قرار بود طرح پاییزه تا هشتم آذر در شهرستانها و استانهای محروم یا به تعبیر پایگاه طرح استانهای «کمتر توسعه یافته» ادامه داشته باشد اما فهرستی از کمتر توسعهیافتهها به صورت رسمی اعلام نشده و هنوز معلوم نیست کدام کتابفروشیها در کدام شهرها و استانها میتوانند طرح را ادامه دهند. به هر روی، احتمالا در روزهای آینده فروش طرح بیشتر خواهد شد و بعید نیست فروش طرح از سی میلیارد تومان بگذرد که بهرغم تورم و گرانی قیمت کتاب رکوردی تازه در طرحهای تخفیف فصلی کتاب به شما میرود.
تهران ۱۴درصدی
۱۴ درصد کل فروش طرح پاییزه به تهران اختصاص داشته است. در کتابفروشیهای تهران بیش از ۶۳۲۵۶ هزار جلد کتاب به مبلغ ۴ میلیارد تومان به فروش رسیده است. رتبه دوم در میان استانها از آنِ خراسان رضوی است. خراسانیها بیش از ۵۰ هزار جلد کتاب به ارزش بیش از ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان خریدند. در اصفهان نیز ۳۶۷۸۴ جلد به مبلغ ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان به فروش رفته است. استانهای قم و فارس در رتبههای بعدی قرار دارند.
رقابت نفسگیر دنیای کتاب و ماهپیشونی
رتبه اول کتابفروشان ایران، از روز نخست تا لحظههای آخر، در اختیار کتابفروشی ماهپیشونی تهران (شعبه باغ کتاب) بود اما «دنیای کتاب قم» در ساعتهای پایانی گوی سبقت را از ماهپیشونی ربود. دنیای کتاب در همه روزهای طرح ماهپیشونی را تعقیب کرد و درست در ساعتهای پایانی طرح که احتمالا باغ کتاب تعطیل شده بود، توانست از ماهپیشونی پیشی بگیرد. بیشتر از ۱۰ هزار جلد کتاب در دنیای کتاب قم و ۹۹۱۱ جلد کتاب در ماهپیشونی تهران به فروش رسید. اگرچه نباید فراموش کرد که این دو در حقیقت فروشگاههای بزرگ کتاباند و هیچکدامشان کتابفروشی به معنای سنتی و متعارف کلمه به شمار نمیروند.
در کتابفروشیهای «پاتوق کتاب شهرکرد» ۷۴۷۹ جلد و «کلبه کتاب جهرم» ۶۱۹۱ جلد و «کتاب فرازمند رشت» ۶۰۹۰ جلد کتاب به فروش رسیده و عجالتاً در رتبههای بعدی قرار دارند. اگرچه به نظر میرسد با هر معیاری جهرم و شهرکرد جزء شهرهای کمتر توسعهیافته باشند و فروش کتاب در روزهای آینده در آنجا ادامه داشته باشد و بتوانند آمار فروششان را قدری بیشتر کنند.
بعضی کتابفروشیها مثل کتابفروشی نشر ثالث تهران که خیلی وقتها در میان ده کتابفروشی نخست طرح بوده، فارغ از طرح پاییزه، سی درصد تخفیف را مشمول همه کتابهای خود کردند و در روزهای گذشته میزبان خیل انبوه دوستداران کتاب بودند.
استقبال از پاییزه کتاب نشان میدهد که بازار کتاب هنوز به طرحهای تخفیف فصلی و نمایشگاه کتاب مجازی و... محتاج است، حتی اگر بسیاری این طرحها را مسکّنهای موقتی بدانند و به دلیل عادت کردن مخاطبان کتاب به تخفیف آن را نسپندند. تعطیلیهای مکرر کتابفروشیها در دوره کرونا و افت فروش کتابها به تبع تعطیلی و اولویتهای دیگر چیزی نیست که به زودی برطرف شود. طرحهای تخفیف فصلی فرصتی فراهم میآورد که کتابفروشان و توزیعکنندگان کتاب و ناشران شماری از زخمهای یکی دو سال گذشته را ترمیم کنند.