به گزارش همشهری آنلاین به نقل از واشنگتن پست این وسیله به پزشکان وقت میدهد تا وضعیت کبد را بهبود بخشند، میتواند میزان عرضه اعضای واجد شرایط برای اهدا را افزایش دهد و فرآیند نقلوانتقال اعضای پیوندی را که بر روشهای قدیمی متکی است، دگرگون کند.
پژوهشگران بیمارستان دانشگاهی زوریخ در مقالهای این هفته در ژورنال Nature Biotechnology منتشر کردند، ماشینی را معرفی کردند که به طور موفقیتآمیز کارکرد بدن انسان را شبیهسازی میکند و به کبدهای اهدایی امکان زنده ماندن تا ۱۰ روز در خارج از بدن را میدهد که بسیار بیشتر از پنجره زمانی ۱۲ ساعتهای است که در حال حاضر اغلب کارشناسان پیوند با استفاده از روشهای کنونی پیوند کبد را در آن امکانپذیر میدانند.
این پژوهشگران میگویند گرچه این ماشین هنوز دو سال دیگر تا کاربرد بالینی فاصله دارد، اما هدف از ساختن آن حل کردن یک مشکل همیشگی جراحان پیوند است: کاستن از شتاب بیش از حد در روند پیوند عضو و در همان حال اطمینان حاصل کردن از اینکه عضو اهدایی قابل استفاده باقی میماند.
پییر-آلن کلاوین، سرپرست این پژوهش و رئیس بخش جراحی بیمارستان دانشگاهی زوریخ میگوید: «ما با این ماشین پنجره زمانی برای حل مشکلات در اختیار میگذاریم. اکنون با این ماشین میتوان یک کبد اهدایی که وضعیت خوبی ندارد را در اختیار داشت و با استفاده از یک دارو یا روش دیگری تلاش کرد وضعیت آن بهتر شود.»
پنجره زمانی کوتاه نگهداری عضو اهدایی
کارشناسان میگویند جراحی پیوند یکی از تاثیرگذارترین ابداعات پزشکی مدرن است که به پزشکان امکان میدهد زندگیهای افرادی را که دچار بیماریهای شدید عضوی هستند، طولانیتر کنند. جراحان در بیمارستان بریگهام و زنان در بوستون نخستین پیوند عضو موفق را انجام دادند و به یک بیمار کلیه جدیدی را که اهدا شده بوسیله برادر دوقلویش بود، پیوند زدند. سپس در دهه ۱۹۶۰ میلادی پیوندهای کبد، قلب و لوزالمعده آغاز شدند.
در حال حاضر، علم پزشکی تکنیکهای پیشرفته جراحی پیوند را در اختیار دارد، اما شیوه جابجایی و ذخیره فیزیکی اعضای اهدایی تغییر چندانی نکرده است. هنگامی که عضوی برای اهدا در اختیار قرار میگیرد، پزشکان به سرعت با هواپیما به محل میروند تا آن را برداشت کنند و بعد باز میگردند تا عضو را به گیرنده پیوند بزند و همه این کارها در طول چند ساعت انجام میشود و در همان حال باید عضو را در وضعیت پایداری نگه دارند.
کارشناسان میگویند ماشینی که بتواند پنجره زمانی برای پیوند کبد را از ۱۲ ساعت به ۱۰ روز برساند، پیشرفت مهمی شمرده میشود. این ماشین میتواند میزان عرضه کبد در دسترس برای اهدا را افزایش دهد که دستاورد مهمی است چرا که تقاضا برای کبد اهدایی در جهان بیش از میزان عرضه آن است.
جراحان پیوند با صرف زمان بیشتر میتوانند تلاشهایی برای بهبود وضعیت کبدهایی انجام دهند که در شرایط موجودشان قابل اهدا نیستند. کبدها ممکن است صرفا به خاطر اینکه بیش از حد چرب هستند، دور انداخته میشوند، اما جراحان با صرف زمان بیشتر میتوانند با جراحی مقدار چربی آنها را کاهش دهند.
این ماشین میتواند همچنین تدارکات جراحی پیوند را متحول کند. به جای اینکه بیماران در ساعت غیر معمول شب به بیمارستان فراخوانده شوند، میتوان عمل پیوند را با برنامهریزی انجام داد. به علاوه، پزشکان مجبور نیستند که شتابزده به اتاق عمل بروند و زمان کافی در اختیار خواهند داشت تا مطمئن شوند علائم حیاتی بیماران وضعیت پایداری دارد و عفونتهایشان درمان شده است.
در چند سال گذشته، ماشینهای دیگری به بازار آمدهاند تا شیوه نگهداری اعضای اهدایی مانند کلیه، ریه، قلب و کبد را بهبود بخشند، اما هیچکدام از این ماشینها برای طولانی کردن عمر عضو پیوندی به چند روز استفاده نمیشوند.
ماشینی که موفق از آب در آمد
گروه دکتر کلاوین- مجموعهای از پزشکان و پژوهشگران از بیمارستان دانشگاهی زوریخ، دانشگاه زوریخ و دانشگاه صنعتی زوریخ حدود شش سال پیش کار بر روی این ماشین نگهداری کبد را آغاز کردند. این وسیله کبد انسان را در در دمای ۳۷ درجه سلسیوس یا سانتیگراد در خارج از بدن نگهداری میکند و ماشینهایی را به آن متصل میکند که کار قلب، ریه و کلیهها را شبیهسازی میکند. لولههای متصلشده به کبد میتواند هورمونها و مواد مغذی را به آن برسانند، و در همان حال سموم را از آن خارج کنند و انتیبیوتیکهای لازم برای سالم نگهداشتن آن تا هنگام پیوند را به آن برسانند.
این پژوهشگران پس از ساختن ماشین باید کارآیی آن را ثابت میکردند. آنها برای این کار کبدی را که در اروپا برای اهدا در دسترس بود، پیدا کردند. این کبد به علت اینکه دارای تومور بود، قرار بود دور انداخته شود، اما این پژوهشگران پس از سه روز ارزیابی آن درون ماشینشان، دریافتند که این تومور خوشخیم است و با دادن آنتیبیوتیک کبد سلامتش را به دست آورد. هنگامی که این کبد برای پیوند آماده شد، آنها او را به یک بیمار پیوند زدند. این بررسی که نتایج آن این هفته منتشر شد، نشان داد که بیمار گیرنده عضو پس از پیوند دچار هیچ عارضه نابجایی نشده است، یعنی اینکه ماشین به طور موفقی این عضو را نگهداری کرده بود.
دکتر کلاوین قصد دارد در سال آینده این فرآیند را در ۲۴ بیمار دیگر تکرار کند که میتواند شواهد قویتر برای استفاده بالینی از این دستگاه به دست دهد. سپس گروه از سازمان غذا و داروی آمریکا و نیز سازمانهای ناظر اروپایی برای این وسیله درخواست مجوز خواهند کرد. او میگوید این ماشین تقریبا دو سال با کاربرد در بیمارستانها فاصله دارد و خوشبین است که ممکن است برای سایر اعضای پیوندی هم قابلکاربرد باشد.
بیشتر بخوانید: