همشهری آنلاین _ پروانه بهرام‌نژاد: در سالن اجتماعات یکی بلندگوها و دیگری پرده نمایش را کنترل می‌کند و در سوی دیگر چند نفری مشغول صحبت درباره گزارش عملکردی هستند که قرار است تا دقایقی بعد آن را ارائه دهند. شهردار ناحیه هم آخرین موارد را کنترل می‌کند تا میزبان شایسته‌ای برای مدیران، کارشناسان و دست‌اندرکاران حوزه معاونت شهرسازی و معماری پایتخت باشد که این بار در محدوده ناحیه ۴ منطقه۳ حاضر شده‌اند تا در «قرار خدمت» به وضعیت این حوزه رسیدگی کنند.
- معضل تغییر کاربری
نوای آیات الهی از نخستین دقایق شروع جلسه در سالن، طنین‌انداز و ساعت ۷ جلسه با حضور «حمیدرضا صارمی» سرپرست معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران آغاز می‌شود. «علی خانعلی» شهردار ناحیه ۴ منطقه۳ در بالادست سالن و کنار معاون جدید می‌نشیند و به رسم ادب مهمان‌نوازی با خیرمقدم به حاضران جلسه آغاز می‌شود. او می‌گوید: «مهم‌ترین مشکل محدوده شهرداری ناحیه ۴ در حوزه شهرسازی، تغییر کاربری و آرای صادره ماده ۱۰۰ و نداشتن جای پارک کافی برای خودروهاست. امیدواریم دست‌اندرکاران برای برون‌رفت از این وضعیت راهکارهایی اخذ کنند.» بعد از خانعلی، حاضران یکی یکی خود را معرفی و چند خطی درباره وضعیت حوزه مربوطه توضیحاتی ارائه می‌دهند. نوبت به کارشناس ۱۳۷ ناحیه که می‌رسد او می‌گوید: «در میان تماس‌های شهروندان، آلودگی صوتی مهم‌ترین معضلی است که از سوی مردم در این ناحیه ثبت می‌شود. روزانه به‌طور میانگین ۱۵ تماس مردمی با سامانه ۱۳۷ در محدوده ناحیه۴ داریم.»
- چالش‌ها و موانع
نوبت به «مسعود شبابانی» معاون معماری و شهرسازی شهردار منطقه۳ می‌رسد. او گزارش عملکرد مفصلی را که به کمک کارشناسان از همه اداره‌های زیرمجموعه‌اش از واحد صدور پروانه، بازرسی و نظارت فنی، طرح تفصیلی، اجرای احکام و... آماده کرده است روی پرده سالن اجتماعات نمایش می‌دهد و سپس به اعلام مهم‌ترین چالش‌ها و معضلات در زمینه صدور انواع مجوزهای ساختمانی، تأمین پارکینگ، طرح تفصیلی ده‌ونک و چندین پروژه نیمه‌کاره باقی مانده از سال‌های گذشته اکتفا می‌کند و ادامه جلسه را به دست مهمان اصلی برنامه می‌سپارد. «حمیدرضا صارمی» سرپرست معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران هم که تجربه بیش از ۲ دهه حضور در مدیریت شهری را دارد ابراز امیدواری و تأکید می‌کند: «امیدوارم این جلسات برای مردم شهر مثمرثمر باشد.» صارمی که به اعتقاد کارشناسان سال‌ها سعی کرده که بی‌صدا و بی‌نشان فعالیتش را اثربخش دنبال کند، دلش نمی‌خواهد فعالیت‌های این حوزه هم تا عملی شدن رسانه‌ای شود.
- کمبود پارکینگ
صحبت‌های دکتر صارمی ادامه پیدا می‌کند و می‌گوید: «کمبود پارکینگ یکی از هزاران مشکل شهر تهران که تبعات زیادی را به همراه داشته و موجب تضییع حقوق شهروندان شده. تهران سال‌هاست که با این معضل دست و پنجه نرم می‌کند و متأسفانه سیاست‌های متناقضی که طی سال‌های گذشته در این حوزه اعمال شده، نه تنها نتوانسته به حل این موضوع کمک کند بلکه تا حدی به آن دامن زده است. منطقه ۳ نیز از مناطقی است که تجمع مراکز اداری، درمانی و مجتمع‌های تجاری در آن فراوان است و همین عامل تشدید کمبود پارکینگ و ایجاد بی‌نظمی در منطقه شده. البته منطقه ۳ تنها نمونه از مناطقی است که با این معضل دست و پنجه نرم می‌کند. ما شاهد سونامی حضور خودروها در محله‌های شهر هستیم که در کنار ترافیک و آلودگی هوا و کمبود جای پارک آسایش را از شهروندان سلب کرده‌است.»
