همشهری آنلاین- سارا جعفرزاده: این درحالی است که خشک کردن پسماندهای‌تر هم کاربرد بسیاری دارد و گره‌های زیادی را از دست و پای شهر می‌گشاید. اخیراً طرح «خشکاله» با موضوع آموزش نحوه تفکیک زباله‌های تر و تحویل آن به غرفه‌های بازیافت به‌صورت جدی توسط آموزشگران اداره مدیریت پسماند در منطقه ۸ در حال اجراست. در این گزارش به چند و چون این طرح پرداخته‌ایم.
پسماندتر؛ عامل بیماری و آلودگی
به‌صورت کلی زباله‌ها به ۲دسته‌تر و خشک تقسیم می‌شود. زباله‌های خشک شامل انواع پلاستیک و پت و کاغذ و زباله‌های تر شامل باقی‌مانده غذاها، پوست میوه‌ها، لبنیات و پوست تخم‌مرغ است که وقتی آنها را در سطل زباله می‌ریزیم در کنار هم باعث ایجاد و انتشار بوی ناخوشایندی می‌شود که منشأ آن همان شیرابه‌هاست. این شیرابه‌ها در محیط، وارد آب‌های سطحی و خاک و در نهایت به عامل بیماری‌زا و آلودگی تبدیل می‌شوند. راهکارهای مختلفی برای حذف پسماندهای‌تر وجود دارد؛ از جمله خشک کردن آنها و دفن در خاک، تبدیل آنها به کود کمپوست و تهیه خوراک برای واحدهای پرورش و نگهداری دام.
محیط‌زیست را حفظ کنیم
با توجه به مضرات ورود زباله‌های تر به چرخه محیط‌زیست، خشکاله یکی از بهترین روش‌هایی است که می‌توان با آن از خطرات زیست‌محیطی در امان ماند. «سمیه راغب» یکی از شهروندان منطقه ۸ که پسماندهای‌تر را خشک می‌کند، می‌گوید: «ابتدا خشک کردن پسماندهای‌تر برایم سخت بود. اما حالا باقی‌مانده پوست میوه‌ها را در بالکن کوچک خانه‌ام با همراهی فرزندانم خشک می‌کنم.»
او ادامه می‌دهد: «لازم نیست مدت زمان زیادی منتظر بمانم تا خشکاله‌ها جمع شوند، هر مقدار که باشد، هفته‌ای یکبار آنها را به خودروهای ملودی شهرداری یا غرفه‌های بازیافت تحویل می‌دهم. با این کار هم به حفظ محیط‌زیست کمک می‌کنیم و هم غذای دام از این طریق تأمین می‌شود.»
مسئولیت زباله‌هایمان را به عهده بگیریم
«روزانه هزینه زیادی برای جمع‌آوری زباله‌های منازل صرف می‌شود. این درحالی است که هر خانواده می‌تواند مسئولیت زباله‌های خود را به عهده بگیرد.» این جمله را «اصغر شاهوردی» یکی از ساکنان محله نارمک می‌گوید و ادامه می‌دهد: «تولید زباله فراوان یعنی مصرف نادرست و اسراف منابع تجدید‌پذیر. در واقع اجتناب از تولید پسماند و کاهش آن را باید به‌عنوان ۲ اصل مهم مورد توجه قرار بدهیم. اگر بدانیم شیرابه‌های زباله‌های تر به چه میزان برای سلامتی افراد و محیط‌زیست مضر است، حتماً برای خشک کردن زباله‌های تر قدم برمی‌داریم. روزانه مقادیر زیادی شیرابه، تولید و وارد خاک می‌شود و آلودگی ایجاد می‌کند.» او می‌افزاید: «خشک کردن پسماندهای‌تر نه هزینه‌ای دارد و نه زمان زیادی از ما می‌گیرد. اما نتیجه این کار محیط‌زیست را از نابودی حفظ می‌کند.»
