کانال هدایت پساب‌های شهر تهران که پساب‌های تصفیه شده تصفیه‌خانه جنوب شهر را به شبکه آبرسانی دشت ورامین هدایت می‌کند، در جنوب تهران قرار گرفته و از سال‌ها پیش ساکنان این مناطق با مشکلات آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

همشهری آنلاین_رابعه تیموری: این کانال طولانی که در مجاورت بافت مسکونی این مناطق و به‌ویژه روستاهای شهرری جریان دارد، روباز و ناایمن است و هر سال تعداد زیادی از اهالی که اغلب کودکان و نوجوانان روستاهای ری هستند با سقوط به داخل آن جان خود را از دست می‌دهند.

با وجود آمار بالای خسارات جانی این کانال که هر سال رو به افزایش است، متولیان ایمن‌سازی کانال با حوصله در حال مکاتبه برای تأمین اعتبار ایمن‌سازی کانال هستند. شرکت آب منطقه‌ای شهر تهران مراحل تأمین اعتبار برای ایمن‌سازی کانال را پیگیری می‌کند و «محمد شهریاری» مدیر تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای تهران در گفت‌وگوی زیر نتایج مکاتبات و پیگیری شرکت را شرح داده است.  

 با وجود خسارات جانی فراوان و قربانی شدن تعداد زیادی از اهالی روستاهای ری چرا برای ایمن‌سازی کانال تهران اقدام نمی‌شود؟  


ایمن‌سازی کانال‌ها و مجاری آبی برعهده ‌دهیارها و شهرداری‌هاست و شرکت آب منطقه‌ای تهران بنا بر وظیفه ذاتی خود موظف به همکاری با این نهادها است. برای تأمین اعتبار و ایمن‌سازی کانال تهران با شهرداری‌ها و دهیارهای متولی مسیر کانال مکاتبات زیادی انجام شده و در حال پیگیری این مکاتبات هستیم.  
 

 شهرداری‌های مسیر کانال و فرمانداری ری برای ایمن‌سازی کانال با شرکت آب همکاری نمی‌کنند؟  
در مسیر کانال انتقال آب پساب تهران ٤ شهرداری مناطق ١٥، ٢٠، قیامدشت و پاکدشت قرار دارندکه کانال در محدوده منطقه ١٥ ایمن‌سازی شده و اطراف کانال هم توسط شهرداری آسفالت شده است، با این حال شهرداری درخواست سرپوشیده کردن کانال به لحاظ رفع بوی نامطلوب پساب را داشتند که بر اساس نظر واحد فنی و با توجه به دردست اجرا بودن خط دوم انتقال پساب، به بعد از اجرای پروژه موکول شده است. شهرداری قیامدشت هم درخواست دوربرگردان و ایجاد پل در ورودی کانال را دارد که پس از ارائه نقشه‌های اجرایی، مجوز مربوطه صادر می‌شود. بخشداری خاوران در منطقه غنی‌آباد درخواست سرپوشیده کردن کانال به دلیل بوی نامطلوب را دارد که طی نامه‌ای درخواست نقشه‌های اجرایی را داشته‌ایم و همچنین تأمین اعتبار مربوطه از محل اعتبارات فرمانداری که تاکنون پاسخی دریافت نشده است.

شهرداری منطقه ١٥ درخواست جمع‌آوری کانال در محدوده خاورشهر را داشت که هزینه اجرای عملیات جهت تأمین اعتبار به آنها اعلام شد. شهرداری پاکدشت هم درخواست سرپوشیده کردن کانال در منطقه انتهای شهر پاکدشت را دارد که در صورت تأمین اعتبار و ارائه نقشه بلامانع است.

از سوی شهرداری منطقه ۲۰ هم مکاتباتی انجام شده که اگر طرح‌های پیشنهادی خود را اعلام کنند، وارد فاز عملیاتی و اجرایی می‌شویم. مکاتباتی که با استانداری تهران داشتیم، به فرمانداری‌ها ابلاغ شده و پیگیر تأمین اعتبار طرح از سوی فرمانداری شهرستان ری و سایر متولیان طرح هستیم. با پیگیری‌های انجام شده انتهای خروجی قیامدشت که از نقاط حادثه‌خیز بود، ایمن‌سازی شده است.  
 

