همشهری آنلاین - مریم باقرپور: مجسمههای زنده با صورتهای خاکستری که انگار در حمام رنگ فرو رفتهاند، نخستین تصویری است که از سیلور منها یا «مردان نقرهای» به ذهن خطور میکند. آدمهایی که در بخش جنبی نمایشگاهها، جشنوارهها و حتی مراکز تجاری و تفریحی زیاد دیده میشوند. نخستین گروه از سیلورمنها، سال ۱۳۸۶ در نمایشگاه رسانههای دیجیتال نمایان شدند، زمانی که «ابوالفضل همراه» یکی از بازیگران سینما و تلویزیون که به تازگی از سفر ایتالیا بازگشته بود و میخواست تجربههای هنری این سفر را به گونهای بومیسازی شده به مردم نشان دهد.
خواندنیهای بیشتر را اینجا دنبال کنید
بومیسازی نمایش خارجی
«ابوالفضل همراه» که او را در فیلم و سریالهای مختلف مانند «اخراجیها» و «ترور خاموش» دیدهایم، بیشتر اوقات همراه تیمش در برنامهها حضور دارد. او می گوید: «سال ۱۳۸۶ در جشنواره تئاتر ایتالیا با سیلورمنها آشنا شدم. با خودم گفتم، آیا در ایران هم میتوان این را کار انجام داد؟ مشکل اینجا بود که به همان شکل نمیشد. چون برای آنها جنبه توریستی داشت و ایران در زمینه چندان فعال نیست، بنابراین پس از یادگیری این رشته هنری از استادان آنجا، تصمیم گرفتم، آن را کمی تغییر دهم و متناسب مفاهیم ایرانی کار را ارائه کنم. پس از بازگشت به ایران مدتها منتظر بودم تا اینکه در نخستین جشنواره رسانههای دیجیتال، برای اولین بار از سیلورمنها رونمایی و استقبال شد. در واقع آغاز کار با دو شخصیت طلایی و نقرهای بود که آنها با نمایش بایدها و نبایدهای استفاده از رسانههای دیجیتال و جنبه مثبت و منفی آن را اجرا کردند. آن سال استقبال خیلی زیاد شد و پس از آن ارگانها و سازمانهای مختلف به من کار سفارش دادند. همین موضوع باعث شد تا اعضای گروه به مرور زمان گسترش یافته و افراد بیشتری آموزش ببینند.»
اجرای برنامههای مذهبی
تقریباً ۱۵ سال از شروع فعالیت رسمی گروه «مجسمههای نمایشی ایران» یا همان مردان نقرهای میگذرد. این افراد در این سالها در حوزههای مختلف فرهنگی و دینی و مناسبتی برنامه اجرا کردهاند. البته با گذشت زمان مراکز تجاری و فروشگاهها هم از فعالان در این عرصه خواستهاند که برای تبلیغ و سرگرمی برنامههایی برایشان اجرا شود. این هنرمند میگوید: «علاقه خودم بیشتر به کارهای مذهبی و دینی است به همین دلیل در مناسبتهای مختلف ویژهبرنامه اجرا میکنیم. بهعنوان مثال توانستیم در دورهای با اعضای گروه در مکانهای مختلف مانند مراکز فرهنگی و حتی معابر واقعه عاشورا را به تصویر بکشیم. یا پیش از شیوع ویروس کرونا در پیادهروی اربعین از میدان امام حسین (ع) حضور فعال داشتیم. همچنین اعضای گروه را شهروندان میتوانستند در برنامههای برج میلاد، ۲۲ بهمن، ۱۳ آبان و... ببینند. البته مراکز تجاری هم از اعضای گروه استقبال میکنند و گاه برای افتتاحیهها و تبلیغات از ما دعوت میشود که چند اجرا داشته باشیم.»
از دیدن سیلورمنها شوکه شدم
«حسن منصوریفرد» متولد بندر امام خمینی خوزستان یکی از مجریان اصلی گروه سیلورمنهاست. به خاطر علاقهاش به فیلمسازی و کارگردانی به تهران آمد. اوایل هم تئاتر کودککار میکند تا اینکه کمکم در تئاتر نقرهایرنگ شد. او میگوید: «عاشق بازیگری و تئاتر بودم و نخستین بار که مردان نقرهای را دیدم، دروغ نگویم شوکه شدم ولی بعداً خودم را با آن وفق دادم و سعی کردم حرفهای برخورد کنم. حالا هم عضور ثابت گروه هستم و در بسیاری از اجراها حضور داشتهام، البته اجرای سالروز ارتحال امام خمینی(ره) را بیش از همه دوست دارم. چون کار با محتوایی بود و مردم هم زیاد استقبال کردند.»
او معتقد است پشت کار سیلورمنها فکر و ایده وجود دارد و آنها آمدهاند تا به آدمها برای بیشتر فکر کردن تلنگر بزنند. ت نها منبع درآمد منصوری فرد حالا اجرای برنامه است. او این کار را دوست دارد و امیدوار است که روزی در کشور ما هم برای این رشته هنری جشنواره برگزار شود تا گروههای مختلف بتوانند هنرها و توان خود را به نمایش بگذارند.
