لوایی رئیس هیأت‌مدیره و مدیرعامل سازمان بهره‌وری انرژی ایران گفت‌وگو کرده‌ایم.
- ارزیابی شما از برنامه‌های کشور در بخش انرژی چیست؟
واقعیت آن است که اصلا هیچ برنامه همه جانبه و راهبردی در بخش انرژی وجود ندارد. این برنامه باید وجود داشته باشد تا از زوایای مختلف موضوع را بررسی کند و بلندمدت باشد و برنامه‌های کوتاه مدت را هدایت کند.
درواقع اگر ما درست انرژی مصرف نمی‌کنیم ناشی از برنامه نداشتن و فقدان راهبرد است. به همین دلیل ما با مشکل درست مصرف کردن مواجه هستیم نه صرفه جویی. صرفه‌جویی درمان موقت است.
بهترین مثال این است که ما در بخش صنعت به‌طور متوسط بین 5/1 تا 5/2 برابر متوسط جهانی برای تولید هر‌واحد انرژی مصرف می‌کنیم.
صنایع پرمصرف داریم که بازده‌ندارند. درواقع مانند پیکان به‌دلیل ارزان بودن انرژی تولید صرف می‌کند و اگر قیمت انرژی افزایش یابد باید تعطیل شوند. این آمار را مقایسه کنید با متوسط مصرف سرانه خانگی در ایران.
در حال حاضر 2هزارو 900 کیلووات ساعت به‌ازای هر‌خانوار در‌ایران انرژی مصرف می‌شود که در جهان 900 کیلووات است؛ یعنی 3 برابر متوسط جهانی. مصرف انرژی به‌ویژه برق شاخص رفاه است، آیا رفاه ما 3 برابر جهان است؟
- آیا فقدان برنامه جامع به ناکارآمدی برنامه‌های کوتاه مدت منجر‌نشده است؟
طبیعی است فقدان برنامه درازمدت موجب می‌شود برنامه‌های موقت و کوتاه مدت با موفقیت انجام نشود.
این درحالی است که در کشورهای توسعه یافته بهینه‌سازی مصرف هر‌واحد انرژی تا 2 واحد بازده اقتصادی دارد در‌حالی‌که در کشورهای درحال توسعه از جمله ایران یک واحد 10برابر سود دارد. بنابراین اگر بخواهیم این سود عاید کشور شود باید برنامه‌ای مدون با اهداف مشخص تهیه شود.
- آیا برنامه دولت برای حذف یارانه بخش انرژی در این زمینه کمک می‌کند؟
بله، حذف یارانه و قیمت تأثیر مستقیم دارد. این اقدام در مصرف تاثیر خواهد داشت اما همه چیز قیمت نیست.
باید کارهای دیگری نیز انجام داد. باید تولید و واردات به‌صورت جدی مدیریت شود. ما براساس اساسنامه سازمان بهره‌وری انرژی در حال تدوین برنامه جامعی هستیم. این برنامه پس از تهیه به مراجع مسئول برای تصمیم‌گیری ارائه می‌شود.