همشهری آنلاین _ مریم قاسمی: ویژگی یک محله خوب و زیباست که هر شهروندی را پاگیر و علاقه‌مند به زندگی در آن محله می‌کند. معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری مجری و متولی اصلی انجام این امور است و تصور کنید که اگر تنها یک روز مأموریت‌هایش را به درستی انجام ندهد چه بلایی بر سر آن محله و ساکنانش خواهد آمد. گزارش این هفته ما از معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری منطقه ۱۸ برای این است که گوشه‌ای از تلاش‌ها و زحمت‌هایی را که در این حوزه برای رفاه و آسایش مردم صورت می‌گیرد به شهروندان معرفی کنیم. ضمن اینکه «امیرحسین عساری» معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری منطقه ۱۸، برای‌مان از اقداماتی صحبت کرد که برای نخستین بار در این منطقه از شهر تهران اجرا شده است و ارتباط بسیار نزدیکی با بهبود وضعیت زندگی و افزایش رفاه شهروندان دارد.
فعالیت حوزه خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری بسیار گسترده است. اگر در محله‌تان می‌بینید که وانتی‌های میوه‌فروش و دستفروشان کمتردرخیابان‌ها و معابر حضوردارند یا هنگام عبور از کنار سطل‌های زباله مکانیزه بوی ناخوشایند به مشام‌تان نمی‌رسد یا اینکه کوچه‌ها و خیابان‌ها همیشه رفت و روب شده و پاکیزه‌اند، نشان از آن دارد که هریک از اداره‌های تابعه معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری از جمله اداره خدمات شهری، ساماندهی، فضای سبز، پسماند و زیباسازی در انجام مسئولیت‌ها و وظایف خود موفق عمل کرده است. آمارهای ثبت شده از دیدگاه اهالی در زمینه‌های مختلف در سامانه‌های نظارتی شهرداری تهران نشان می‌دهد که میزان رضایتمندی شهروندان منطقه ۱۸ در حوزه خدمات شهری هرسال رو به افزایش بوده و طی ۲ سال اخیر نیز به دلیل تنوع پروژه‌ها و اقدامات، جایگاه منطقه ۱۸ در بین مناطق ۲۲ گانه چندین پله ارتقا یافته است.
- کارواش و تعمیرگاه مخازن مکانیزه زباله
چند وقتی است که هنگام عبور از خیابان‌ها با سطل‌های مکانیزه نقره‌ای رنگی مواجه می‌شوید که در نگاه اول تصور می‌کنید نو و جدیدند و تازه خریداری شده‌اند، اما واقعیت چیز دیگری است. اگر کمی حوصله کنید متوجه می‌شوید داستان از چه قرار است. «امیرحسین عساری» معاون خدمات شهری و محیط‌زیست منطقه قبل از هر صحبتی در این زمینه به هزینه‌های سنگین خدمات شهری و منابع مالی محدود شهرداری‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: «هر ساله بودجه‌ای برای معاونت‌های مختلف شهرداری از جمله خدمات شهری و محیط‌زیست تعیین می‌شود که با توجه به حجم کار و تنوع خدماتی که در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد کافی نیست. به فرض در محدوده نواحی ۷ گانه منطقه بیش از ۲ هزار سطل زباله مکانیزه وجود دارد که اگر هرکدام از مخازن معیوب و خراب از چرخه خدمات خارج شود به ازای خرید هر سطل زباله مکانیزه نو باید ۵ ـ ۶ میلیون تومان هزینه کنیم. اگر به آمار سالانه مخازن زباله خراب و معیوب در محله‌ها دقت کنید متوجه می‌شوید که اگر در این زمینه تدبیری اندیشیده نشود قطعاً به مشکل برخواهیم خورد.»
عساری، با بیان این مقدمه از راه‌اندازی کارواش و کارگاه تخصصی تعمیر و بازسازی مخازن مکانیزه صحبت می‌کند و می‌گوید: «این کارگاه شبانه‌روز فعالیت دارد و همه سطل‌های زباله مکانیزه معیوب توسط نیروهای ماهر بازسازی و پس از رنگ‌آمیزی مجدد در محدوده‌های تعیین شده مستقر می‌شود. راه‌اندازی این مرکز به نحو چشمگیری در حفظ اموال عمومی شهر مؤثر بوده است.» امیرحسین عساری تأکید می‌کند که با توجه به ساخت شهرک‌ها و معابر جدید هرساله تعدادی مخزن جدید زباله نیز خریداری و تحویل نواحی مختلف شهرداری می‌شود.
