همشهری آنلاین _ زهرا بلندی: مجموع اعتبارات در سال جدید نسبت به سال قبل ۴۰ درصد بوده و این در حالی است که منطقه ۱۹ با ۶۰ درصد بیشترین میزان رشد را در مناطق جنوبی به خود اختصاص داده است
گوش سپردن به صدای اهالی در دل محله‌ها و پاسخگویی به نیازهای‌گاه حتی جزئی که سال‌ها بی‌جواب مانده، از دستاوردهای مهم اجرا وپیگیری پروژه‌های کوچک‌مقیاس در دوره پنجم شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش است؛ پروژه‌هایی کوچک، اما تأثیرگذار که با اجرای موفقیت‌آمیز خود رضایتمندی ساکنان مناطق جنوبی را از فعالیت‌های این دوره از شورای‌شهر و شهرداری به همراه داشته است. روند مثبت این طرح‌ها و افزایش قابل توجه اعتبارات آنها در سال ۱۴۰۰ جزء مهم‌ترین اتفاقات مناطق جنوبی و کمتربرخوردار پایتخت است که در گفت‌وگو با «مجید فراهانی» عضو شورای اسلامی شهر تهران و رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای اسلامی شهر تهران به جزئیات آن می‌پردازیم.
نقطه شروع طرح‌های کوچک‌مقیاس محلی به چه زمانی برمی‌گردد و رویکرد و هدف اصلی مدیریت شهری از اولویت بخشیدن به این طرح‌ها چه بوده است؟
در آغاز شورای پنجم ضمن بررسی پروژه‌های مدیریت شهری متوجه شدیم ۲ نوع پروژه همواره در شهرداری تهران طراحی و ابلاغ شده است. یکی از این موارد پروژه‌های کلانی است که توسط معاونت‌های شهرداری تهران پیگیری می‌شود و بیشتر نگاه شهری و فرامنطقه‌ای در آنها حاکم است. نوع دوم پروژه‌های متوسطی است که عمدتاً رویکرد منطقه‌ای دارند و با مشارکت مناطق ۲۲ گانه شهرداری پیگیری و اجرا می‌شوند. با توجه به اینکه مشکلات و چالش‌های محله‌ای کوچک‌مقیاس جزء مهم‌ترین مسائلی هستند که در ۳۵۴ محله شهر تهران از سوی اهالی عنوان شده و توسط اعضای شورایاری محله‌ها اغلب پیگیری می‌شوند در ابتدای دوره پنجم، طبق گفت‌وگوهایی که با شورایاران و مردم در دل محله‌ها داشتیم با مسائلی با مقیاس کوچک برخورد کردیم که جزء دغدغه‌های کهنه و رفع نشده شهروندان محسوب می‌شد. مردم توقع دارند وقتی از در خانه بیرون می‌روند اقدامات جدید شهری را در محله خودشان ببینند. با هدف پاسخگویی مطلوب به نیازهای مهم شهروندان الگوواره جدیدی را با این عنوان که «تعریف پروژه‌های محلی ارتباط مستقیمی با توسعه محله‌های شهر دارد» در مدیریت شهری ایجاد کردیم و پروژه‌های توسعه محلی با اولویت محله‌های کمتربرخوردار و جنوبی شهر در سال ۱۳۹۹ کلید خورد.
یعنی پیش از اجرای این الگوواره در شورای پنجم، قبل از سال ۱۳۹۹ در این زمینه اقدامی از سوی مدیریت شهری انجام نشده بود؟
قطعاً در دوره‌های قبلی هم‌چنین پروژه‌هایی انجام شده است، اما به‌صورت منســــجم در قالب پروژه‌های توسعه محلی به آنها پرداخته نشده بود. بر این اساس طرح‌ها با تأیید شورایاران محله‌ها اجرا می‌شود، بودجه اختصاصی به آن تعلق می‌گیرد و شهرداری نیز موظف به پایش و پیگیری آنهاست.
روند اجرای پروژه‌های کوچک‌مقیاس در مناطق جنوبی شهر (مناطق ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۲۰) چطور بوده است؟
با توجه به اینکه یکی از چالش‌های ما در تعیین بودجه و عامل توسعه نیافتگی مناطق جنوبی، فاصله معنادار بودجه اختصاص داده شده بین مناطق شمالی و جنوبی شهر بود؛ اولویت اصلی ما در اجرای پروژه‌های کوچک‌مقیاس مناطق جنوبی و کمتربرخوردار بودند. این درحالی است که از ابتدای تشکیل شورای پنجم معادله تقسیم بودجه را به نفع جنوب شهر بهم زدیم و از نخستین سال فعالیت بدون اینکه تنشی ایجاد شود شهرداری تهران را موظف کردیم که سالانه ۱۰ درصد از بودجه مناطق کمتربرخوردار را به سمت میانه بودجه مناطق بالاتر ببرد و برعکس ۱۰ درصد از بودجه مناطق برخوردار را به سمت میانه کم کند. برهمین اساس بودجه سالانه را ۲۰ درصد به سمت میانه عادلانه کردیم و با همین رویکرد بخش عمده‌ای از بودجه‌های پروژه‌های کوچک‌مقیاس در مناطق جنوبی توزیع شد.
