همشهری آنلاین _ مریم قاسمی: در چنین حال و هوایی شاهد اجرای طرحی ابتکاری و خلاقانه از سوی شهرداری منطقه ۱۸ هستیم که البته با این شور و همدلی هماهنگ است و هدف اصلی آن مشارکت دادن شهروندان در امور خیرخواهانه و کمک کردن به نیازمندان جامعه، تغییر سبک زندگی شهروندان در مواجهه با پسماندهای خشک و از همه مهم‌تر کوتاه کردن دست مافیای مخازن زباله و سوءاستفاده از کودکان‌کار و بهره‌برداری غیرقانونی از آنهاست. نامش را گذاشته‌اند مرکز «خیرماند» و نخستین شعبه آن در شهرک ولی‌عصر(عج)، خیابان شهید احمد حسینی جنب مدرسه ۱۳ رجب راه‌اندازی شده و از این پس قرار است شهروندان پسماندهای خشک خانگی‌شان را به این مرکز تحویل دهند تا در قبال ارزش مادی آن در کارها و امور خیر سهیم شوند و آثار و برکاتش را در زندگی ببینند.
افتتاح و راه‌اندازی مرکز خیرماند ابتکاری است که معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری منطقه ۱۸ و به‌ویژه اداره پسماند این منطقه‌بانی آن بوده است، به همین دلیل از «ابراهیم کریمی» رئیس اداره پسماند شهرداری منطقه خواستیم تا درباره چگونگی فعالیت این مرکز وساز و کار آن بیشتر توضیح دهد. او با بیان اینکه راه‌اندازی مرکز خیرماند در ماه محرم چند هدف اصلی و مهم دارد توضیح می‌دهد: «این مرکز از روز اول محرم کارش را به‌صورت رسمی آغاز کرده و پس از آن خدماتش را به‌صورت دائمی ادامه می‌دهد. همان‌طور که همه می‌دانیم شهروندان خیر در ماه محرم در تکایا و هیأت‌های حسینی اقدام به طبخ و توزیع غذای نذری می‌کنند که در این بین مقداری پسماند خشک از قبیل ظروف یکبارمصرف، قاشق، لیوان، سفره پلاستیکی و... تولید می‌شود که باید به شکل صحیح جمع‌آوری شود و به چرخه بازیافت برگردد. ماه محرم فرصت طلایی است برای جلب مشارکت و همراهی شهروندان در امر تفکیک پسماند از مبدأ و این موضوع می‌تواند تمرینی باشد تا درهمه ایام سال این نوع سبک زندگی عادت و در درون خانواده‌ها نهادینه شود.»
- معرفی طرح در شبکه‌های اجتماعی محلی
رئیس اداره پسماند شهرداری منطقه در پاسخ به این سؤال که شهروندان چگونه در جریان افتتاح مرکز خیرماند و خدمات آن قرار گرفتند، می‌گوید: «روش‌های اطلاع‌رسانی در این زمینه متنوع بوده و از همان روز اول که این مرکز در خیابان شهید احمد حسینی راه‌اندازی شده به کمک افراد شاخص و معتمدان بومی و محلی، شبکه‌های اجتماعی مجازی فعال در محله‌ها، پرتال مساجد و حسینیه‌ها، سراهای محله، شورایاری‌ها و... تلاش کردیم شهروندان را در جریان فعالیت این مرکز قرار دهیم. این نکته را هم باید اضافه کنم که برای دسترسی آسان شهروندان و دست‌اندرکاران تکایا و هیئت‌های مذهبی به خدمات مرکز خیرماند برای آنها کد و شماره اشتراک در نظر گرفته شده تا در صورت نیاز با یکی از نیروهای این مرکز تماس بگیرند و با هم به محل زندگی و یا تکیه و حسینیه مراجعه کنند و پسماندهای خشک را تحویل مرکز دهند.»
- مشارکت آسان در کار خیر
از ابراهیم کریمی می‌خواهیم کمی درباره ارتباط پسماندهای اهدایی شهروندان با کار خیر توضیح دهد. می‌گوید: «شهروندان به ۲ صورت مراجعه حضوری و یا تماس تلفنی و دادن شماره اشتراک می‌توانند پسماندهای جمع‌آوری شده در منزل را به دست متصدیان این مرکز برسانند. در این مرحله شهروندان در ازای تحویل پسماند به این مرکز پولی دریافت نمی‌کنند و فقط نیت می‌کنند که ارزش مادی آن صرف امور خیریه شود.»
