به گزارش همشهری آنلاین به نقل از وبامدی مینای دندان، لایه سخت بیرونی دندان، بر خلاف بسیاری از انواع دیگر بافت انسانی هنگام آسیب دیدن دوباره رشد نمیکند. دندانپزشکان مجبورند برای ترمیم پوسیدگی دندان و مینای آسیبدیده از مواد مصنوعی مانند سرامیک، فلز و رزین استفاده کنند.
اما دانشمندانی که در حال بررسی چگونگی رشد دادن سلولهای بنیادی دندانی در آزمایشگاه هستند تا درمانهای دندانپزشکی را متحول کنند، آیندهای را ترسیم میکنند که بتوان مینای دندان یا کل دندان را جایگزین کرد.
گروهی از دانشمندان مدلهای سهبعدی با سلولهای بنیادی دندانی انسان ایجاد کردهاند که در تلاش هستند از آنها به عنوان واحدهای ساختمانی برای بازسازی دندان استفاده کنند و نتایج تجربیات آزمایشگاهیشان را اخیرا در ژورنال Cellular and Molecular Life Sciences منتشر کردهاند.
پژوهشگران از سلولهای بنیادی به دست آمده از فولیکول دندانی، بافتی که دندانها را احاطه میکند، برای ساختن مدلی سهبعدی استفاده کردند که میتواند در آزمایشگاه سلولهای بنیادی دندانی بیشتری را رشد دهد.
هوگو وانکلکام، پژوهشگر سلول بنیادی در دانشگاه لوون در بلژیک و سرپرست این پژوهش میگوید: «اگر سلولهای بنیادی را بتوان برای ترمیم پوسیدگی دندان و سایر مشکلات دندانپزشکی به کار برد، پیشرفت بزرگی در این حوزه رخ خواهد داد.»
به گفته او، دندان منبعی عالی از سلولهای بنیادی را فراهم میآورد و گروه پژوهشی او میتوانند آنها را به رشد و تولید سلولهای بیشتر وادارند.
به گفته وانکلکام، از لحاظ نظری برای دانشمندان امکانپذیر است که سلولهای بنیادی دندانی را از دندانهایی که به طور طبیعی میافتند یا با جراحی خارج میشوند، به دست آورند. آنان میتوانند این سلولها را منجمد و نگهداری کنند، بدون اینکه توانایی این سلولها توانایی رشد و باززایی این سلولها از دست برود.
در آینده ممکن است بانکهای زیستی یا «بیوبانک»هایی به وجود آیند که به طور معمول بافتهای به دست آمده از دندانهای عقل کشیدهشده را ذخیره کنند تا دندانپزشکان بتوانند از این بافت برای درمان مشکلات دندانی افراد در ادامه عمرشان استفاده کنند.
وانکلکام میگوید: «این سلولها را میتوان به عنوان درمانهای دندانی شخصیشده به کار برد.»
البته پیش از هنگامی که دندانپزشکان بتوانند به طور ایمن و موثر از سلولهای بنیادی دندانی برای پرکردن دندانهای پوسیده و ترمیم دندانهای آسیبدیده استفاده کنند، بررسیهای آزمایشگاهی بیشتر و کارآزماییهای بالینی این شیوههای جدید باید انجام شود.
اما هنگامی که این درمانهای زیستی جدید بر اساس سلول بنیادی در اختیار قرار گیرند، این امکان به وجود میآید که دندانها سالمتر و مقاومتر بمانند.