اشتغالزایی با هنر
همراه، کار هنریاش را با ۲ نفر شروع کرد و حالا تعداد اعضای ثابت گروهش به بیش از ۵۰ نفر میرسند، همچنین بیش از ۴۰ نفر هم به شکل موردی با او همکاری میکنند. البته بیش از هزار نفر در کشور در این رشته هنری فعالیت میکنند که روزگاری به نوعی با آقای بازیگر در ارتباط بودهاند. یعنی پس از یادگیری این رشته حال برای خود در شهرهای دیگر کشور، گروه تشکیل داده اند. همراه بیشتر توضیح میدهد: «در ایران گرچه فعالیت هنری، شغل تلقی نمیشود، اما بسیاری از اعضای گروه تنها منبع درآمدشان، اجرای برنامههاست و خوشحالم که توانستهام با این رشته هنری حداقل برای تعداد زیادی از جوانان علاقهمند به هنر نمایش، کار تولید کنم. البته برخی هم کم لطفیهایی داشتهاند. بهعنوان مثال ما در برخی مکانها مردان نقرهای را میبینیم که فقط با پاشیدن رنگ و انجام چند حرکت فکر میکنند سیلورمن شدهاند، درصورتیکه برای اجرای هرکاری باید هدف داشت و دورههای آموزشی گذراند.»
سیلورمنها فقط آقایان نیستند
در گروه سیلورمنها برای هر فردی از کودک تا بزرگسال و خانم و آقا جای کار هست. «بیتا گنجی» از بانوان گروه، دورههای بازیگری را گذرانده و با هنر نمایش آشناست. البته کار اصلیاش اجرای برنامههای کودک است. اجراهای گنجی آنقدر واقعی بوده که برخی حین اجرا حتی با این تفکر که او مجسمه است، با وی عکس یادگاری میگیرند. او میگوید: «وقتی وارد این رشته هنری شدم، پیام آموزشی و ارتباطش با مردم برایم جذاب بود. چراکه میتوانستیم با صامت بودن هم مطالب آموزشی را انتقال دهیم و این باعث گرایش بیشتر مردم به هنرما میشد.»
زکات کار در خیریهها
اعضای گروه مردان نقرهای، معمولاً با توجه به درخواست مشتری برنامه اجرا میکنند. البته مشتریان معمولاً طرح را عنوان کرده و ابوالفضل همراه، برای آنها سناریو مینویسد. بهعنوان مثال بهمن ماه سال ۱۳۹۵در برج میلاد با ۳۰ نفر از اعضای گروه نمایشی برای گرامیداشت یاد شهدای مدافع حرم و آتشنشان اجرا کردند که جزو بزرگترین کارهای آنها بود و بیشترین بازخورد را داشت. البته اعضای گروه در امور خیرخواهانه هم حضور فعال دارند و از خیریهها پول دریافت نمیکنند. همراه میگوید: «حضور در خیریهها، زکات کارمان است. حتی برخی از اعضای گروه خودشان عضو افتخاری خیریه شدهاند و گاه به مکانهای مختلف میروند تا کودکان را شاد و افراد بیشتری را برای مشارکت تشویق کنند. به عبارت دیگر در امور خیریه ما به جنبه مادی ماجرا نگاه نمیکنیم و هر وقت خیریهای درخواست داده، با جان و دل پذیرفتهایم.»
یکی از افرادی فعال در برنامههای خیریهها «محسن فرامرزی» است. او همزمان با تحصیل در دانشگاه با گروه سیلورمنها آشنا شده و از اینکه میتواند مفاهیم دینی و فرهنگی را با هنر به مردم آموزش دهد خوشحال است. اما بیش از همه کار برای خیریهها را دوست دارد و میافزاید: «انرژی که از کار در خیریهها میگیرم، خیلی دوست دارم.»
چرا رنگ نقرهای؟
مجسمههای فلزی معمولاً در ۳ رنگ نقرهای، طلایی و مسی هستند. اما بیش از همه رنگ نقرهای خوب دیده میشود. همچنین رنگ نقرهای، متعلق به کشوری نیست.
حداقل حقوق چقدر است؟
بستگی به فصل اجرا دارد. اما حداقل حقوق این رشته هنری، به اندازه حقوق کارمند است، با این تفاوت که در این رشته فرد روز تعطیل و جمعه ندارد. در اصل برای علاقهاش کار میکند.
شرط عضویت در گروه چیست؟
هر فردی که در زمینه نمایش، دوره آموزشی گذارنده باشد، با یادگیری برخی از شخصیتها، میتواند عضو گروه شود. در اینجا از کودک ۷ ساله تا مرد ۵۰ ساله برای اجرا حضور داشتهاند.
سختیهای این شغل
مردان نقرهای در اصل مردان بیکلام و بدون حرکت هستند. بنابراین فرد باید بتواند حتی ساعتها حرف نزند. گاهی هم متناسب با اجرا، حرکت نداشته باشد. همچنین برخی از اشخاص به رنگ حساسیت نشان میدهند. البته رنگها از مواد گریم هستند و افراد به آن عادت میکنند.