- خودروهای رنگی تخلیه زباله در ۷ ناحیه
یکی از مواردی که شهروندان ساکن در منطقه ۱۸ به‌عنوان نقاط قوت این شهرداری در سامانه ۱۳۷ و ۱۸۸۸ ثبت کرده‌اند، نظم و انضباطی است که در تخلیه و انتقال زباله‌های مخازن زباله به وجود آمده است. عساری، با بیان اینکه برای جلوگیری از کم‌کاری و تخلفات احتمالی در ارائه خدمات شهری به‌ویژه در زمان تخلیه مخازن زباله از خودروهای رنگی در هر ناحیه استفاده می‌شود، توضیح می‌دهد: «این ایده برای نخستین بار در این منطقه اجرایی شد که طی آن، خودروهای تخلیه و بارگیری هر ناحیه با یک رنگ مخصوص در آن ناحیه تردد و نیروها خدمت‌رسانی می‌کنند و حق ندارند در نواحی دیگر تردد داشته باشند و در غیراین صورت، جریمه و بازخواست می‌شوند. دلیلی که باعث شده میزان رضایت شهروندان در این زمینه افزایش پیدا کند حضور مستمر و منظم خودروهای رنگی در نواحی ۷ گانه و تخلیه به موقع مخازن زباله است.»
- استقبال شهروندان از مراکز گلماند
نخستین مرکز گلماند شهر تهران سال گذشته در محله شادآباد افتتاح و راه‌اندازی شد و پس از آن بود که نمونه‌های دیگری از آن در مناطق ۱۰، ۹، ۲ و... به بهره‌برداری رسید. جالب است بدانید که ایده اولیه آن را شهردار منطقه ۱۸ برای نخستین بار مطرح کرد و با تلاش معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست و اداره پسماند شهرداری منطقه به ثمر رسید. امیرحسین عساری می‌گوید: «علاقه شهروندان به کاشت و نگهداری انواع گل و گیاه باعث شد تا مراکز گلماند مخاطبان خودش را پیدا کند. شهروندانی که پیش از این زباله‌های خشک خود را داخل سطل‌های زباله می‌ریختند وقتی متوجه شدند که شهرداری در قبال تحویل پسماندهای خشک خانگی به آنها گلدان گل می‌دهد با اصلاح رفتار اشتباه خود، راه تازه‌ای برای سبز کردن محیط خانه و زندگی‌شان پیدا کردند.
بدون تردید تماشای گل و گیاه در فضای خانه تأثیرات مثبت روحی و روانی بسیاری بر خانواده‌ها می‌گذارد.» معاون خدمات شهری و محیط‌زیست منطقه در ادامه به نکته جالبی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در مدت زمانی که از راه‌اندازی مراکز گلماند، «خیرماند» و همچنین رونق خدمات غرفه‌های بازیافت در نواحی ۷ گانه گذشته حجم زباله‌های داخل مخازن زباله کاهش چشمگیری داشته و علت اصلی آن جداسازی پسماندهای خشک توسط شهروندان قبل از انتقال زباله‌های خانگی به داخل مخازن است.» او عقیده دارد فراهم کردن امکانات شهری، فرهنگسازی در جامعه و همکاری شهروندان در تفکیک پسماندهای خشک مزایای زیادی دارد؛ از جمله کاهش زباله‌های شهری، جلوگیری از هدررفت پسماندهای باارزش، کوتاه کردن دست مافیا در جمع‌آوری پسماندها و همچنین بهره‌کشی از کودکان کار، ارتقای خدمت‌رسانی به شهروندان و...
- نخستین سایت «بیوکمپوست» تهران در منطقه ۱۸
اکنون که در فصل پاییز برگ‌ریز به سر می‌بریم و پس از آن نیز به فصل سرد زمستان نزدیک می‌شویم اقداماتی مانند هرس شاخه‌های درختان رونق ویژه‌ای پیدا می‌کند و انباشته شدن ضایعات درختان در خیابان‌ها و کوچه‌ها و حمل آن با خودروهای حمل زباله مکانیزه یکی از مسائلی بوده که تا قبل از این برای شهرداری منطقه و ساکنان آن دردسرهای فراوانی ایجاد می‌کرد.
شهرداری منطقه ۱۸ تابستان گذشته توانست نخستین سایت «بیوکمپوست» تهران را در ناحیه ۷ راه‌اندازی کند و با بهره‌مندی از تکنولوژی مناسب شهر و محله را از زباله‌ها و خرده‌ریزهای چوبی خلاص کند. عساری، درباره نوع خدمات این سایت و پهنه خدمت‌رسانی آن توضیح می‌دهد: «در این مرکز شاخه‌های هرس شده درختان در داخل دستگاه مخصوص قرار گرفته و در زمان کوتاهی به چیپس چوب یا کمپوست تبدیل می‌شود که کارایی زیادی در امور فضای سبز و حتی دیگر صنایع دارد. البته درست است که اصل فعالیت این سایت جمع‌آوری شاخه‌های هرس شده درختان در پاییز است، اما این مرکز می‌تواند در فصول مختلف سال خدمت‌رسانی کند. تبدیل پوشال کولرهای آبی در تابستان و یا مبلمان چوبی مندرس و قدیمی به چیپس چوب از جمله این خدمات است.» گفتنی است مناطق همجوار از فعالیت این سایت استقبال کرده و در طول شبانه‌روز زباله‌های چوبی خود را به این سایت تحویل می‌دهند.
