همشهری- زهرا خلجی: قرص ضدویروس کرونا ساخته شرکت مرک در آخرین مرحله از کارآزمایی بالینی، نتایج امیدوارکنندهای داشته است. طبق دادههایی که متخصصان آن را یک موفقیت بزرگ بالقوه در مسیر درمان میدانند، قرص «مولنوپیراویر» شانس مرگ و بستری شدن بر اثر بیماری کووید-۱۹ را به نصف کاهش داده است.
بهگزارش رویترز، درصورتی که این داروی خوراکی مجوز استفاده اضطراری را دریافت کند، نخستین قرص خوراکی ضدویروس برای درمان کووید-۱۹ در دنیا خواهد بود.
پایاندهنده پاندمی
آمش آدلالیا، محقق ارشد در مرکز امنیت سلامت جانز هاپکینز میگوید: یک داروی ضدویروس خوراکی که بتواند میزان بستری را بهطور قابلتوجهی پایین بیاورد واقعا در شرایط فعلی زندگی ما را تغییر میدهد.
درمانهای فعلی کووید-۱۹ شامل آمپول ضدویروس رمدسیویر و آمپول استروئیدی دگزامتازون است که هردو فقط زمانی برای بیمار تجویز میشود که در بیمارستان بستری شده باشد. درمانهای موجود دست و پاگیر و از نظر منطقی چالش برانگیز است. اما یک قرص خوراکی ساده، برعکس خواهد بود.
روبرت دیویس، مدیر اجرایی شرکت مرک نیز میگوید: این قرص آنچه هماکنون در سراسر جهان به واسطه کووید-۱۹ میگذرد را تغییر خواهد داد.
نتایج فاز سوم کارآزمایی بالینی مولنوپیراویر باعث افزایش ۹ درصدی سهام مرک شده است، این نتایج به قدری قوی بود که مطالعه آن به توصیه ناظران خارجی خیلی زود متوقف شد.
مایکلای، تحلیلگر جفریس میگوید محققان براین باور هستند که با روی کار آمدن یک قرص ساده و سهلالوصول، مردم دیگر کمتر از کووید-۱۹ میترسند و کمتر در برابر واکسینه شدن مقاومت میکنند.
عملکرد مولنوپیراویر
قرصهای ضدویروسی برای مسدود کردن مسیر تکثیر ویروسها طراحی شدهاند. مولنوپیراویر نیز با همین طراحی برای تکرار مواد ژنتیک ویروس، کرونا ویروس را فریب میدهد. هنگامی که این فرایند در حال انجام است، دارو، خطاها را در کد ژنتیک ویروس وارد میکند. داریا هازودا، معاون بیماریهای عفونی و تحقیقات واکسن در شرکت مرک میگوید: اگر شما به اندازه کافی خطا ایجاد کنید یا در قسمتهایی از ویروس که بسیار حیاتی هستند خطا ایجاد کنید، ویروس نمیتواند خودش را تکثیر کند.
رقابت برای تولید داروی ضدویروس
شرکتهای فایزر و شرکت داروسازی سوئیسی Roche Holding AG همچنین در رقابت برای یک داروی ساده ضدویروسی برای درمان کووید-۱۹ هستند. دانشمندان نیز از درمان جدید بالقوهای که از شدت بیماری کووید-۱۹ جلوگیری کند و دیگر آمار مرگ ۵میلیون نفری در سراسر جهان را افزایش ندهد، استقبال کردهاند. پیتر هاربی، پروفسور بیماریهای عفونی نوظهور در دانشگاه آکسفورد میگوید: یک داروی خوراکی ایمن، سهلالوصول، ارزان و مؤثر میتواند یک پیشرفت بزرگ در مسیر مبارزه با کووید-۱۹ باشد.
ایمنی و اثربخشی کافی
در مطالعه بالینی این دارو، بیمارانی با کووید-۱۹ خفیف تا متوسط که بیشتر از ۵روز علائم نداشتند، شرکت کردند. همه بیماران حداقل یک فاکتور ریسک مرتبط با احتمال وخامت حال در اثر بیماری را داشتند؛ ازجمله چاقی مفرط و سن بالا. شرکت مرک همچنین تأکید کرده است که مطالعات مشابه در مورد مولنوپیراویر- برای مدت طولانیتر و در دوزهای بالاتر از آنچه در انسان استفاده میشود- نشان میدهد که این دارو بر DNA پستانداران تأثیر نمیگذارد.
مرک میگوید توالی ویروسی که تاکنون انجام شده است نشان میدهد که مولنوپیراویر در برابر گونههای مختلف ویروس مؤثر است که شامل گونه بسیار خطرناک دلتا نیز میشود.
میزان تولید دارو
انتظار میرود این شرکت دارویی ۱۰ میلیون دوره درمانی از این قرص تا پایان ۲۰۲۱ تولید کند. دیویس میگوید دولت آمریکا برای ۱.۷میلیون دوره درمان از این دارو قرارداد ۷۰۰ دلاری بابت هر دوره امضا کرده است و قراردادی مشابه با سایر کشورها امضا خواهد کرد. البته مرک اعلام کرد که براساس معیارهای درآمد کشورها، یک رویکرد قیمتگذاری، طبقهبندی میکند. یکی از بهترین اقدامات این شرکت توافق برای ارائه گواهینامه تولید این دارو به چندین شرکت دارویی ژنریک هندی است تا به این ترتیب شرکتها بتوانند قرص را برای کشورهای کمدرآمد نیز تولید کنند.
این دارو همچنین در فاز سوم بالینی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری در افرادی که در معرض ویروس قرار گرفتهاند، در دست مطالعه است. مقامات مرک میگویند هنوز مشخص نیست تا چه زمانی بررسیهای سازمان غذا و دارو زمان میبرد، هرچند که دین لی، سرپرست آزمایشگاه تحقیقاتی مرک میگوید: آنها سعی میکنند در این مورد با دقت عمل کنند.