- تهیه طرح موضعی جدید ده‌ونک
روزگاری ده‌ونک یکی از قدیمی‌ترین روستاهای اطراف تهران محسوب می‌شد. با گسترش شهر، این روستا به یکی از محله‌های تهران تبدیل شد. سرپرست معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران که شناحت خوبی از این محدوده دارد می‌گوید: «به دلیل شرایط ویژه این محله و سند نداشتن بخشی از املاک، دهه‌هاست که ساخت‌وساز زیادی در این محله صورت نگرفته و به عبارتی این محدوده فریز شده است. به همین علت، ده‌ونک اکنون یکی از محله‌های فرسوده شهر تهران به شمار می‌رود و فرسودگی این محله و خروج اهالی از آن موجب بروز و ظهور آسیب‌های اجتماعی و به نوعی آشفتگی این محله شده است.» او ادامه می‌دهد: «طرح تفصیلی که در گذشته برای ده‌ونک تهیه شده بود به دلیل سازگار نبودن با نیازهای ساکنان و امکان نداشتن تحقق‌پذیری، اکنون در حال بازنگری است و اخیراً سازمان نوسازی با کمک دفتر توسعه محله و مشارکت ذینفعان نسبت به تهیه طرح موضعی جدید و برنامه توسعه این محله اقدام کرده‌است.»
- رویکردی برای شهر ایرانی‌ـ اسلامی
ضرورت بازنگری طرح تفصیلی شهر تهران موضوع دیگری است که سرپرست معاونت شهرسازی شهرداری تهران بر آن تأکید دارد و می‌افزاید: «همان‌طور که در طرح جامع شهر تهران تأکید شده است باید طرح تفصیلی هر ۵ سال مورد بازبینی و بازنگری قرار گیرد اما با گذشت حدود ۱۰ سال از ابلاغ این طرح، هنوز اقدامات جامعی در این زمینه انجام نشده است. در برنامه ۵ ساله سوم نیز تکلیف شده که این بازنگری تا پایان سال سوم برنامه انجام شود. به همین منظور مشاوری انتخاب شده تا طرح تفصیلی را مورد آسیب‌شناسی قرار دهد و دستورالعمل بازنگری را براساس رویکرد شهرسازی ایرانی_اسلامی تهیه کند که این مطالعات تا حدودی به سرانجام رسیده است. دستورالعمل بازنگری طرح نیز باید در کمیسیون ماده ۵ تصویب و ابلاغ شود که تاکنون این اقدام صورت نگرفته است.»
- بازنگری ضوابط
صارمی حل معضل کمبود جای پارک را مدیریت عالمانه پارکینگ حاشیه‌ای با اولویت دادن به ساکنان و استفاده از فناوری اطلاعات به‌صورت مشترک توسط معاونت حمل‌ونقل و شهرسازی می‌داند که باید در دستور کار قرار بگیرد. سرپرست معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران می‌افزاید: «اتخاذ رویکرد درست، تدوین ضوابط صحیح و استفاده از ابزارهای کارآمد در این زمینه گام بزرگ برای حل مسائل موجود به شمار می‌آید. به همین دلیل معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران سعی کرده با انجام مطالعاتی در این زمینه نسبت به آسیب‌شناسی و بازنگری ضوابط پارکینگ کاربری‌ها در شهر تهران اقدام کند و در همین زمینه مطالعاتی با عنوان بازنگری ضوابط تأمین پارکینگ کاربری‌ها در کلانشهر تهران به انجام رسیده که در حال اخذ نظر شورای عالی حمل‌ونقل و ترافیک برای ارائه به شورای عالی شهرسازی و معماری ایران است.»
عقربه‌های ساعت به ۱۰ می‌رسد و جلسه با جمع‌بندی سرپرست معاونت شهرسازی به پایان می‌رسد. اندکی بعد کارشناسان راهی بازدید از ۲ پروژه کارگاهی می‌شوند تا منظر نازیبایی را که در خیابان میرداماد ایجاد کرده ببینند و مشکلات را از نزدیک بررسی کنند.