همشهری آنلاین _ ابوذر چهل امیرانی: حالا سال‌ها از آن زمان می‌گذرد و این محله به جزیره‌ای مثلثی شکل شبیه شده که در محاصره بزرگراه‌های شهید نواب و شهید چراغی و خیابان شهید برادران حسنی قرار دارد و دسترسی‌ها را برای اهالی سخت کرده است. البته مشکل اصلی ساکنان این بخش از پایتخت، بلاتکلیفی آنها برای دریافت خدمات از اداره‌ها و سازمان‌های مختلف است و ناچارند برای ارائه درخواست‌های شهری خود، بین مناطق ۱۶ و ۱۷ سردرگم بمانند. به همین دلیل، برخی‌ها اینجا را منطقه ۱۶ و نیم لقب داده‌اند. سری به این محله زدیم و از مشکلات ساکنانش باخبر شدیم که در ادامه می‌خوانید.
در تقسیم‌بندی‌های انجام شده، این محله که روزگاری بخشی از محله جوادیه بود به محله بلورسازی در منطقه ۱۷ سنجاق شده و به اینجا ضلع جنوبی بلورسازی می‌گویند. عده‌ای هم اینجا را به اسم محله ۸ و ساکنانش آن را به محله ثامن می‌شناسند.
چند سال پیش با اجرای طرح نوسازی منطقه ۱۷، محله بلورسازی به‌عنوان محله آزمایشی انتخاب و خانه‌های فرسوده محله ثامن هم به ساختمان‌های مسکونی بلند قامت و چند طبقه تبدیل شد، اما همچنان از امکانات رفاهی و شهری محروم است و اهالی مجبورند برای خرید وسایل مورد نیاز خود به محله‌های دیگر بروند.
این محله چندان وسیع نیست و به ۲ خیابان اصلی و تعداد زیادی کوچه و خیابان‌های فرعی خلاصه می‌شود. خیابان شهیدان حسنی جنوبی از معابر اصلی محله است که در دوطرف آن کوچه‌های ۴ متری و ۶ متری زیادی وجود دارد. ورزشگاه دهداری در خیابان شهیدان حسنی قرار دارد و انتهای خیابان به پل شهیدان حسنی می‌رسد. تنها بوستان نقلی محله در مجاورت پل واقع شده و بوستان «فریناز» نام دارد. بوستانی که از یک باغ بزرگ به جا مانده که دیوارهای بلندی داشت و تا ورزشگاه دهداری کشیده شده بود. در موشکباران‌های دوران جنگ، این باغ و ورزشگاه دهداری پناهگاه مردم بود. در کنار بوستان هم مرکز نگهداری سالمندان امام رضا(ع) قرار دارد که کنار آن حسینیه ثارالله(ع) وجود داشت. این حسینیه تخریب شده تا زیر پل قلعه‌مرغی برای تردد آسان خودروها تعریض شود. مسئولان شهری هم در قبال همکاری هیأت امنای این حسینیه، مشغول ساخت حسینیه بزرگ‌تر و مجهزتری در همین محدوده هستند تا به آنها تحویل دهند.
- محله‌ای که ۲ پاره شد
«محمد رحیمی» یکی از کاسبان قدیمی محله است. یکی از مهم‌ترین مشکلات محل سکونت و کارش را ۲ پاره شدن آن می‌داند و می‌گوید: «با اینکه ساخت بزرگراه شهید چراغی سبب جدایی اینجا از منطقه ۱۶ و محله جوادیه شد، اما ساخت پل قلعه‌مرغی در مسدود شدن این محله تأثیر بیشتری داشت. این پل را زمانی ساختند که پروژه بزرگراه شهید نواب در حال اجرا بود تا خودروها به نقاط جنوبی تهران دسترسی پیدا کنند، اما پس از ساخت بزرگراه شهید نواب، اقدامی برای جمع‌آوری آن نشد. اگر به رفت‌وآمد روی پل توجه کنید، می‌بینید که هر چند دقیقه فقط یک خودرو یا موتورسیکلت از آن می‌گذرد و به دلیل ساخت بزرگراه‌ها و مسیرهای جانبی کارایی زیادی ندارد.»
