گیتس از همان دوران کودکی روحیه رقابت‌طلبی خود را نشان داد و سعی می‌کرد در هر زمینه‌ای از دوستان خود پیش باشد. وی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه عمومی پشت‌سر گذاشت و در آنجا بود که با کامپیوتر آشنا شد.
در آغاز یکی از سالهای تحصیلی، مسئولان مدرسه تصمیم گرفتند با کمک خانواده دانش‌آموزان، یک ترمینال کامپیوتر اجاره کنند و در اختیار دانش‌آموزان قرار بدهند. در این هنگام بیل گیتس با کامپیوتر آشنا شد و به سرعت در استفاده از آن مهارت کسب کرد و در ۱۳سالگی اولین نرم‌فزار خود را که یک بازی ساده بود، نوشت.
گیتس به همراه دوست خود پل آلن که ۲ سال از وی بزرگتر است و در زمینه سخت‌افزار کامپیوتر هم مهارت داشت، بیشتر وقت خود را به برنامه‌نویسی در اتاق کامپیوتر می‌گذراند.
وی در سال ۱۹۷۳ وارد دانشگاه هاروارد شد و در آنجا با استیو بالمر آشنا شد و در آن زمان یک نسخه از زبان BASIC را برای کامپیوتر MITS Altair طراحی کرد.
بیل گیتس در سال ۱۹۷۵ به همراه دوست دوران کودکی خود پل آلن شرکت کوچکی به نام Microsoft با شعار در هر خانه یک کامپیوتر ایجاد کرد. مایکروسافت انواع زبان‌های برنامه‌سازی را برای کامپیوترهای مختلف تولید می‌کرد. وی سال ۱۹۷۶ به خاطر مایکروسافت هاروارد را ترک کرد و هیچگاه درسش را تمام نکرد و مدرک نگرفت.
در آن زمان مایکروسافت فقط ۴۰ کارمند داشت که شبانه روز کار می‌کردند و کل فروش آن فقط ۴/۲ میلیون دلار در سال بود. در سال ۱۹۸۰ شرکت IBM برای اینکه از بازار کامپیوترهای شخصی عقب نماند تصمیم گرفت تا کامپیوتر خود را که بعدها PC نام گرفت و کامپیوترهای امروزی نیز مبتنی بر آن هستند، بسازد و وارد بازار کند. IBM تصمیم گرفت تا کار نرم‌افزار آن را به عهده شرکت دیگری بگذارد. این بود که IBM قراردادی با شرکت مایکروسافت بست تا نرم‌افزارهای سازگار با کامپیوترهای شخصی IBM را تولید کند.
کامپیوترهای جدید IBM از پردازنده‌های ۱۶بیتی ۸۰۸۸ شرکت اینتل استفاده می‌کرد. بنابراین مایکروسافت برای فروش زبان‌های برنامه‌سازی خود به یک سیستم عامل ۱۶ بیتی نیاز داشت. در آن زمان شخصی به نام تیم پاترسون در کارگاه خانه خود یک کامپیوتر ۱۶ بیتی کوچک ساخته بود و برای آن یک سیستم عامل ساده ۱۶ بیتی نوشت که نام DOS ۸۶ را برای آن انتخاب کرده بود. بیل گیتس کلیه حقوق سیستم عامل DOS ۸۶ را با پرداخت ۷۵ هزار دلار بدست آورد و با پل آلن سیستم DOS ۸۶ را متناسب با کامپیوترهای شخصی IBM تغییر دادند و امکانات بیشتری به آن افزودند و از آن یک سیستم عامل قوی ۱۶ بیتی ساختند.
مایکروسافت این سیستم عامل را MS-DOS نامید. MS-DOS روی کامپیوترهای شخصی IBM جای گرفت و IBM درصدی از فروش کامپیوترهای PC خود را برای استفاده از MS-DOS به مایکروسافت می‌پرداخت. بعدها مایکروسافت با تولید سیستم عامل گرافیکی Windows و محصولات دیگر، گامهای بزرگتری به سوی موفقیت برداشت.
اکنون بیل گیتس با بیش از ۵۰ میلیارد دلار، یکی از ثروتمندترین مردان دنیا شناخته شده است. یکی از دلایل موفقیت مایکروسافت به گفته خود گیتس استخدام افراد باهوش در این شرکت است.
گیتس زمانی که فقط ۱۹ سال داشت مایکروسافت را مدیریت می‌کرد. او به قدری کار می‌کرد که حتی گاهی چند روز محل کار خود را ترک نمی‌کرد و به همراه کارمندان خود به سختی روی پروژه‌های مختلف و سفارش مشتریان کار می‌کرد.
گیتس در سال ۱۹۹۴ با ملیندا فرنج گیتس ازدواج کرد که حاصل آن یک دختر (متولد سال ۱۹۹۶) و یک پسر (متولد سال ۱۹۹۹) است.
وی در سال ۲۰۰۰ از مدیرعاملی کنار می‌کشد و بالمر را جایگزین خود می‌کند و راه مادر خود را ادامه می‌دهد(تاسیس بنیاد خیریه). او با ۲۹ میلیارد دلار سرمایه، بنیاد خیریه بیل و ملیندا را تاسیس کرد.
سال۲۰۰۶گیتس اعلام کرد از جولای ۲۰۰۸ کار در مایکروسافت را رها می‌کند ولی به دلیل علاقه زیاد در کارهای برنامه‌نویسی به مایکروسافت کمک خواهد کرد.
وی هم اکنون همراه همسر و فرزندان خود در شهر سیاتل ساکن است.