به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از دیلیمیل، محققان دانشگاه کرتین در پرت استرالیا بلورهای معدنی زیرکن را از منطقه پیلبارا کراتون در استرالیای غربی که نمایانگر بهترین بقایای پوسته باستانی زمین است تجزیه و تحلیل کردند تا منشا آن را بررسی کنند.
کراتون قطعهای از پوسته سیاره است که برای میلیاردها سال دست نخورده باقی مانده است، در حالی که قطعات دیگر شکسته شده و به اطراف حرکت کرده و قارهها را تشکیل دادهاند.
ترکیب زیرکن اطلاعاتی را در مورد چگونگی تشکیل پیلبارا کراتون نشان داد.
آنها میگویند که سنگها ابتدا در نزدیکی سطح زمین ذوب شدهاند؛ پیش از پیشرفت عمیقتر مطابق با اثرات زمینشناسی برخورد شهابسنگها.
دکتر تیم جانسون، از دانشکده علوم زمین و سیارهشناسی کرتین، میگوید: «تحقیق ما اولین شواهد محکمی را ارائه میکند که فرآیندهایی که در نهایت قارهها را تشکیل دادند، با برخورد شهابسنگهای غولپیکر، مشابه آنچه مسئول انقراض دایناسورها بودند آغاز شد، میلیاردها سال قبل رخ داده است.»
در طول تاریخ ۴.۵ میلیارد ساله زمین، تودههای خشکی از هم پاشیده شده، از هم جدا شده و دوباره به عقب رانده شدهاند.
این نتیجه گرمای حاصل از فرآیندهای رادیواکتیو در داخل سیاره است که باعث حرکت این صفحات میشود.
با این حال، بخشهای بزرگ و بهویژه قوی پوسته علیرغم این فرآیندها که به کراتونها معروف هستند، در طول زمان پایدار ماندهاند.
مطالعه جدید پیلبارا کراتون که دیروز در Nature منتشر شد، شواهدی از چگونگی شکلگیری این ساختار و دلیل قوی بودن آن ارائه کرده است.
زمینشناسان بلورهای زیرکن درون سنگ آذرین کراتون را که بین ۳.۶ تا ۲.۹ میلیارد سال پیش تشکیل شده بودند، تجزیه و تحلیل کردند.
دکتر جانسون در این خصوص گفت: «مطالعه ترکیب ایزوتوپهای اکسیژن در این بلورهای زیرکن یک فرآیند «بالا به پایین» را نشان داد که با ذوب سنگها در نزدیکی سطح شروع میشود.»
سه نوع ایزوتوپ اکسیژن (اشکال مختلف عنصر) موجود در زیرکن نشان میدهد که کراتون در سه مرحله تشکیل شده است.
اولین مرحله یک برخورد غول پیکر حدود ۳.۶ میلیارد سال پیش بود که بخشی از پوسته سیاره را منفجر کرد و در نتیجه فشار روی گوشته زیرین را کاهش داد.