به گزارش همشهری آنلاین، طراحی این هواپیما از سال ۱۹۸۳ در پی پروژه مشترک پنج کشور بزرگ اروپای غربی؛ بریتانیا، آلمان غربی، ایتالیا، اسپانیا و فرانسه برای ساخت یک هواپیمای جنگنده آغاز شد و در سال ۱۹۸۶ کمپانی یوروفایتر جیامبیاچ (Eurofighter GmbH) برای ساخت این پروژه تشکیل شد. فرانسه به دلیل اختلاف نظر در مورد نیازهای عملیاتی هواپیما خیلی زود از این پروژه خارج شد و طراحی جنگندهای کاملاً فرانسوی را پی گرفت. نخستین پیش نمونه یوروفایتر تایفون در سال ۱۹۹۴ به پرواز درآمد اما پایان جنگ سرد پیشرفت پروژه را به تأخیر انداخت و ورود رسمی این جنگنده به خدمت نظامی تا سال ۲۰۰۳ طول کشید. پروژه فرانسویها هم به ساخت داسو رافال منتهی شد. رافال نزدیکترین همتای یوروفایتر تایفون، هم از لحاظ ظاهری و هم از لحاظ قابلیتهای جنگی است و اکنون به مهمترین رقیب یوروفایتر تایفون در بازار صادراتی تبدیل شدهاست.
پیشینه
یوروفایتر تایفون (Eurofighter Typhoon) یک جت جنگنده چندمنظورهٔ دوموتوره با کانارد و بال دلتا است. این هواپیما توسط کنسرسیومی اروپایی متشکل از سه شرکت بیایئی سیستمز، ایایدیاس و آلنیا آئروناتیکا طراحی و ساخته میشود. این پروژه توسط نتما (NETMA)، یوروفایتر ناتو و آژانس مدیریت تورنادو) که به عنوان مشتری اصلی فعالیت میکند مدیریت شد.
این هواپیمای تکسرنشینه که مدل دوسرنشینه آن هم برای آموزش ساخته میشود هماکنون در حال تولید انبوه است و خرید آن تحت سه قرارداد یا رده (Tranche) مجزا صورت میگیرد که هر یک برای تولید هواپیمایی با امکانات بهبود یافته هستند. تاکنون این هواپیما در نیروی هوایی پادشاهی بریتانیا، آلمان، ایتالیا، اسپانیا و اتریش و عربستان سعودی وارد خدمت شده و عمان نیز به تازگی ۱۲ فروند از آن را سفارش دادهاست. کویت نیز در سال ۲۰۱۸ در قراردادی به ارزش ۸ میلیارد دلار ۲۸ فروند از این جنگنده را سفارش داده که تا سال ۲۰۲۱، ۶ فروند آن را تحویل گرفته است. تا پایان سال ۲۰۱۳ چهارصد فروند از این هواپیما تولید شده و سفارش تولید ۱۷۱ فروند دیگر هم داده شدهاست.
تایفون جنگندهای بسیار چالاک است که از توانایی بالایی برای جنگ هوایی نزدیک برخوردار است. این هواپیما قابلیت پرواز ابرپیمایشی با سرعت ۱٫۵ ماخ را دارد و با وزن خالی ۱۱ تن قادر به برخاست با وزن ۲۳٫۵ تن است. نمونههای تولیدی جدیدتر تایفون به شکل بهتری برای مأموریتهای ضربتی هوابهسطح مجهز شدهاند و سازگاری بالایی با مهمات و تجهیزات متنوع دارند. یوروفایترهای ایتالیایی و انگلیسی در سال ۲۰۱۱ نخستین پروازهای جنگی خود را در لیبی تجربه کردند. در این جنگ مسئولیت اصلی دفاع هوایی نیروهای ائتلاف بر عهده یوروفایترها بود. ضمن اینکه مأموریتهای شناسایی و حمله به زمین نیز به این هواپیماها سپرده شد.