- تردد مداوم معتادان و کارتن‌خواب‌ها
«پل قلعه‌مرغی و بزرگراه شهید چراغی محله ثامن را به یک نقطه کور تبدیل کرده و پاتوق‌های امنی برای تجمع معتادان، کارتن‌خواب‌ها و افراد ناباب به وجود آورده است.» این جمله را «حسین صفایی» بر زبان می‌آورد و ادامه می‌دهد: «هر روز تعداد زیادی از آسیب‌دیدگان اجتماعی وارد محله می‌شوند و به سمت خط آهن، لاین وسط بزرگراه شهید چراغی یا زیر پل‌های ۹ دی و قلعه‌مرغی می‌روند. آنها محله را ناامن کرده‌اند.» صفایی به مشکلات دیگر این محله اشاره و عنوان می‌کند: «اینجا درمانگاه، مدرسه، داروخانه، دستگاه خودپرداز، بازار تره‌بار و حتی مرکز خرید ندارد و اهالی مجبورند برای دسترسی به امکانات شهری به محله‌های دیگر بروند. برای دسترسی به ایستگاه مترو زمزم هم باید راه زیادی از کنار بزرگراه یا زمین‌های بایر طی کنیم که بارها پول و لوازم قیمتی ما مورد سرقت کیف‌قاپ‌ها و موبایل‌قاپ‌ها قرار گرفته است. چند بار این مشکلات را مطرح کردیم و قرار شد کیوسک انتظامی از طرف کلانتری جوادیه در اینجا مستقر شود که هنوز به نتیجه نرسیده است.»
- اهالی مستحق امکانات بیشتری هستند
حجت‌الاسلام «محمدعلی فاطمی‌کیا» امام جماعت مسجدجامع سجادیه است که همین‌جا سکونت دارد. با مشکلات مردم و کمبودهای محله آشناست و می‌گوید: «این محله قدمتی بیش از یک‌صد سال دارد که بخش زیادی از بافت آن در سال‌های اخیر نوسازی شده است. ساکنانش ۸۶ شهید به میهن تقدیم کرده‌اند و اشخاصی همچون قاضی، قهرمان رباتیک، پزشک، مداح، مسئولان مملکتی، شاعر و... اینجا پرورش یافته و مشغول خدمت به مردم هستند.
ساکنان این محله افراد نجیب و مستحق امکانات بیشتری برای زندگی هستند.» وی در ادامه به مشکلات اشاره و عنوان می‌کند: «مشکل عمده اهالی، دسترسی نامناسب به محله‌های دیگر منطقه است. بچه‌های آنها نیز برای رسیدن به مراکز آموزشی مجبورند از کنار زمین‌های بایر تردد یا از پل‌های خلوت بزرگراه‌ها و زیرگذر خط آهن تهران‌ـ اهواز استفاده کنند تا به مدارس محله‌های دیگر بروند. قرار بود اینجا مدرسه ۶ کلاسه و درمانگاه ساخته شود که به نتیجه نرسیده است. یک مجموعه فرهنگی هم چندسالی است در کوچه شهید محمد بزمه‌ای ساخته شده که هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.» مسجدجامع سجادیه از مراکز مذهبی فعالی است که توانسته با پیگیری‌ها و تلاش حجت‌الاسلام فاطمی‌کیا و اعضای هیأت امنای مسجد، بسیاری از مشکلات و نیازهای شهری اهالی را پیگیری و بخشی از آنها را حل کند. فعالیت‌های خوبی از جمله بهسازی زیرزمین مسجد هم به همت آنها انجام شده که قرار است به دارالقرآن تبدیل شود.
- نیازهای مهم‌محله
«علی دشتی» از قدیمی‌های محله است که سابقه فعالیت زیادی در شورایاری دارد. به خوبی از مشکلات اینجا اطلاع دارد و ابتدا می‌گوید: «۲ هزار و ۵۰۰ خانوار در این محله زندگی می‌کنند و می‌توان گفت ۸ هزار نفر جمعیت دارد. بیشتر خانه‌ها کم مساحت هستند و جمعیت زیادی دارند. در چند سال اخیر بسیاری از خانه‌ها تجمیع و نوسازی شده‌اند و در آینده نزدیک جمعیت اینجا به دلیل ساخت مجتمع‌های مسکونی چندبرابر خواهد شد.» وی ادامه می‌دهد: «برای اعلام مشکلات شهری اهالی ارتباط مناسبی با مسئولان شهرداری منطقه ۱۷ داریم و همیشه پاسخگوی ما هستند، اما حل معضلات دیگر محله، نیازمند همکاری اداره‌ها و سازمان‌های دیگری است.
اهالی مجبورند به اداره برق در میدان بهمن، اداره گاز در محله وصفنارد، اداره آب در محله خانی‌آباد نو و نیروی انتظامی در محله جوادیه مراجعه کنند که سبب بلاتکلیفی آنها شده است.» دشتی، مشکلات مهم این محله را این‌طور دسته‌بندی می‌کند: «۳ معضل در اینجا وجود دارد. ابتدا نبود مدرسه است که دانش‌آموزان و خانواده‌ها را دچار چالش کرده است.» وی کانیوبندی نهرها را از اقدام‌هایی می‌داند که از سوی شهرداری منطقه در این محله انجام می‌شود. می‌گوید: «با نهرسازی‌هایی که انجام شده و درحال انجام است، یکی از معضلات زیست‌محیطی این محله برطرف می‌شود. اهالی از این اقدام خشنودند و امیدوارند این طرح در همه کوچه‌ها اجرا شود.»