 با وجود تعداد بالای قربانیان و حوادث جانی این کانال، اعتبار و بودجه ویژه‌ای تعیین نشده است؟  
شرکت آب منطقه‌ای تهران سالانه ۷۰۰ هزارتا یک میلیارد تومان برای ایمن‌سازی شبکه‌ها و تأسیسات آب هزینه می‌کند، اما در حوزه تحت پوشش این شرکت، بیش از ۷۵۰ کیلومتر کانال وجود دارد و به دلیل محدودیت اعتبار شرکت، امکان ایمن‌سازی کامل کانال تهران وجود ندارد.

از سوی دیگر بر اساس قوانین، در مناطق شهری شهرداری‌ها و خارج از این مناطق دهیاری‌ها مسئول نظافت و ایمن‌سازی کانال‌ها و مجاری آب‌های سطحی هستند و سازمان آب منطقه‌ای برای تأمین اعتبار طرح‌های ایمن‌سازی مجاری آبی تهران با این نهادها مکاتبه می‌کند.

شرکت آب منطقه‌ای تهران اعلام آمادگی کرده با همکاری شهرداری‌ها امکان سرپوشیده کردن کانال‌های آب تهران را به وجود آورد تا ضمن ایمن‌سازی و جلوگیری از خطرات جانی، فضای اطراف کانال‌های آبی برای ایجاد فضاسازی شهری مورد استفاده قرار گیرند، اما هنوز فقط تعدادی از شهرداری‌ها طرح‌های خود برای فضاسازی کانال‌ها را ارائه داده‌اند و از سوی بسیاری از شهرداری‌ها مورد استقبال قرار نگرفته است.  
 

 بسیاری از حوادث جانی کانال در فصل گرما رخ می‌دهد و با توجه به فرارسیدن فصل گرما این تأمل و حوصله برای تأمین اعتبار طرح به حوادث جانی دیگری می‌انجامد. برای عبور از این دوره اقدامات فوری پیشگیرانه پیش‌بینی نشده است؟  
اطلاع‌رسانی و نصب تابلوهای هشداردهنده از اقداماتی است که در این فصل به‌صورت ویژه انجام می‌شود. فنس ‌کشی و نرده‌کشی‌هایی هم که قبلاً انجام و نرده‌ها سرقت یا تخریب شده‌اند، ترمیم می‌شود، اما ساکنان مجاور کانال‌ها و مسیرهای آبی باید بدانند این مکان‌ها محل تفریح و وقت‌گذرانی نیست و در همه این مجاری آبی پتانسیل خطر بسیار بالایی وجود دارد. بارها همکاران ما در سرکشی‌های خود در اطراف کانال تهران شاهد افرادی بودند که برای شنا و وقت‌گذرانی به داخل کانال می‌روند و خطرات این اقدام به آنها تذکر داده شده است، اما به این تذکرات توجهی نمی‌کنند و همان افرادی که در پاسخ تذکرات همکاران ما پاسخ داده اند «جان خودمان است و هر طورر مایل باشیم رفتار می‌کنیم» جزو قربانیان کانال بوده‌اند.  
 

 برای حفظ حریم کانال تهران و پیشگیری از سکونت جمعیت در این محدوده اقدامی نشده است؟  
تقریباً همه مجاری آبی شهر تهران خارج از بافت مسکونی طراحی و ایجاد شده‌اند، اما با ساخت‌وسازهای مجاز و غیرمجازی که در این محدوده انجام شده، حریم کانال‌ها و مسیرهای آبی نادیده گرفته شده است. حتی در قسمتی از کانال‌های محدوده قیامدشت که چند سال پیش باکس بتونی شدند، ممنوعیت ساخت‌وساز در این حریم رعایت نشده و در اطراف باکس‌های بتونی پلاک‌های مسکونی ساخته شده است.