به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز پژوهشگران به دنبال درمانهایی برای کووید درازمدت هستند، میخواهند بدانند آیا این دارو میتواند برای میلیونها نفری که ماهها پس از عفونت کروناویروس همچنان از درد، خستگی و گیجی مغزی رنج میبرند، سودمند باشد یا نه.
نالتروکسان (Naltroxane) تا حدی در درمان یک نشانگان مشابه پساعفونت که با نقصان شناختی و خستگی شدید همراه است، به نام «نشانگان آنسفالومیلیت میالژیک / خستگی مزمن (ME/CFS) موفق بوده است.
بر اساس همین استفاده از نالتروکسان برای درمان ME/CFS و چند بررسی مقدماتی درباره اثر آن در کووید درازمدت، در حال حاضر چهار کارآزمایی بالینی برای آزمایش نالتروکسان در صدها بیمار مبتلا به کووید درازمدت در حال انجام است.
این دارو همچنین در فهرست نهایی درمانهای مورد ازمایش در ابتکار عمل یک میلیارد دلاری RECOVER در انستیتوهای ملی بهداشت آمریکا است که هدفش شناسایی علل زمینهای و یافتن درمان برای کووید درازمدت است.
دانشمندان میگوید نالتروکسان با مقدار کم (LDN) برخی از آسیبزاییهای زمینهای ایجاد کننده علائم در کووید درازمدت را برطرف میکند.
دکتر جارد یانگر، رئیس آزمایشگاه التهاب عصبی، درد و خستگی در دانشگاه آالاباما در برمینگتون میگوید نالتروکسان خواص ضد التهابی دارد و با دوزهای کم برای سالها برای درمان عوارضی مانند فیبرومیالژی، بیماری کرون (Crohn’s disease) و اسکلروز متعدد به کار رفته است.
نالتروکسان با دوز ۵۰ میلیگرم - ۱۰ برابر دوز پایین این دارو - برای درمان اعتیاد به الکل و داروهای شبهافیونی تایید شده است.
یانگر که نویسنده یک بازبینی علمی درباره نالتروکسان به عنوان یک داروی جدید ضد التهابی است، در ماه سپتامبر برای بررسی استفاده از دوز کم این دارو برای درمان کووید درازمدت درخواست مجوز کرد. او میگوید: «این دارو باید در صدر فهرست هر کسی برای انجام کارآزمایی بالینی باشد.»
با این وجود، بعید است که نالتروکسان به درمان همه افراد مبتلا کووید درازمدت که مجموعهای از ۲۰۰ علامت گوناگون از درد و تپش قلب گرفته تا بیخوابی و نقایص شناختی را شامل میشود، کمک کند. کارآزمایی این دارو در ۲۱۸ بیمار MF/CFS نشان داد که ۷۲ درصد از افراد بهبودی در خواب، کاهش درد و اختلالات عصبشناختی رخ داده است.
به گفته کارشناسان، گرچه نالتروکسان نوشدارویی برای رفع همه علائم نیست و این افراد علاج نشدند، اما مصرف این دارو به آنها کمک کرد.
یک بررسی مقدماتی پژوهشگران دانشکده پزشکی کالج دانشگاهی دابلین در میان ۳۸ فرد مبتلا به کووید درازمدت هم تاثیربخشی خوب این دارو را نشان داد. بیماران بهبودی از لحاظ انرژی، درد، تمرکز، بیخوابی و بهبودی کلی از کووید-۱۹ را دو ماه پس از مصرف این دارو گزارش کردند. با توجه به این نتایج، این پژوهشگران که در حال برنامهریزی برای یک کارآزمایی طولانیمدت برای تایید این نتایج هستند، معتقدند که اثربخشی این دارو ممکن است مربوط به ترمیم آسیب ناشی از کووید باشد و نه صرفا پوشاندن علائم.
دانشمندان همچنین به دنبال یافتن توضیحی برای سازوکار تاثیربخشی نالتروکسان دوز کم در افراد دچار کووید درازمدت هستند.
برخی از تجربیات نشان دادهاند که علائم MF/CFS و کووید درازمدت از کاهش قابلتوجه کارکرد «سلولهای قاتل طبیعی» در دستگاه ایمنی ناشی میشوند. نظریه برخی از پژوهشگران که هنوز باید تایید شود، این است که آیا نالتروکسان با دوز کم در تجربیات آزمایشگاهی ممکن است به بازگرداندن کارکرد طبیعی این سلولها کمک کرده باشد.
نظریه دیگر دانشمندان این است عفونتها باعث تحریک گروهی از سلولهای ایمنی در دستگاه عصبی مرکزی به نام میکروگلیا به تولید «سایتوکاینها» میشوند؛ این مولکولهای التهابی ممکن است در ایجاد خستگی و سایر علائم مربوط به ME/CFS و کووید درازمدت نقش داشته باشند.
درمانهای دیگری هم برای بهبودی مبتلایان به کووید درازمدت در ابتکار عمل RECOVER در دست بررسی هستند، از جمله داروهای ضد ویروسی مانند داروی پاکسلووید شرکت فایزر، داروهای ضد لخته شدن خون، داروهای استروئیدی یا کورتونی و مکملهای غذایی.