کاربران
- نیروی هوایی اتریش، ۱۵ فروند
- نیروی هوایی آلمان: ۱۱۲ فروند تحویل شده (از مجموع ۱۴۳ فروند سفارش)
- نیروی هوایی ایتالیا: ۷۱ فروند تحویل شده (از مجموع ۹۶ فروند سفارش)
- نیروی هوایی سلطنتی سعودی: ۷۲ فروند تحویل شده
- نیروی هوایی اسپانیا: ۵۱ فروند تحویل شده (از مجموع ۷۳ فروند سفارش)
- نیروی هوایی بریتانیا: ۱۱۵ فروند (از مجموع ۱۶۰ فروند سفارش)
- پادشاهی عمان: ۱۲ فروند سفارش
- قطر: ۲۴ فروند سفارش
- کویت: ۶ فروند ( (از مجموع ۲۸ فروند سفارش)
مشخصات
- خدمه: ۱ (عملیاتی)، ۲ (آموزشی)
- طول: ۱۵/۹۶ متر (۵۲ ft ۵ in)
- پهنای بال: ۱۰/۹۵ متر (۳۵ ft ۱۱ in)
- ارتفاع: ۵/۲۸ متر (۱۷ ft ۴ in)
- بال: مساحت ۵۰ مترمربع (۵۳۸ ft²)
- وزن خالی: ۱۱۰۰۰ کیلوگرم (۲۴,۲۵۰ lb)
- وزن بارگیری: ۱۵۵۵۰ کیلوگرم (۳۴,۲۸۰ lb)
- بیشینه وزن برخاست: ۲۳۰۰۰ کیلوگرم (۵۱,۸۰۰ lb)
- پیشرانه: ۲× پسسوز توربوفن یوروجت ئیجی۲۰۰
- نیرو ی خشک: ۶۰ کیلونیوتن (۱۳,۵۰۰ lbf) هرکدام
- نیرو با پس سوز ۹۰ کیلونیوتن (۲۰,۲۵۰ lbf) هرکدام
عملکرد
- سرعت بیشینه: در ارتفاع: +۲ ماخ، ۲۴۹۵ کیلومتر بر ساعت، ۱۹۵۰ مایل بر ساعت
- در سطح دریا: ۱/۲ ماخ (۱۴۷۰ کیلومتر بر ساعت، ۹۱۳/۲ مایل بر ساعت)
- ابرپیمایش: ۱/۱ ماخ -۱٫۵
- برد: ۲۹۰۰ کیلومتر (۱,۸۴۰ mi)
شعاع عملیاتی
- حمله زمینی (ارتفاع پایین) : ۶۰۱ کیلومتر
- حمله زمینی (عادی) : ۱۳۸۹ کیلومتر
- دفاع هوایی با ۳ ساعت CAP: ۱۸۵ کیلومتر
- دفاع هوایی با ۱۰ دقیقه تأخیر: ۱۳۸۹ کیلومتر (۸۶۳ ناتیکال مایل)
- برد ترابری: ۳۷۹۰ کیلومتر (۲,۳۰۰ mi)
- سقف پروازی: ۱۹۸۱۰ متر (۶۵,۰۰۰ ft)
- نرخ اوجگیری: +۳۱۵ متر بر ثانیه (۶۲,۰۰۰ ft/min[۱۴])
- بارگیری بال: ۳۰۷ کیلوگرم بر مترمربع (۶۳ lb/ft²)
جنگافزار
- توپها: ۱×۲۷ میلیمتری موزر بیکا-۲۷ با ۱۵۰ گلوله
- موشکها: موشکهای هوا به هوا: ایم-۹ سایدوایندر، آیم-۱۳۲ آسرام، ایم-۱۲۰ آمرام، آیآرآیاس-تی و در آینده امبیدیآ متئور
- موشکهای هوا به زمین: ایجیام-۸۴ هارپون، ایجیام-۸۸ هارم، آلارم، موشک استورم شدو، موشک بریمستون، موشک تائوروس، موشک پنگوئن و در آینده ایجیام آرمیجر
- بمبها: پیوی، سری بمبهای هدایت لیزری ال جی بی، جیدیایام، هوپ-هوسبو
سایر
- پاد پرتابکننده چف و فلیر
- پادهای جنگ الکترونیک (ایسیام)
- پاد نشانهگیری لایتنینگ
- تا ۳ مخزن سوخت اضافه برای مأموریتهای ترابری
- تجهیزات پروازی
- رادار یورورادار کپتور
- سیستم جستجو و ردگیری فروسرخ غیرفعال (پایریت)