همشهری آنلاین _ رابعه تیموری: موزه، کتابخانه، آمفیتئاتر، سالن همایش، گالریهای هنری، سینما و حتی سایت کاوش تاریخی، اما انگار قرار نیست این طلسم ۲۰ ساله بشکند و برج طغرل و ساکنان ظهیرآباد به برکت وجود این همسایه تازه خوش برورو از غریبی درآیند. ایوان نونوار ری در همسایگی برج هزار ساله طغرل جا خوش کرده و حدود ۷ ماه پیش مراسم افتتاحیه آن برگزار شد، اما این حلزون فیروزهای هنوز هم به مردمی که بیشتر از ۲ دهه خاکش را خوردهاند، رخ نشان نمیدهد و در آن بسته مانده است.
در خیابان ابنبابویه از سالها و حتی قرنها پیش، برج سرد و گرم چشیده «طغرل بیگ» سلجوقی در شکوه و زیبایی حرف اول و آخر را میزند، اما بنای حلزونی شکل ایوان ری که حدود ۷ ماه پیش در همسایگی برج سبز شده، در جذابیت و زیبایی به آن پهلو میزند. اواخر دهه ۷۰ که کلنگ این مجموعه به زمین خورد، سازندگان و طراحان بنا امیدوار بودند در سایه جذابیتهای امروزی ایوان ری، محله ظهیرآباد که روزگاری در مسیر بازرگانان جاده ابریشم بود، دوباره رونق بگیرد وبرج کهنسال طغرل هم به مقصد گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شود. ساخت ایوان ری به دلیل کمبود بودجه و مشکلاتی که زمان گودبرداری آن پیش آمد، بیشتر از ۲۰ سال به طول انجامید و کشدار شدن ساخت آن مشکلات و آسیبهایریز و درشت را به اهالی ظهیرآباد تحمیل کرد، اما حالا که بالاخره این مجموعه به سرانجام رسیده و حتی افتتاحیه آن برگزار شده، باز هم در آن به روی مردم و گردشگران باز نشده است.
- انتظار ۲۰ ساله ادامه دارد
«عیسی کاسهساز» از اهالی ظهیرآباد میگوید: «طولانی شدن ساخت این مجموعه پای معتادان و افراد ناباب را به محله باز کرده است. قبلاً ساختمان نیمهکاره ایوان ری پاتوق آنها بود و پس از ساخت این بنا، پرسه آنها در برج طغرل بیشتر شده است.» کاسهساز معتقد است آغاز فعالیت ایوان ری باعث کوچ این افراد از محله ظهیرآباد و برج طغرل میشود. «محمد ایرانی» هم از بسته ماندن در ایوان ری گلایه دارد: «بعد از برداشته شدن محدودیتهای کرونایی بازارها و مراکز فرهنگی نقاط مختلف شهر باز شدند، اما محله ظهیرآباد هنوز سوت و کور است و مجموعه ایوان ری فعال نشده است.» ایرانی از اهالی ظهیرآباد است و درباره غربت چندین ساله برج طغرل میگوید: «تعداد بازدیدکنندگان برج طغرل انگشتشمار است و در دوران شیوع کرونا خلوتتر هم شده است. اگر فعالیت ایوان ری شروع شود، مراجعان ایوان ری از برج هم دیدن میکنند و این مکان گردشگری هم جان میگیرد.»
- مقدمات گشایش ایوان ری به کندی انجام میشود
پس از مراسم افتتاحیه مجموعه ایوان ری، که اوایل خرداد امسال برگزار شد و حتی مدتها پیش از برگزاری مراسم، تعداد زیادی از تاریخشناسان و اهالی فرهنگ ری با مدیریت شهری وقت، اتاق فکر پر و پیمانی تشکیل دادند و درباره شیوه اداره مجموعه، کارکرد بخشهای مختلف ایوان ری و... مفصل بحث و تبادل نظر کردند. «احمد ابوحمزه» که از شرکتکنندگان این اتاق فکر بوده، میگوید: «در این اتاق فکر که در ۴ جلسه برگزار شد، افرادی مانند ماجدی، سید امیرحسین طباطبایی، دبیرینژاد، نصرتی و کیقباد، از استادان فرهنگ و تاریخ، حضور داشتند و ابعاد مختلف فعالیت مجموعه ایوان ری مورد بررسی قرار گرفت.»
به گفته این ریشناس و استاد تاریخ، حاصل اتاق فکر مصوبات کاملی بود که برای چگونگی فعالیت مجموعه جای هیچ تعلل و اما و اگری باقی نمیگذاشت، اما با گذشت ماهها، مصوبات اجرا نشده بر زمین ماندند و انگار «نه خانی آمده و نه خانی رفته است». با وجود گذشت این زمان طولانی هنوز مجموعه ایوان ری به شهرداری واگذار نشده است.
حجتالاسلام «شاهین معبودی» معاون فرهنگی و اجتماعی شهردارمنطقه ۲۰ میگوید: «مجموعه ایوان ری هنوز از سوی شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری تهران به شهرداری منطقه ۲۰ واگذار نشده، اما نامهنگاریهای لازم برای واگذاری انجام شده و در حال پیگیری هستیم.» به گفته حجتالاسلام معبودی ساخت مجموعه نواقصی هم دارد که پس از واگذاری ایوان ری این نواقص رفع و فعالیت مجموعه آغاز میشود.