همشهری آنلاین - زهرا بلندی: کارنامه زندگی‌اش پر از محبت‌های بی‌دریغ به مبتلایان به سندروم داون است. با عناوینی مثل سفیر جهانی بنیاد مسائل سندروم داون از طرف بنیاد معلولان پورت لوییس جمهوری موریس، مبتکر پروژه دیوار ۴۷ و اجراکننده این طرح در ۱۷ شهر، بنیانگذار و مدیرعامل بنیاد کشوری سندروم داون دیوار ۴۷، مدیر اولین بخش تحقیقاتی سندروم داون در خاورمیانه در مرکز تحقیقات سلولی مولکولی دانشگاه علوم پزشکی ایران، مدیر اجرایی کل پروژه‌های پژوهش افراد دارای معلولیت در سراسر جهان شناخته می‌شود. او این‌بار دست به اقدامی دیگر به نفع کل جامعه معلولان زده است.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
«آزاده عباس‌زاده» در روزهای همه‌گیری کرونا و تعطیلی برنامه‌های حضوری با بچه‌های سندروم داون، بر موضوعی مرتبط با کل جامعه معلولان متمرکز شد که ماحصل آن بنایی با عنوان دیوار ۱۹۳ در ضلع غربی پارک‌شهر تهران در خیابان وحدت اسلامی است که به تازگی افتتاح کرده است: «پس از حدود ۳ سال متوالی تحقیق و پژوهش در مورد این پروژه که بزرگ‌ترین نسل‌کشی سیستماتیک معلولان در طول تاریخ بشریت است، همراه با انتشار مقاله‌های مختلف به زبان انگلیسی در سایت‌های معتبر دنیا، تصمیم به احداث سازه‌ای در ضلع غربی پارک‌شهر تهران در خیابان وحدت اسلامی، مرکزی‌ترین نقطه پایتخت ایران، گرفتم تا این نسل‌کشی را جلو چشم مردم بیاورم و آنها را با این واقعه مهم تاریخی آشنا کنم.»
دیوار ۱۹۳ به پارک شهر آمد
دیوار ۱۹۳ که بنایی متشکل از چند دیوار است، به توضیح کامل این نسل‌کشی در قالب ۲ زبان فارسی و انگلیسی می‌پردازد. عباس‌زاده به خوبی در جریان داستان غم‌انگیزی که پشت این ماجرا پنهان است، قرار دارد: «حدود ۸۰ سال پیش، یعنی سال ۱۹۳۹، پروژه‌ای به اسم T۴ که در آن ۴۰۰ هزار معلول در ۹ دسته نابینا، ناشنوا و حتی افرادی که صرع داشتند و فقط تشنج می‌کردند و نیز سندروم داونی‌ها به دستور هیتلر، با اعتقاد به اینکه در نسل بعدی نژاد ژرمن نباید هیچ فرد معلولی وجود داشته باشد، به قتل رسیدند. این نسل‌کشی ۳ سال قبل از شروع جنگ جهانی دوم و در طول یک سال، اتفاق افتاد و هیچ‌گونه ارتباطی به هولوکاست ندارد. سندروم داونی‌ها با روش بسیار دردناکی همچون گرسنگی کشیدن و بقیه معلولان هم در اتاق‌های گاز مونواکسید کربن به قتل رسیدند. در طول ۸۰ سال گذشته، بارها اسناد مختلفی از این فاجعه به انتشار رسیده و در دسترس قرار گرفته است.»
عباس‌زاده درباره دلیل نامگذاری این بنا با عنوان دیوار ۱۹۳ می‌گوید: «این پروژه در سال ۱۹۳۹ میلادی اتفاق افتاد و این لکه سیاه بر چهره سال ۱۹۳۹ آنقدر بزرگ است که سنگینی صداها و چهره‌های مظلوم کشته‌شدگان پروژه T۴ نمی‌گذارد قلم در دست کامل بچرخد و تا انتها بنویسیم ۱۹۳۹. شاید سبک‌بال‌تر بشود نوشت: دیوار ۱۹۳.»
فاصله یک قدمی تا معلولیت
این بنا شاید در ظاهر فقط یادواره‌ای برای تقدیم به روح ۴۰۰ هزار معلولی باشد که ناجوانمردانه کشته شدند، اما عباس‌زاده اعتقاد دارد که افتتاح این بنا و در معرض عموم قرار گرفتن چنین تاریخی و آشنایی مردم با آن، شیوه‌ای برای حمایت از همه جامعه معلولان است: «این بنا می‌تواند تلنگری برای برانگیختن توجه و اهمیت بیشتر مردم به وضعیت معلولان تلقی شود و در بهره‌مندی آنها از رفتارهای محترمانه‌تر و امکانات برابر مؤثر باشد. هیچ‌یک از ما فاصله زیادی تا معلولیت نداریم. امکان دارد تصادفا و بر اثر یک حادثه، جزو جامعه معلولان قرار بگیریم. یادآوری این موضوع شاید بهانه‌ای باشد تا بیشتر هوای این قشر را داشته باشیم. این در حالی است که ما اغلب معلولیتی را می‌بینیم که در ظاهر به چشم بیاید و ایرادی کاملاً دیدنی باشد، اما به نظر من خیلی از معلولیت‌ها را نمی‌توان دید و ثابت کرد. مثلاً فردی خودخواه هم می‌تواند دچار یک نوع معلولیت فکری باشد و تفکیک دادن این قشر از آدم‌های دیگر باعث محروم شدن آنها از امکانات بسیاری می‌شود و به نظر من واژه معلول به طور کل باید حذف شود و همه یکی باشیم.»