همشهری آنلاین‌ـ سحر رمضانعلی‌پور: منیریه که اکنون از محله‌های مرکزی شهر ماست روزگاری از محله‌های اعیان‌نشین محسوب می‌شد؛ محله‌ای که نامش را از «منیرالسلطنه» همسر ناصرالدین شاه عاریه گرفته است. ناصرالدین شاه به قدری منیرالسلطنه را دوست داشت که زمین‌های این محدوده را به او بخشید. همسرش هم در آن، ساختمانی اعیانی برای خود ساخت. منیرالسلطنه یک روز در سال جشنی را در این خانه‌باغ برپا می‌کرد که ناصرالدین‌شاه، پسرش کامران‌میرزا، زنان دربار و اشراف در آن حضور داشتند. در این جشن به خواست منیرالسلطنه باید همه زنان با لباس، کفش، کیف، جوراب و... سبزرنگ در جشن شرکت می‌کردند.
منیرالسلطنه، بانویی نیکوکار
منیرالسلطنه را به‌عنوان بانویی نیکوکار می‌شناسند. پدرش که معمار بود، ساختمان دارالفنون از ساخته‌های اوست. او مادر کامران میرزا فرزند سوم ناصرالدین شاه بود. کامران میرزا به اندازه‌ای نزد ناصرالدین شاه اهمیت داشت که شاه او را نایب‌السلطنه خود کرده و مسئولیت‌های زیادی به وی داده بود. اما به دلیل مادر غیرقجری‌اش نتوانست به ولیعهدی برسد. مظفرالدین‌شاه پس از تاجگذاری دستور داد همه زنان پدرش را از دربار بیرون کنند. منیرالسلطنه که پیش از دستور شاه متوجه شده بود جایی در دربار نخواهد داشت به منیریه رفت و تا پایان عمرش در همین محله زندگی کرد.
محله‌ای مورد توجه اعیان همه دوران
با گسترش شهر تهران محله‌های منیریه، دولت، لاله‌زار و دولاب که بیرون حصار شاه تهماسب قرار داشتند به پایتخت اضافه شدند. محله منیریه جزو نخستین مناطقی بود که پس از گسترش حصار شاه تهماسب به تهران افزوده شد.
در زمان پهلوی منیریه جزو مناطقی بود که مورد توجه رضاشاه قرار گرفت. در این دوران با توجه به وقوع جنگ جهانی دوم و ورود متفقین به تهران، سنگلج به محله‌ای متروک تبدیل شد و منیریه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. کم‌کم در زمان پهلوی دوم ساخت‌وساز در منیریه قوت گرفت و خانه‌های قدیمی تبدیل به خانه‌هایی با معماری پهلوی شد.
خانه مینایی یکی از آثار تاریخی محله منیریه و از جمله دارایی‌های منیرالسلطنه است که پس از مرگ او و فرزندش به عبدالحسین میرزا فرمانفرما از سیاستمداران قاجار فروخته شد تا در نهایت به «فرهاد مینایی» رسید. این خانه سال ۱۳۸۶ به ثبت ملی رسید و اکنون به‌عنوان موزه فعال است.