بازخورد ساکنان مناطق جنوبی نسبت به این رویکرد چطور بوده است و در کنار آن چند نمونه از پروژه‌های خرد محلی را که جزء درخواست‌های مهم شهروندان بوده و عملی شده‌اند نام ببرید؟
طی بازدیدهای مکرر از مناطق مختلف با بازخوردهای مثبت مردم و نمایندگان آنها یعنی اعضای شورایاری روبه‌رو شده‌ایم. برای مثال در منطقه ۱۶ رفع مشکل کمبود سرویس‌های بهداشتی، ساماندهی بازار دوم نازی‌آباد و راه‌اندازی موزه مفاخر محله نازی‌آباد، ایجاد درنگ‌گاه‌ها و پارک‌های محلی در منطقه ۱۸، تبدیل نهرهای آب به کانیو و ساماندهی تیرهای چوبی برق در قالب مهم‌ترین دغدغه‌های ساکنان منطقه ۱۷، اتصال رینگ جنوبی بوستان بزرگ ولایت به خانی‌آبادنو با بازگشایی خیابان شهامت و آسفالت معابر محله وصال در منطقه ۱۹ و ساماندهی اراضی اطراف حرم مطهر(ره) نمونه‌هایی از پروژه‌های خرد محلی هستند که رضایت اهالی را در پی داشته‌اند.
اولویت بخشیدن به پروژه‌های خرد محلی مناطق جنوبی شهرچه تأثیراتی در زندگی ساکنان داشته است؟
نگاه اعضای شورای‌شهر در گذشته بیشتر بار منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای داشت. اغلب درخواست‌های کوچک به دلیل نبود نگاه محلی به چالش‌های بزرگ تبدیل می‌شدند. اعتقاد به اینکه شهر تهران از کوچه‌هایش آغاز می‌شود تأثیر جدی در نگاه مردم نسبت به مدیریت شهری داشته و حل مشکلات کوچکی که سال‌ها بی‌جواب مانده بود رضایتمندی آنها را به همراه داشته است.
اعتباری که به پروژه‌های خرد محلی پهنه جنوب تهران و به‌طور خاص به هریک از مناطق ۱۶، ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۲۰ در سال ۱۴۰۰ اعطا شده چه قدر است؟ این اعتبار نسبت به سال گذشته چه میزان رشد داشته است؟
اعتبار و تعداد پروژه‌های خرد محلی سال ۱۴۰۰ در منطقه ۱۶ به‌ترتیب ۱۶ میلیارد تومان و ۵۰ پروژه، در منطقه ۱۷، ۷۷ میلیارد تومان و ۶۲ پروژه، در منطقه ۱۸، ۷۴ میلیارد تومان و معادل ۶۲ پروژه، در منطقه ۱۹، ۱۰۸ میلیارد تومان و ۶۸ پروژه و در منطقه ۲۰ نیز با اعتبار ۷۳ میلیارد تومانی ۱۲۱ پروژه تعریف شده است. متوسط رشد مجموع اعتبارات در سال جدید نسبت به سال قبل ۴۰ درصد بوده و این در حالی است که منطقه ۱۹ با ۶۰ درصد بیشترین میزان رشد را در مناطق جنوبی به خود اختصاص داده است.
چه عواملی در افزایش بودجه در این مناطق تأثیرگذار بوده و این رشد چه پیامدهایی به همراه خواهد داشت؟
در دور جدید بازدید از محله‌ها و مناطق و جلساتی که با اعضای شورایاری برگزار شد تحول و تغییر و رضایت آنها از پروژه‌های محلی مشهود بود. هرچند انتقاد بر برخی مناطق شهرداری تهران که فعالیت‌های جاری خود را در قالب پروژه‌های کوچک‌مقیاس محلی تعریف می‌کنند وارد است، اما در بخش قابل توجهی از مناطق رضایتمندی خاصی مشهود است.
جز طرح‌های کوچک‌مقیاس محلی، اجرای کدامیک از طرح‌های مهم در دوره پنجم در رضایتمندی شهروندان مؤثر واقع شده‌اند؟
تملک زمین‌ها برای ساخت پارک‌ها و افزایش سرانه فضای سبز، نوسازی آتش‌نشانی شهر تهران شامل لباس‌ها، تجهیزات و ماشین‌آلات سازمان آتش‌نشانی، دریافت اوراق مشارکت بانک‌ها و کمک به راه‌اندازی و بهره‌برداری از ۳۰ ایستگاه مترو و... با به کارگیری تدبیرات ویژه جزء طرح‌های مهم و تأثیرگذار این دوره بوده‌اند.