به گزارش همشهری آنلاین، ایران به دلیل تنوع آب و هوایی و جانوری دارای انواع مختلفی از عقرب‌هاست. در حال حاضر گرانقیمت‌ترین سم عقرب نیز در جهان به اسم ایران خورده است؛ هر گرم زهر خشک‌شده عقرب ۳۲۰ میلیون تومان و زهر مایع آن نیز ۱۲۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد. به تازگی کشور عربستان نیز وارد چرخه تولید سرم سم عقرب شده که با توجه به ظرفیت های ایران این کشور هنوز در این رابطه حرفی برای گفتن ندارد.
زهر عقرب، ماده اولیه صنایع داروسازی دنیاست و به دلیل توکسین ها و پروتئین‌های زهر عقرب و فرمولاسیون پیشرفته آن به هیچ عنوان قابلیت مشابه‌سازی را ندارد و شرکت های داروسازی نیازمند خرید این زهر از پرورش‌دهندگان هستند. و به این دلیل این مایع از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار بوده و می‌تواند سالانه میلیون ها دلار روانه اقتصاد ایران کند.
علاوه بر زهر عقرب، می‌توان فرآورده های سنتی و موثر دیگری را نیز از عقرب ها استحصال کرد که عقرب خشک خوراکی و روغن عقرب و … از جمله این موارد هستند.
در سال‌های اخیر تولید، تکثیر و پرورش عقرب به عنوان یکی از نوپاترین شغل‌ها به پردرآمدترین تجارت دنیا تبدیل شده که شاید این شغل در ابتدای امر در ذهن بسیاری از افراد در کنار متفاوت بودن و درآمدزایی بالا و نوپا بودن آن، شغلی رعب‌آور و ترسناک یا شاید شغلی فانتزی به نظر برسد و در هر دو صورت، شغلی جالب به نظر آید که برحسب کنجکاوی تمایل به بیشتردانستن در رابطه با این صنعت نوپا و این جانور شکارگر بندپا داریم و پرورش‌دهندگان این جانور برای بسیاری از ما، کارآفرینان و افراد منحصر به فردی هستند که با خرق عادت توانسته اند چنین شغل متفاوتی را در این صنعت انتخاب کنند.
علاقه به این موجود دوست‌داشتنی، لازمه ورود به این حرفه است
مزرعه پرورش عقرب "رازی" شهرستان فامنین همدان، تنها مزرعه پروش عقرب در غرب کشور است که در سال ۹۹ با ظرفیت اسمی ۱۸۰ هزار قطعه عقرب و با اعتباری افزون بر ۳.۵ میلیارد تومان توسط بخش خصوصی در طاوه فامنین راه‌اندازی شده و به بهره‌برداری رسیده و کارآفرین موفق این طرح، تولید گران‌ترین مایع جهان را در این مزرعه از 3 سال پیش آغاز کرده است.
سیداحسان حسنی، کارآفرین موفق ۳۶ ساله فعال در پرورش و تولید و تکثیر عقرب در رشته دامپزشکی تحصیل کرده و خودش می‌گوید از سال‌ها قبل به دنبال کار خاصی بوده و به واسطه رشته تحصیلی خود و علاقه به کار خاص موجب شد تا به دنبال ایده پرورش عقرب سوق داده شود.
او می‌گوید: اگر به جانواران علاقه داشته باشیم، قطعا شغل پرورش عقرب نیز به عنوان یکی از شغل‌های نوپا، جالب خواهد بود و انگیزه کاری و علاقه به کار با این موجود دوست‌داشتنی لازمه ورود به این حرفه است.
او درباره مزرعه پرورش عقرب خود توضیح می‌دهد: این واحد کشت، پرورش، نگهداری و تولید سم عقرب در اراضی روستای طاوه با اشتغال 3 نفر در زمینی به مساحت ۶۵۰۰ متر مربع با حدود ۷۰۰متر مربع زیربنا واقع شده است.
این کارآفرین ادامه می‌دهد: در سال ۹۶ با تایید اداره کل محیط زیست استان همدان و نظارت اداره محیط زیست شهرستان فامنین با اخذ مجوزهای لازم طرح مزرعه پرورش عقرب با نام "مزرعه پرورش عقرب رازی" کلید خورد و در بهمن سال ۹۹ افتتاح و به بهره برداری رسید.
تولید ۵۵ گرم زهر عقرب در تنها مزرعه پرورش عقرب غرب کشور
حسنی با بیان اینکه محصول این مجموعه تا وارد چرخه تولید شود زمان‌بر خواهد بود و به همین واسطه محصول تولید شده مجموعه فعلا برای مصارف و تأمین ماده اولیه کارخانه‌های داروسازی به فروش می‌رسد، می‌گوید: سال گذشته ۵۵ گرم زهر عقرب در این مزرعه به عنوان تنها مزرعه پرورش عقرب غرب کشور تولید شد.
وی ادامه می‌دهد: زهر این عقرب‌ها ماده اولیه بسیاری از کارخانه‌های دارو سازی است و در تولید داروهای جدید داخلی و خارجی کاربرد دارد و درآمد زایی خوبی برای سرمایه گذاران در این حوزه است.