رئیس اداره پسماند شهرداری منطقه می‌افزاید: «در مرکز خیرماند پولی به شهروندان پرداخت نمی‌شود، اما پیمانکار مربوطه به اندازه میزان و تناژ پسماندهای خشک جمع‌آوری شده در این مرکز وجه نقد و مبلغی را آماده و به حساب خیریه طوس انتقال می‌دهد. خیریه طوس وابسته به هیأت وارثان ثارالله(ع) و مجمع هیأت‌های مذهبی منطقه است که طبق سنوات گذشته این وجوه را در امور خیرخواهانه و خداپسندانه صرف خواهد کرد و گزارش‌هایی را نیز در اختیار شهروندان قرار خواهد داد.»
- حفظ کرامت انسانی در اجرای طرح
کریمی یکی از اصول اساسی در انجام امور خیریه را حفظ کرامت انسان‌های نیازمند می‌داند و می‌گوید: «راه‌اندازی غرفه‌های بازیافت و مراکز گلماند از جمله برنامه‌هایی است که شهروندان را به طرق مختلف با فرهنگ تفکیک پسماند از مبدأ آشنا کند. راه‌اندازی مرکز خیرماند در کنار این غرفه‌ها یادآور فرهنگ نیکوکاری است. شهروندان در هر طبقه‌ای که هستند تنها با جمع‌آوری و تحویل پسماندهای خشک خانگی می‌توانند درکار نیکوکارانه مشارکت کنند و در اجر و ثواب آن سهیم شوند. این نکته را هم باید تأکید کرد که خیریه طوس پولی را که از این طریق جمع‌آوری می‌شود با رعایت امانت‌داری، حفظ کرامت و آبروی انسان‌ها صرف امور خیریه می‌کند؛ از جمله خرید لباس و پوشاک برای ایتام، جهیزیه برای نوعروسان، اشتغالزایی برای جوانان جویای کار، کارآفرینی برای زنان سرپرست خانوار، تهیه اقلام ضروری برای خانواده‌های نیازمند و...»
- در آرزوی مخازن بدون پسماند خشک
اگر به درون مخازن زباله‌ای که ابتدای کوچه و خیابان‌ها وجود دارد نگاه بیندازید می‌بینید که هنوز برخی از شهروندان پسماندهای خشک خانگی خود را درون این سطل‌ها تخلیه می‌کنند و این مسئله باعث بروز مشکلات بسیاری می‌شود که البته خود شهروندان تاوان آن را می‌پردازند. رئیس اداره پسماند شهرداری منطقه در این زمینه به نکته مهمی اشاره می‌کند و می‌گوید: «محال است که شهروندان در کوچه و خیابان‌ها با کودکانی که از داخل مخازن زباله پسماند خشک جمع‌آوری می‌کنند مواجه شوند و با دیدن آنها ناراحت نشوند. ما به‌عنوان شهروندان ناآگاه باعث وبانی این واقعه تلخ هستیم و باید هرچه زودتر رفتار اشتباه‌مان را اصلاح و سبک زندگی‌مان را تغییر دهیم. مطمئن باشید اگر درون مخازن مکانیزه هیچ نوع پسماندی وجود نداشته باشد مافیای بهره‌برداری از کودکان‌کار از بین می‌رود و شهروندان دیگر در محله خود شاهد این‌گونه صحنه‌های زشت و ناپسند نخواهند بود. آرزو دارم روزی برسد که مخازن زباله عاری و خالی از پسماندهای خشک باشد.»
نشانی و ساعت کار مرکز «خیرماند»
با تلاش مسئولان معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری منطقه نخستین مرکز خیرماند در محله ولی‌عصر(عج) در خیابان شهید احمد حسینی و در نزدیکی مدرسه13 رجب راه‌اندازی شده و از ساعت 9 صبح تا 7 بعد از ظهر به شهروندان خدمت‌رسانی می‌کند.