آموزش در غرفه‌های بازیافت
بر کسی پوشیده نیست که آموزش در هر حوزه‌ای حرف نخست را می‌زند و می‌تواند ما را به اهداف مهمی برساند. در زمینه تفکیک پسماند هم آموزش نقش اساسی دارد و باید شهروندان در ابتدای این مسیر با آموزش‌های صحیح و دقیق، از اجرای طرح‌های پسماند اطلاعات و آگاهی کسب کنند. به همین دلیل، در اجرای طرح خشکاله هم آموزش‌هایی برای شهروندان در مورد چگونگی خشک کردن پسماندهای‌تر در نظر گرفته شده است.
«زهرا نباتی»، کارشناس اداره مدیریت پسماند، در این‌باره می‌گوید: «در خصوص خشک کردن پسماندهای‌تر، آموزشگران اداره مدیریت پسماند با حضور در غرفه‌های بازیافت، چگونگی خشک کردن و تحویل پسماندهای‌تر را به‌صورت چهره‌به‌چهره آموزش می‌دهند و پاسخگوی ابهامات و سؤالات شهروندان هستند.»
نباتی ادامه می‌دهد: «در حال حاضر، ۱۹ غرفه بازیافت، ۲ خانه بازیافت، یک هایپر پسماند و یک گلماند در منطقه ۸ داریم و در همه این مراکز آموزش‌های خشکاله به اهالی ارائه می‌شود و شهروندان می‌توانند خشکاله‌های خود را به تمام این مراکز تحویل بدهند. تاکنون ۱۰۰ شهروند در این زمینه آموزش دیده‌اند و این آموزش‌ها به‌صورت مستمر ادامه دارد.»
۱۰۰ شهروند در منطقه ۸ در خصوص اجرای طرح خشکاله آموزش دیده‌اند.
۱۹ غرفه بازیافت در منطقه ۸ فعالند و خشکاله از شهروندان تحویل می‌گیرند.
آغاز اجرای طرح خشکاله در منطقه ۸
طرح خشکاله به‌صورت جدی در منطقه ۸ اجرا می‌شود. «امیرحسین عساری»، سرپرست معاونت خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری منطقه ۸، در این‌باره می‌گوید: «این طرح با هدف کاهش تولید پسماندهای‌تر، افزایش تفکیک پسماند از مبدأ و استفاده مجدد از پسماندها به‌تازگی در منطقه ۸ اجرا می‌شود. با توجه به تولید پسماندهای شهری و ایجاد مشکلات عمده‌ای مانند شیرابه، نشر گازهای گلخانه‌ای، ایجاد بوی نامطبوع و همچنین افزایش هزینه‌های مربوط به جمع‌آوری، انتقال، دفن و خطرات آنها برای محیط‌زیست، اجرای روش‌های نو کاهش این‌گونه پسماندها در دستور کار اداره مدیریت پسماند منطقه ۸ قرار گرفته است.» او می‌افزاید: «روش‌های خشک‌کردن پسماندتر توسط آموزشگران اداره مدیریت پسماند به شهروندان ارائه می‌شود و شهروندان می‌توانند با تحویل خشکاله‌ها به خودروهای ملودی یا غرفه‌های بازیافت مستقر در منطقه، طبق قیمت مصوب سازمان مدیریت پسماند، وجه نقد دریافت کنند.»
چطور پسماندهای‌تر را خشک کنیم
برای خشک‌کردن زباله‌های تر کافی است زباله‌های تر از جمله سبزی و میوه را درون سبد بریزیم و روزانه چند بار آنها را جابه‌جا کنیم تا رطوبت اولیه آنها از بین برود و هوا میان آنها جابه‌جا شود تا کپک و پشه سراغ آنها نروند. برای خشک‌کردن زباله‌های تر ۳ تا ۶ روز زمان لازم داریم و بعد می‌توانیم آنها را در مخزنی جمع‌آوری کنیم و به غرفه‌های بازیافت تحویل دهیم. خشکاله‌های به‌دست‌آمده با این روش برای محیط‌زیست ضرری ندارند و غذای مناسبی برای دام و طیور است.