- ۱۲ بوستان جدید و افزایش سرانه فضای سبز
اگر خاطرتان باشد در گذشته اگر زمین و فضایی در محله‌ها پیدا می‌شد نخستین گزینه برای استفاده از این ظرفیت ساختمان‌سازی بود که البته به افزایش جمعیت منجر می‌شد. در چند سال اخیر به‌ویژه در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ شهرداری منطقه که با کمبودهای این پهنه به‌طور کامل آشناست این رویه را کنار گذاشت و به این فکر افتاد که از این فضاها نه برای افزایش جمعیت، بلکه برای ایجاد امکانات مختلف و افزایش سرانه‌های مورد نیاز استفاده کند. برای مثال در ۲ سال گذشته ۱۲ بوستان جدید با مساحت کلی ۱۵ هکتار در منطقه ساخته شده که اگر صرف خانه‌سازی می‌شد به گفته کارشناسان موج بزرگی از مهاجرپذیری و افزایش جمعیت را به راه می‌انداخت. ساخت بوستان‌های جدید به کمک مدیریت شهری آمد تا سرانه مورد نیاز شهروندان را افزایش دهد. بوستان‌هایی همچون مدافعان سلامت، دوچرخه، الزهرا(س)، نسترن، بانوان و...
۲۰ هزار و ۴۳ سطل زباله مکانیزه موجود در نواحی ۷ گانه منطقه بازسازی و رنگ‌آمیزی شد.
۵۰۰ کیلوگرم پسماند خشک، روزانه در مراکز گلماند منطقه جمع‌آوری و به محل بازیافت منتقل می‌شود.
۱۶/۸ مترمربع سرانه فضای سبز منطقه ۱۸ است که نسبت به قبل افزایش پیدا کرده است.
- مخازن زباله مرتب شست‌وشو می‌شود
«مهدی محمودیان» از کاسبان خیابان حیدری شمالی درباره وضعیت رفت و روب و نظافت محله می‌گوید: «مخازن زباله به‌طور مرتب شست‌وشو می‌شود و این مسئله باعث شده تا سطل‌های زباله بوی بد نگیرد و مردم با خیال راحت از کنارشان رد شوند. چند وقت پیش هم یکی از چرخ‌های سطل زباله ابتدای کوچه همدانی خراب شده بود که با یک تماس با ۱۳۷ آمدند و آن را برای تعمیر بردند و چند ساعت بعد سطل بدون ایراد را بازگردانند.»
- در محله هیچ بوستانی نداشتیم
«مرتضی زمانپور» از جوانان ساکن در محله شهید رجایی عنوان می‌کندکه محل زندگی‌اش بوستان نداشت و به تازگی شهرداری در حال ساخت بوستانی در این محدوده است. او می‌گوید که زمینی در این محله سال‌ها به حال خود رها شده بود و معتادان آنجا را پاتوق خود کرده بودند. با ساخت این بوستان و تجهیز آن به امکانات مختلف از جمله فضای سبز، محل ورزش و بازی و... سایه این ناهنجاری‌ها از محله کم می‌شود.
- تلاش ارزشمند در زمینه حفظ ارزش‌ها
«روح‌الله استواری» از جوانان بسیجی منطقه از اقدامات ارزشمند شهرداری برای ترویج ارزش‌های دوران دفاع‌مقدس و شهدای گرانقدر حوزه سلامت قدردانی می‌کند و می‌گوید: «شهرداری در طول این سال‌ها اقدامات خوبی در این زمینه داشته، مثلاً به تصویر کشیدن چهره تعدادی از شهدای والامقام بر دیواره‌های معابر از جمله عرشه پل سواره‌رو بزرگراه آیت‌الله سعیدی و یا نصب سردیس ۵ شهید مدافع سلامت در بوستان سلامت و جانمایی سردیس شهید مدافع حرم «قربان‌خانی» در محوطه موزه شهدای منطقه ۱۸ که شایسته قدردانی است.»
- چهره منطقه قابل مقایسه با گذشته نیست
«داریوش روستا» از فرهنگیان باسابقه اداره آموزش و پرورش منطقه که به واسطه شغلش در محدوده این منطقه رفت‌وآمد دارد، می‌گوید: «چهره منطقه قابل مقایسه با گذشته نیست. گاهی وقت‌ها که با خودرو در خیابان تردد می‌کنم متوجه محله‌هایی می‌شوم که صاحب امکانات و بوستان‌های جدیدی شده‌اند که تا قبل از این ساکنان از آن محروم بودند. برای نمونه خیابان بهار در بلوار معلم که فضای سبز زیبایی ایجاد شده است.»