همشهری آنلاین - مریم ورشو: بیشتر گردشگران به مازندران و بابلسر سفر میکنند و دریا را مقصد نهایی خود قرار میدهند. اما بازدید از بهنمیر در نزدیکی این شهرستان نیز خالی از لطف نیست.
بیشک ضرب المثل «شکر مازندران و شکر هندوستان / هر دو شیرینند، اما این کجا و آن کجا» را شنیدهاند که همین مدعایی است بر پیشینه کشت و تولید شکر در این خطه از کشور. شاید ندانید که بهنمیر مرکز اصلی تولید شکر سرخ یا قرمز مازندران است.
چند مورد تاریخی درباره شکر مازندران وجود دارد که سابقه دیرین این استان را در زمینه تولید شکر نشان میدهد. محمدحسن خان اعتمادالسلطنه در کتابش مینویسد: «شکر مازندران را به طوری تصفیه کردند که مانند شکر هندوستان شد... و کارخانه شکرسازی در میدان ارگ ساری تمام شده در اوایل شعبان، قند سفیدی از شکر سرخ آنجا ریختند».
اما شاید برایتان جالب باشد که در اسناد وزارت خارجه ایران سندی موجود است که در آن میرزاتقی خان امیرکبیر در سال ۱۲۶۸ برای میرزا جعفرخان مشیرالدوله حکمران خوزستان نوشته و در آن به شکر مازندران و توجه به کشت نیشکر در خوزستان اشاره کرده است: «همچنین در باب عمل آوردن نیل و نیشکر به نواب معزلی الیه تأکیدات اکیده نوشتهام و قرار دادهام که اگر تخم نیشکر در آنجا نباشد به زودی بنویسند که از مازندران بفرستیم، چنانچه شکر مازندران را در همین سال اول در سفیدی و صفا به درجه شکر هندوستان رساندند و حالا خروار خروار برای فروش میآورند. آن مخدوم، نیز در آنجا تشویق و ترغیب کند که شکر و نیل هر دو را عمل آورده و به درجه کمال برسانند، به قدر یک من از شکر مازندران برای نمونه نزد آن مخدوم فرستادم که خود به رأی العین مشاهده کند. (نقل از مجموعه شماره ۴۲۶ کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ص ۲۵۶).
با این تفاسیر شاید بد نباشد اگر به بهنمیر سفر میکنید شکر قرمز و کارگاههای پخت و تولید آن را از دست ندهید. میتوانید شکر قرمز را با بستهبندی مناسب تهیه و با چای میل کنید.
پخت شکر قرمز در بهنمیر معمولا از اواخر پاییز شروع میشود و تقریبا تا شروع بهار و سال نو ادامه پیدا میکند، بنابراین اگر در نوروز مقصدتان شمال کشور و مازندران باشد محصول تازه آن نصیبتان میشود.
بازدید از کارگاههای شکرپزی آن هم به شیوه سنتی خود بر جذابیت سفرتان میافزاید. شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید که در گذشته این کار بسیار سخت بود، زیرا نیشکرها را از مزرعه با اسب به کارگاهها انتقال میدادند که زمان زیادی را به خود اختصاص میداد. در کارگاهها هم این نیها به وسیله دست قطعه قطعه و پس از آن در سنگ عصاری ریخته میشدند و سنگ هم به وسیله اسب چرخانده میشد تا عصارهگیری شود که الان هیچ یک از آن کارها انجام نمیشود. با آن شیوه در یک شبانهروز حدود ۲ کیلو شکر قرمز تولید میشد اما الان روزانه ۲۰ کیلو شکر تهیه میشود.
البته کارگاههای پخت شکر قرمز در ریکنده قائمشهر مازندران نیز معروف هستند. محصولات دیگری مانند شاخ نبات، پشت زیک یا کنجد و برنجک یا بهاردونه(بئو دونه) نیز با کمک شکر قرمز تولید و بسته بندی میشوند که طعم ارگانیک آنها بین گردشگران طرفدار دارد. زیرا به جای شکر که بسیار مضر است در این محصولات از شکر قرمز که کاملا ارگانیک و طبیعی است استفاده میشود.