به گزارش بی بی سی در ساعات اولیه بامداد روز دوشنبه، 15 سپتامبر (25 شهریور)، مدیران بانک لیمن برادرز (Lehman Brothers)، از موسسات بزرگ مالی آمریکا که در زمینه های مختلف خدمات مالی و بانکی فعالیت داشته است، اعلام کرد در نظر دارد دادخواستی را برای دریافت حکم ورشکستگی داوطلبانه تسلیم دادگاه کند.
درخواست ورشکستگی لیمن برادرز تحت ماده 11 قانون ورشکستگی در آمریکا، راجع به اعلان داوطلبانه ورشکستگی، تسلیم دادگاه می شود و در نتیجه، در حالیکه اقدامات قانونی برای حل و فصل بدهی های شرکت در جریان است، این شرکت می تواند به فعالیت خود ادامه می دهد و امکان سازماندهی مجدد و بقای آن نیز به طور کامل منتفی نیست.
با تسلیم درخواست اعلان ورشکستگی، دارایی های شرکت تحت نظر دادگاه قرار می گیرد تا در صورت لزوم، برای پرداخت بدهی های این شرکت به فروش برسد.
مدیران لیمن برادرز در بیانیه خود گفته اند که درخواست ورشکستگی شامل برخی از شرکت ها و موسسات مالی متعلق به این موسسه، از جمله یک شرکت عمده کارگزاری سهام نخواهد شد.
موسسه لیمن برادرز که در زمینه های مختلف خدمات مالی از جمله بانک سرمایه گذاری، مدیریت و معاملات اوراق بهادار و خدمات بانکی فعال بوده، بزرگترین موسسه مالی ایالات متحده است که در نتیجه مشکلات ناشی از بحران مالی یک سال اخیر اعلان ورشکستگی می کند.
تا ساعاتی قبل از اعلام تصمیم مدیران این موسسه، تلاش هایی برای نجات این موسسه از جمله از طریق فروش آن به چند موسسه مالی، از جمله کنسرسیومی متشکل از بانک های آمریکایی، در جریان بود اما ظاهرا این تلاش ها به نتیجه نرسید.
گفته می شود که برخی از موسسات مالی عضو کنسرسیوم مورد نظر، و همچنین بانک بریتانیایی بارکلیز، در آخرین لحظات از خرید لیمن برادرز منصرف شدند.
بحران مالی در آمریکا
خبر اعلان ورشکستگی لیمن برادرز در حالی انتشار می یابد که شمار دیگری از موسسات مالی بزرگ آمریکا نیز با بحران جدی مواجه شده اند.
از جمله، گزارش شده که مریل لینچ، که بزرگترین موسسه فعال در زمینه کارگزاری اوراق بهادار در جهان محسوب می شود، به دلیل مشکلات مالی به مبلغ پنجاه میلیارد دلار به "بانک آمریکا"، بزرگترین بانک تجاری ایالات متحده، فروخته می شود.
همچنین، گفته می شود که شرکت "گروه آمریکایی بین المللی" (ای آی جی)، که بزرگترین شرکت بیمه در جهان است، از بانک مرکزی آمریکا خواسته است حدود چهل میلیارد دلار به شکل اعتبار اضطراری برای استفاده این بانک منظور کند.
در عین حال، مدیران ای آی جی با رد بروز بحران در این شرکت، دلیل درخواست خود را "بررسی گزینه های مختلف" توصیف کرده اند.
اعلان ورشکستگی موسسه لیمن برادرز که عامل اصلی آن بحران در بازارهای مالی آمریکا و بسیاری دیگر از کشورهای جهان عنوان شده، نگرانی در بازارهای مالی جهان را به همراه آورده است.
پیشتر، فدرال رزرو - بانک مرکزی آمریکا - همراه با ده بانک بزرگ جهان توافق کرده بودند یک صندوق اضطراری به مبلغ تا هفتاد میلیارد دلار را به منظور اعطای تسهیلات اعتباری به موسسات مالی ایجاد کنند.
هدف از این اقدام کاهش اضطراب ناشی از دشواری در نظام مالی ایالات متحده و جلوگیری از تاثیر منفی آن بر بازار مالی جهان عنوان شده بود.
با اینهمه، حتی پیش از انتشار خبر درخواست ورشکستگی لیمن برادرز بازارهای بورس در شماری از کشورها، از جمله استرالیا، تایوان و هند سقوط کرد و شاخص بهای سهام در این بازارها کاهش یافت و بازار بورس لندن نیز، پس از آغاز معاملات، کاهش در شاخص بهای سهام را گزارش کرد.
از آنجا که بورس های ژاپن و هنگ کنگ به دلیل تعطیلات عمومی فعالیت ندارند و بازار سهام آمریکا نیز هنوز آغاز به کار نکرده، تاثیر تحولات اخیر بر این بازارها هنوز مشخص نیست.
تاثیر بر اقتصاد جهانی
همزمان، در تحولی که نشانه نگرانی از شرایط اقتصاد ایالات متحده است، در روز دوشنبه، نرخ برابری دلار در برابر ین ژاپن حدود دو درصد کاهش یافت و بهای طلا نیز، که در شرایط بحرانی محمل مورد علاقه سرمایه گذاران است، کمابیش به همین میزان بیشتر شد.
در همانحال، ورشکستگی یک موسسه مالی معتبر آمریکایی بی تردید اطمینان نسبت به سلامت اقتصاد ایالات متحده و بهبود سریع بخش خدمات مالی در سطح بین المللی را متزلزل می سازد.
پس از بیش از یکدهه رشد اقتصادی در جهان، چنین وضعیتی می تواند باعث کاهش یا حتی توقف رشد اقتصاد جهانی شده و بر شرایط معیشتی در تمامی کشورها تاثیر منفی بگذارد.
موسسه لیمن برادرز در سال 1850 به عنوان یک بانک سرمایه گذاری و با هدف اعطای وام و تسهیلات سرمایه گذاری و کمک به عرضه سهام شرکت های جدید تاسیس شد اما بعدها، به فعالیت در بخش های مختلف خدمات پولی و مالی در سطح بین المللی روی آورد.
لیمن برادرز مالک شماری موسسات مالی مختلف نیز بوده است و در تابستان سال 2007، یکی از شرکت های وابسته به آن که در زمینه اعطای وام های پر مخاطره مسکن فعالیت داشت، به دلیل دشواری در بازار وام مسکن آمریکا منحل شد.
با اینهمه، ظاهرا لیمن برادرز همچنان بخشی از وام های مسکن را برای خود حفظ کرد که نتیجه آن، تحمل زیان های سنگین بود که در سه ماهه دوم سال جاری به حدود سه میلیارد دلار رسید و مدیران شرکت را ناگزیر کرد بخش قابل توجهی از دارایی های آن را به فروش برسانند.
ادامه بحران در بازارهای مالی جهان و دشواری های این موسسه باعث سقوط شدید بهای سهام آن در بازارهای سهام شد در حالیکه زیاندهی موسسه همچنان ادامه یافت و هفته گذشته، گزارش شد که میزان آن به حدود چهار میلیارد دلار رسیده است.
به گفته کارشناسان، کاهش بهای سهام لیمن برادرز، که به منزله تنزل بهای خرید آن بود، می توانست موسسات مالی بزرگ در سطح جهانی را به خرید این موسسه مالی با سابقه و با تجربه تشویق کرده و مانع از ورشکستگی آن شود اما ظاهرا خریداران بالقوه به دلیل شرایط مالی در سطح جهانی، در این زمینه محتاطانه عمل کردند.