سروش جنابی/ دبیر تحریریه : محله‌های جنوبی تهران روزهای پایانی سال ۹۹ و نوروز ۱۴۰۰ را متفاوت از سال‌های گذشته گذراندند. در حالی که از ماه‌های ابتدایی سال گذشته شهرداری مناطق متأثر از بودجه انقباظی و سیاست محله‌محوری بر پروژه‌های کوچک‌مقیاس متمرکز شده بودند، در ماه‌های انتهایی سال طرح‌هایی با ویژگی محض محلی به اجرا درآمد و استقبال از نوروز با طرح‌های مفرح و شاد همراه شد.
«کوچه دوستی» در واقع طرحی در حوزه عمران و زیباسازی شهری است که رویکردهایی اجتماعی و محله‌ای بر مبنای جذب مشارکت مردمی و برانگیختن حس تعلق محله‌ای به آن الحاق شده است. این کار بر زیباسازی یک کوچه که قبلاً از سوی شورایاران و پژوهشگران محلی انتخاب شده، مبتنی است، اما با این تفاوت که اهالی آن کوچه عمدتاً شامل زنان و کودکان برای آراستن و پیراستن معبر محل زندگی‌شان وارد میدان و در واقع صاحب کار می‌شوند.
این پروژه ۱۴۰۰ در حالی بانوان را مسئول آراستن کوچه‌ها قرار داده که لطافت و گرمای زندگی به کوچه‌های شهر نیز کشیده و مسئولیت حفاظت شهر و محله در خانواده‌ها حاکم شود. ابزار و مواد لازم برای ایجاد کوچه‌های رنگی از سوی شهرداری در اختیار اهالی قرار گرفت و در طول کار، مأموران شهرداری کمک‌حال و راهنمای اهالی شدند. گفتن ندارد که اجرای این طرح در محله‌های محروم و کم‌برخوردار چون گود باغ آذری چه میزان در ارتقای روحیه اهالی تأثیرگذار بوده است.
سال گذشته اتفاق خوشایند دیگری در روزهای پایانی سال در محله‌های جنوبی شهر با حرکت کارناوال‌های نوروزی در محله‌ها رقم خورد. حرکت عمو نوروز با نوای ساز و دهل و عروسک‌های نمادین سفره هفت‌سین در خیابان‌ها فرصتی فراهم کرد تا ساکنان لختی پا شل کنند و فارغ از ناملایمات روزگار، بوی بهار را حس کنند. لحظاتی بچه‌ها دست در دست مادرانشان و موسپیدان محله در مسیر کاروان نوروزی به تبسم ایستادند و طراوت زندگی را با دگرگونی فصل نظاره کردند.
ویژگی طرح‌های مبتکرانه یاد شده در دو نکته نهفته است؛ هزینه اندک و بازده زیاد. گزارش‌های میدانی خبرنگاران ما نشان می‌دهند که اهالی در پی اجرای این طرح‌ها از این که کسانی به فکر نونوار کردن محله‌شان و ایجاد شور و نشاط میان آنها هستند، خشنود و راضی‌اند. نتیجه‌گیری ساده این است که شهر فقط بزرگراه و پل نیاز ندارد و حتماً برای کسب رضایتمندی مردم لازم نیست هزینه‌های هنگفت پرداخت. شهروندان به‌ویژه در مناطق جنوبی و کم‌برخوردار چندان پرتوقع نیستند و ملاک‌های ساده‌ای برای لبخند زدن دارند. امیدواریم نتایج این پروژه نقشه راهی برای مسئولان شهری باشد و این دست طرح‌های روحیه‌بخش و نشاط‌آفرین مثل هوای بهار زودگذر نباشد و ما همچنان در کنار مردم راوی لبخند بهاری‌شان در روزهای پیش‌رو باشیم.