همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: خانم جوانی قلاب طناب را دور کمرش می‌بندد و فردی که به‌عنوان مربی یا مسئول کمپ، چک می‌کند تا مطمئن شود محکم و بسته شده است. طولی نمی‌کشد که از یکی پل‌های بزرگراه تهران ـ شمال که به سمت جاده سولقان است، با طناب آویزان شده و آهسته آن را شل و خودشان را به زمین می‌رساند.
تعداد اعضای گروه کم نیست و با شمارش سرانگشتی حدود ۲۰ نفری هستند. بقیه اعضا هم یکی یکی همین کار را تکرار می‌کنند. وقتی از آنها درباره نحوه آشنایی، سابقه فعالیت، دوره‌های آموزشی، چگونگی برپایی این تور یا رعایت نکات ایمنی سؤال می‌کنم، می‌گویند: «نظارت، آموزش و برپایی این کمپ توسط فلانی انجام می‌شود. او سال‌ها در این حرفه تجربه دارد و علاقه‌مندان را از طریق گروه تلگرامی جذب یا زمان برپایی کمپ و مکان آن را اعلام می‌کند.
اغلب این تفریحات با طناب در دره‌های اطراف منطقه ۲۲ مانند دره‌های وردیج یا ارتفاعات سولقان مانند همین پل انجام می‌شود.» کمی بی‌دقتی یا نداشتن مهارت کافی در کار با طناب کافی است تا حادثه ناگواری رخ دهد. طبق مشاهدات هم نه امکانات امدادی وجود دارد و نه مسئولی که از ایمن بودن این مسیر برای طناب بازی اطمینان حاصل کند.
صخره‌نوردی از کوه‌های سست
کوه‌ها و ارتفاعات غرب تهران مکان مناسبی برای گردشگری و همچنین انجام فعالیت‌های ورزشی است. سنگ و صخره‌نوردی نیز از جمله ورزش‌های مرتبط با کوه‌ها است که در این نقاط، طرفداران ویژه خود را داد، اما به سبب شرایط آب و هوایی و نوع بستر کوه‌ها، برای هر نوع ورزشی مناسب نیست. روستای ازگی از جمله نقاط پرطرفدار برای رشته‌هایی همچون دوچرخه‌سواری یا صخره‌نوردی است. از همان ابتدای ورود به مسیر روستا، دوچرخه‌سوارانی را می‌بینید که تا انتهای جاده که به دشت‌های سرسبز روستا ختم می‌شود، رکاب می‌زنند.
همچنین در بین راه، سنگ‌نوردانی را خواهید دید که از کوهای حاشیه جاده با طنابی به آنها آویزان شده‌اند. «محمد خواجوی» از ساکنان روستای ازگی می‌گوید: «کوه‌های این محدوده سست است و با کوچک‌ترین لرزش و نم باران، سنگ‌های کوچک و بزرگ روانه مسیر پرپیچ و خم جاده می‌شوند. از سوی دیگر جاده‌ای که به سبب باریک بودنش، فقط ۲ خودرو آن هم با سرعت کم و با احتیاط می‌توانند از کنار هم بگذرند. برای همین این کوه‌ها، مکان مناسبی برای صخره‌نوردی نیست؛ اما ورزشکاران این رشته با اطلاع از همه مخاطرات، هنوز در این سایت تمرین می‌کنند.
در این سایت صخره نورد در زمان صعودش طنابی به خود می‌بندد. این طناب از سوی مربی یا فرد همراه، محکم نگه داشته می‌شود تا بتوانند از سقوط ورزشکار جلوگیری کنند. به همین خاطر برای داشتن دید بهتر ناگریز مجبور است وسط جاده را انتخاب کند. از سویی رانندگانی که از سمت پایین یا بالای جاده می‌آیند، به دلیل پیچی که وجود دارد، دید کافی به مسیر جاده ندارند. نظارت نداشتن نهادهای ورزشی و نامناسب بودن مکان ورزش، از یک سو جان راننده و از سوی دیگر جان حامی و صخره نورد را تهدید می‌کند.»
پرواز با چاشنی خطر
کوه‌های غرب تهران در ارتفاعات شهران و وردیج از جمله نقاطی است که ورزشکاران پاراگلایدر برای پرواز از آن استفاده می‌کنند. «کشمیری» مربی جوان و باسابقه پاراگلایدر می‌گوید: «شرایط استاندارد و محدوده مناسبی که آموزش داده می‌شود، مسیر دسترسی خلبان، شرایط جوی مناسب یا در نظر گرفتن ارتفاع، از جمله مواردی است که مربی یا خلبان باید به آن توجه داشته باشد. خلبان پس از اینکه اقدام به پرواز می‌کند باید بداند چه موانع و توپوگرافی جغرافیایی پیش رویش قرار دارد.
همچنین برای محل فرودش باید یکسری نقاط را به‌عنوان نقاط اضطراری در نظر بگیرد تا در صورت بروز مشکل بتواند در آن منطقه نیوجرسی، لندش را انجام بدهد و خودش را حفظ کند. خلبان این وسیله نمی‌تواند از روی کوه پرواز کند و آن سوی شهر بر روی خانه مردم و درخت فرود بیاید. برای همین باید شرایط را پیش از پرواز بررسی کند. متأسفانه برخی از ورزشکاران به این موضوعات توجه نداشته یا تجربه کافی برای پرواز ندارند.
سایت پرواز غرب تهران محل آموزش و استقرار اصلی پاراگلایدر سوارها است. این سایت در کوه‌های غرب تهران قرار گرفته و محل فرود آن میدان «دانش» در بلوار «اردستانی» است. همچنین محل تیک آف این سایت سنگفرش است و پرواز در آن قوانین مختص به خود را دارد.»
درمان روی هوا یا زمین
هرچقدر باند پرواز بزرگ‌تر و بازتر باشد، به طبع تعداد وسیله‌های پرنده بیشتر می‌شوند و می‌توانند همزمان با هم پرواز کنند این اهمیت بیشتری دارد. شاید این موضوع برای خلبان‌های کم‌تجربه اندکی خطرساز باشد. نکته دیگر در این محدوده، جاده و مسیر دسترسی هنرجویان و خلبان‌ها تا محل تیک‌آف است.
یعنی در ارتفاعات وردیج که از نیمه این راه، مسیر خاکی می‌شود، در زمان‌های بارندگی و آبگرفتگی، این مسیر می‌تواند خطرآفرین باشد. مسیر کنونی فاقد گاردریل یا بخشی از آن ناقص است و با بارندگی این امکان وجود دارد که جاده شسته شود. طبق گفته‌های ورزشکاران، آمار قابل ملاحظه‌ای از اتفاقات ناگواری که برای علاقه‌مندان به ورزش رخ می‌دهد، وجود دارد.
برای مثال اگر حادثه‌ای برای چتربازها اتفاق بیفتد، چون در هوا است باید امداد هوایی به آنها خدمات ارائه بدهد و در این محدوده این امکان وجود ندارد. به همین خاطر باید مجروح حتماً به زمین منتقل شود تا اورژانس او را به مراکز درمانی ببرد. با توجه به این شرایط، حتی ثانیه‌ها هم برای نجات ورزشکار مهم و حیاتی است.