پیش‌بینی تولید۷۰ تا ۷۵ گرم زهر عقرب طی امسال
او از پیش‌بینی تولید امسال ۷۰ تا ۷۵ گرم زهر عقرب در این مزرعه خبر می‌دهد و می‌گوید: تولید سه ماه نخست امسال زهر عقرب این مجموعه ۱۷ گرم بوده است.
حسنی با بیان اینکه این مزرعه پرورش عقرب از نقش موثری در جلوگیری از صید بی رویه و حفظ و کنترل نسل عقرب‌های مولد منطقه دارد، اظهار می‌کند: عقرب‌های مولد از محیط زیست صید و در این مجموعه تکثیر می‌شود و بعد از آنکه تعداد آنها به یک اندازه مناسب از لحاظ سن و تعداد رسید، عملیات زهرگیری آغاز می‌شود و این روند ادامه پیدا می‌کند.
ظرفیت ۱۸۰ هزار قطعه‌ای مزرعه پرورش عقرب فامنین
این کارآفرین موفق، ظرفیت مزرعه پرورش عقرب خود را ۱۸۰ هزار قطعه برشمرده و می‌گوید: سم عقرب با وجود اینکه کشنده است اما در ساخت داروهای ضدسرطانی، ساخت آنتی‌بیوتیک و درمان دردهای مفصلی، ایدز و MS و ساخت داروها کاربرد دارد و همچنین محققان در مورد استفاده این سم، در بحث آفت کشی مزارع کشاورزی به نتایج خوبی رسیده اند.
حسنی همچنین حفظ گونه‌های طبیعی و آندومیک ایران را یکی از اهداف مهم راه اندازی این مزرعه دانست و اضافه کرد:در حال حاضر در این مجموعه زهر چهار نوع عقرب که خواص دارویی و درمانی ارزشمندی دارد گرفته می شود.
احداث سالن پرورش مار با ظرفیت ۲۰۰۰ رشته
او ادامه می‌دهد: در حال حاضر به منظور توسعه طرح خود نسبت به احداث سالن دیگری با ظرفیت ۲۰۰۰ رشته پرورش مار اقدام کرده‌ام که پرورش مار هم جزو برنامه‌های آتی دیگر این‌مجموعه برای استحصال "زهر و سم مار" خواهد بود.
بازاریابی فروش زهر عقرب به دلیل مافیایی بودن صنعت دارو سخت است
حسنی با بیان اینکه به قیمت امروز برای این مزرعه اعتباری افزون بر ۱۲ میلیارد تومان هزینه شده است، می‌گوید: بازاریابی یکی از مشکلات فعلی در فروش زهر عقرب تولید شده این مزرعه به شمار می‌رود و با توجه به اینکه مقداری صنایع دارویی بحث مافیایی دارد ورود به آن سخت است و هر کاری سختی های خود را دارد و سختی این کار هم ورود به مافیای بزرگ دارویی است.
وی همچنین بروکراسی و سنگ‌اندازی برخی از ادارات را یکی از دیگر مشکلات خود در این حوزه عنوان می‌کند و می‌گوید: متاسفانه گیر و دارهای اداری از مشکلاتی است که توان کارآفرین را می‌گیرد و در این رابطه از دستگاه های ذیربط درخواست داریم از کارآفرینان و ایده و طرح‌های نوپا حمایت لازم را داشته باشند تا امور تولیدکنندگان تسهیل شود.
او می‌گوید: خطر گزیدگی و نیش عقرب، یکی از معایب و سختی‌های این شغل است.
جلوگیری از برداشت بی‌رویه جانوران
مدیر اداره محیط زیست فامنین هم اظهار کرد: صدور مجوزهای قانونی برای چنین واحدهایی مانع از برداشت بی رویه حیوانات و جانوران وحشی از طبیعت بوده و موجب حفظ تنوع زیستی و جلوگیری از قاچاق اجزا زنده و غیر زنده و محصولات جانبی آن می‌شود.
سیده فاطمه موسوی با اشاره به اجرای طرح‌های تکثیر و پرورش خزندگان، دوزیستان و بندپایان گفت: سازمان حفاظت محیط زیست به منظور تکثیر و پرورش خزندگان، دوزیستان و بندپایان با اهداف احیا زیست بوم‌های آسیب دیده و جمعیت گونه‌های در معرض خطر انقراض،استحصال زهر برای تولید واکسن و ونوم، ساخت فرآورده‌های مختلف بهداشتی و دارویی،ایجاد امکان انجام تحقیقات علمی و آموزشی و جلوگیری در برداشت بی رویه جانوران موضوع این دستورالعمل از طبیعت و ممانعت از قاچاق آنها به خارج از کشور اقدامات قانونی لازم را انجام داده و از این طرح‌ها حمایت می‌کند.
او افزود: در رابطه با چنین طرح‌های نو و جدید یک مورد متقاضی نیز برای تکثیر پرندگان شکاری به محیط زیست شهرستان مراجعه کرد که به‌دلیل عدم پیگیری به صورت ابتر باقی ماند.
موسوی با بیان اینکه متولی صدور مجوز این گونه از طرح ها محیط زیست است، گفت: متقاضیان علاقمند به این طرح باید طرح خود را به همراه مکان و محل پیشنهادی اجرای طرح به محیط زیست معرفی کنند و محیط زیست نیز با تشکیل پرونده و بررسی لازم برای اجرای طرح در نهایت موافقت اصولی صادر خواهد کرد.