این در حالی است که از این تعداد دستکم 4 هزار و 319 اثر در زمره آثار ثبت شده در فهرست میراث ملی نیز قرار دارند و علاوه بر داشتن جاذبه زیارتی، جاذبه فرهنگیتاریخی نیز دارند.
گزارش همشهری در این زمینه حاکی از آن است که بهجز شهر مشهد که سرمایهگذار خارجی برای گردشگری مذهبی در آن فعال شده، برای هیچیک از این 8 هزار و 919 نقطه بسته سرمایهگذاری مشخص از نظر زیرساختهای گردشگری اعم از هتل، وسایل حملونقل و تور تعریف نشده است.
اماکن مذهبی در سرزمین مقدس
درحالیکه یک هفته از شروع ماه مبارک رمضان گذشته است و کارشناسان، سفرهای زیارتی و ترویج و راهاندازی آنرا برای رونق سفر در این ماه مناسب میدانند اما هنوز چشمانداز روشنی از این عرصه در کشورمان وجود ندارد.
به گزارش همشهری، با وجود تشکیل کمیته گردشگری مذهبی در معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری و تعیین دبیر برای آن و درحالیکه اعضای این کمیته بهتازگی در مشهد گردهم آمدهاند اما هنوز دورنما و اهداف آن بهطور روشن مشخص نیست و هیچ برنامه راهبردی در این زمینه ارائه نشده است.
این درحالی است که تنها اگر از جمعیت 300میلیون نفری شیعیان یک درصد را بتوانیم به ایران جذب کنیم رقم 3 میلیون گردشگر خارجی مذهبی برای اقتصاد ما تعیینکننده است.
این جدای همجواری ایران با 3 کشور ارمنستان، آذربایجان و گرجستان در محدوده آذربایجان شرقی و جلفاست که با وجود کلیساهای متعدد میتواند میزبان مسیحیان و ارامنه بسیاری باشد.
حجتالاسلام صابری دبیر ستاد بقاع متبرکه و بناهای مذهبی سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری درباره تعداد اماکن مقدس کشورمان به همشهری گفت: در کل کشور 5 هزار و 800 بقعه متبرکه بهعنوان آرامگاههای امامزادگان ثبت شده است که از این تعداد، یک هزار و 200 بقعه بهدلیل حائز شرایط معماری، فرهنگی و تاریخی بودن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیدهاند.
این مقام مسئول افزود: آرامگاه یک امام معصوم(ع) در مشهد و 2 فرزند بدون واسطه معصوم(ع) یعنی حضرت معصومه(س) و موسی برقع فرزند امام جواد در ایران موقعیت ممتازی برای کشورمان، همچنین شیعیان جهان و داخل کشور بهوجود آورده است.
وی در ادامه به سایر اماکن مذهبی اشاره کرد و اظهار داشت: 3 هزار و 119 مکان مذهبی مقدس ثبت شده شامل حسینیهها، مساجد، مدارس مذهبی و حوزه علمیه، کلیسا، کنیسه، آتشگاه و نیایشگاه از ادیان مختلف در ایران وجود دارد که میتواند فرصت خوبی برای گردشگری زیارتی باشد.
این اماکن درحالی در کشورمان واقع شدهاند که کارشناسان معتقدند پایدارترین گردشگران آنهایی هستند که برپایه مذهب به زیارت اماکن مذهبی مشغول میشوند.
استان فارس در صدر
بررسی توزیع اماکن میتواند نحوه سرمایهگذاری و ساماندهی گردشگری مذهبی را تحتتأثیر قرار دهد.
در حال حاضر مشخصترین و واضحترین تمرکز گردشگری مذهبی مسلمانان ایران در شهر مشهد و سپس قم رقم خورده است و امکانات اقامتی نیز به همین تناسب توزیع شده است.
درخصوص اماکن مقدس مسیحیان نیز تمرکز متوجه 2 استان آذربایجان غربی و شرقی است و اماکن مقدس زرتشتیان نیز در مرکز ایران در محدوده یزد، اصفهان و فارس واقع شدهاند. اما درمورد بقاع متبرکه امامزادگان باید گفت، پس از 2شهر مشهد و قم باید متوجه استان فارس بود.
نتاج ، یکی از مدیران سازمان اوقاف و امور خیریه در اینباره در توضیح مختصری به همشهری گفت: استان فارس هم به سبب وسعت جغرافیایی و هم بهسبب موقعیت تاریخی آن برای مهاجرت فرزندان معصومین، تمرکز بقاع متبرکه را داراست.
از سرمایهگذاران استقبال میکنیم
مهدی جهانگیری، معاون سرمایهگذاری و طرحهای سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری در پاسخ به همشهری درخصوص میزان توجه سرمایهگذاران به توریست مذهبی و زیارتی گفت: بازار هدف ما همان چیزی است که شما هم به آن اشاره کردید و چیزی حدود 300 میلیون نفر شیعیان جهان، مسلمانان و مسیحیان و یهودیان دنیا را شامل میشود اما از حیث سرمایهگذاری، طبیعی است که شهرهای زیارتی قم و مشهد در کانون توجه هستند و حتی در مشهد ما سرمایهگذار خارجی هم جذب کردهایم.
وی در اینباره تأکید کرد: ما کاملا از ورود به این بحث و طرحهایی که در این زمینه ارائه شود استقبال میکنیم و باید بر این موضوع تصریح کنم که توریست زیارتی ازجمله راهبردهای مهم سازمان ما محسوب میشود و در شورای معاونان هم بهتازگی از رشد این نوع توریست خبر دادند.
جهانگیری بهخصوصیات ایران و فرهنگ آن برای یک مقصد پاک گردشگری اشاره کرد و افزود: اگر بهدرستی به تبلیغ و معرفی بپردازیم آن دسته از کسانی که دنبال محیط مناسب و سالم هستند را میتوانیم جذب کنیم که در این زمینه کشورهای مسلمان حاشیه خلیجفارس فرصت مغتنمی بهشمار میآیند.
این معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری در زمینه معرفی بسته سرمایهگذاری در زمینه گردشگری مذهبی نیز به همشهری اظهار داشت: بستههای زیارتی برای شهرهای زیارتی داریم ولی اینکه مختص قشر خاص و تعریف خاصی در این زمینه باشد نیست، اما مثلا طرحهای اردو، احیای خانههای تاریخی و... در شهرهای زیارتی – مذهبی ارائه شده که در دومین همایش معرفی فرصتهای سرمایهگذاری به معرفی آن میپردازیم.