مدیرکل محیطزیست سیستان و بلوچستان در این باره به همشهری گفت: انبوهی از مردم محلی که پیش از این به صید و کشاورزی در محدوده این تالاب اشتغال داشتند بهطور گستردهای به قاچاق سوخت روی آوردهاند.
پرویز آرامنش افزود: در حال حاضر قاچاق بهویژه قاچاق سوخت به یکی از عمدهترین منابع تامین معیشت مردم منطقه تبدیل شده تا آنجا که مشاهدات عینی حاکی از آن است که کاروانهای قاچاق سوخت که گاه تعداد خودروهای یک کاروان آنها بالغ بر 60 تویوتا میشود گالنهای سوخت را سر مرز به طرفهای افغان تحویل میدهند و در آنجا با تانکر به داخل افغانستان حمل میکنند.
این عملیاتی است که با دوربین بهخوبی قابل مشاهده است. وی در باره خشکسالی و بارندگیهای اخیر عنوان کرد: بارندگیهای اخیر هیچ سودی برای هامون نداشته و این تالاب اکنون به بیابانی بیآب و علف تبدیل شده که به جای قایق با ماشین از سطح آن عبور میکنند.
آرامنش با اشاره به اینکه هر سال شاهد حضور هزاران پرنده مهاجر در هامون بودیم، اظهار داشت: بهدلیل خشکسالی مسیر مهاجرت پرندگان کوچنده عوض شده و به همین دلیل اثری از پرندگان مهاجر در منطقه به چشم نمیخورد وتنها تعدادی محدود به چاه نیمهها که هنوز آبی در آنها پیدا میشود روی آوردهاند.
مدیرکل محیطزیست سیستان و بلوچستان میزان ورودی حقابه از طریق افغانستان و
رودخانه هیرمند را صفر اعلام کرد و ادامه داد: در حال حاضر موضوع حقابه از طریق کارگروههایی که معاون محیطزیست این اداره هم در آن شرکت دارد در حال پیگیری است؛
بهخصوص این بحث را دکتر کی خواه، نماینده زابل که نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز هست ، با جدیت دنبال میکند و هر چند هنوز به نتیجه نرسیده اما روند قابلقبولی را طی میکند.
ولی الان بحث حقابه چندان اهمیتی ندارد چرا که مشکل با حقابه حل نمیشود و ما نیاز به 7 میلیارد متر مکعب آب داریم تا هامون از وضعیت بحرانی خارج شود.
آرامنش در باره پیامدهای ناگوار زیستمحیطی خشک شدن تالاب یاد آور شد: با توجه به اینکه زمان بادهای 120 روزه را پشت سر گذاشتیم حداقل مشکل توفان شن و ریگهای روان را نداریم اما خشک شدن هامون، بیش از هرچیز بخش کشاورزی، صید ماهی و دامداری را متاثر کرده بهطوری که عملا کشاورزی و ماهیگیری و مشاغل مرتبط با آنها تعطیل شده است.
بخشی از صنایعدستی نیز وابسته به حیات تالاب هامون است که اکنون رونقی ندارد. به همین دلیل مردم به شغلهای کاذب بهخصوص قاچاق روی آوردهاند.
چشمانداز آینده
مدیرکل محیطزیست سیستان وبلوچستان در باره آینده هامون نیز گفت: با وجود 9 سال خشکسالی پیدرپی و بیسابقه، به آینده امیدواریم و یقین داریم هامون را دوباره پر آب خواهیم دید و شاهد تردد قایقها را بر سطح آن خواهیم بود.
البته بحث حقابه را در مجامع و کنوانسیونهای بینالمللی با جدیت دنبال میکنیم، با این رویکرد که حداقل سالانه 2 الی 3 میلیارد متر مکعب آب از طریق هیرمند وارد هامون شود. این توافقاتی است که براساس آن برنامهریزی هم کردهایم.
با این همه انتظار میرود رایزنیها در این زمینه از طریق مراجع بالادستی چون وزارت کشور و وزارت امورخارجه با حساسیت بیشتری دنبال شود گرچه در حال حاضر این رایزنیها در دست انجام است.