در سالگرد تولد دوچرخه، هر سال ویژه‌نامه تولد داریم. چون همیشه دلت می‌خواهد گفت‌وگو با افراد مورد علاقه‌ات را در دوچرخه ببینی، ما هم تلاش می‌کنیم چند نفر از افراد مورد نظرت را انتخاب کنیم، افرادی که تعدادشان با شمع‌های کیک تولد دوچرخه، اغلب، تعیین می‌شود، اما به دلیل افزایش هشت‌ها در این شماره، تصمیم گرفتیم برای این مجموعه گفت‌و گوها عدد هشت منهای دو را انتخاب کنیم.
با هم گپ و گفت دوچرخه را با هشت منهای دو چهره ، در چهره‌نامه می‌خوانیم.
***
اشاره؛ چند سال پیش بود که با آتوسا پورکاشیان، در همین نشریه گفت‌وگو کرده بودیم. آتوسا در آن زمان به تازگی پله‌های ترقی را در شطرنج آغاز کرده بود و از آرزوهای بزرگ دوران نوجوانی‌اش می‌گفت؛ این که قهرمان نوجوانان جهان بشود و در تحصیل هم آدم موفقی شود. پورکاشیان با تلاش و اراده و تمرین‌های مداوم، توانست با قهرمانی در جهان و قبولی در دانشگاه به آرزوی دوران نوجوانی خود برسد و اکنون در 20 سالگی از آرزوهای بزرگ‌تری می‌گوید. آتوسا در حال حاضر عضو تیم شطرنج پتروشیمی بندر امام است و دوست دارد امسال با این تیم در مسابقه‌های لیگ قهرمان شود.
- تا رده استاد بزرگی چه عنوان‌هایی کسب کرده‌ای؟
در رده نوجوانان چهار بار قهرمان آسیا شدم، یک بار قهرمان نوجوانان جهان و یک بار هم سوم شدم. در 14 سالگی استاد بین‌المللی شطرنج و در مسابقه‌های المپیاد جهانی شطرنج، استاد بزرگ شدم و با قهرمانی در مسابقه‌های منطقه‌ای غرب آسیا، جواز حضور در مسابقه‌های جام جهانی را به دست آوردم و در مسابقه‌های جام جهانی در روسیه به قهرمان جهان باختم و حذف شدم.
آتوسا پورکاشیان/عکس : پایگاه اینترنتی شیرزنان
- در شطرنج، رده‌بندی استادها چگونه انجام می‌شود؟
در شطرنج ، سه درجه داریم؛ « استاد فیده» یا فدراسیون جهانی شطرنج، «استاد بین‌المللی» و« استاد بزرگی». در جهان شاید ده‌ها هزار نفر شطرنج بازی کنند ولی تعداد اندکی استاد فیده می‌شوند. برای استاد بزرگی باید روش خاصی داشت و سه بار هم آن را تکرار کرد و رده بندی (ریتینگ) باید از 2300 بگذرد و با دو استاد بین‌المللی هم حتماً باید بازی کرد.
- زندگی هم مثل صفحه شطرنج نیست؟
شطرنج صحنه کوچکی از زندگی است. در شطرنج از اولین حرکت برنامه‌ریزی می‌کنیم و هدف مات کردن حریف است، حتی اگر مهره‌ای هم قربانی دهیم. زندگی نیز همین است، برنامه‌ریزی کوتاه مدت و بلندمدت داریم و مسائل را آنالیز می‌کنیم تا آنها را حل کنیم. شطرنج هم هنر تجزیه و تحلیل با وضعیت‌های پیش‌رو است.
- مهم‌ترین مهره صفحه شطرنج زندگی چه کسی است؟
صددرصد در صحنه زندگی، مهم‌ترین مهره شطرنج، خود فرد است و بعد اطرافیان مهم هستند.
- یادم می‌آید که یکی از مسابقه‌هایت هفت ساعت طول کشید؛ شطرنج ورزش سختی نیست؟
شطرنج، ورزش طاقت‌فرسا و سنگینی است. اگر کسی علاقه نداشته باشد، از آن زده می‌شود. شطرنج‌باز باید با تمام وجود آن را دوست داشته باشد. قهرمان‌های جهان 6 تا 10 ساعت تمرین می‌کنند و من 11 سال کار کردم تا استاد بزرگ شوم . با یکی دو سال تمرین نمی‌توان، به این رده‌ها رسید.
- در شطرنج چه‌طور تمرین می‌کنید؟
کشورهایی مثل چین و روسیه اردویی دارند که حرفه‌ای‌ها در آن کار گروهی انجام می‌دهند، ولی در ایران شطرنج بازها، در طول سال مربی ندارند و یک مربی خارجی نیز یک ماه بیشتر کنار بچه‌ها حضور ندارد. به همین دلیل اکثر ورزشکاران در خانه تمرین می‌کنند. امروزه شطرنج علمی شده و از طریق کتاب‌هایی که نوشته شده، کامپیوتر و اینترنت می‌توان اطلاعات زیادی گرفت، ولی باز هم به مربی بزرگ خیلی نیاز است.
- شطرنج به تمرکز زیادی نیاز دارد، این تمرکز مشکلی برای شما به وجود نمی‌آورد؟
بعضی وقت‌ها که تمرکز بالا می‌رود، حواسم به اطراف نیست وگاه پیش آمده که اصلاً ندیده‌ام کسی رد شده و یا صدایم کرده‌اند.
- شطرنج هیجان هم دارد، از آن خسته نمی‌شوی؟
شطرنج از 9 سالگی وارد زندگی‌ام شده و بیشتر وقتم را صرف آن می‌کنم، جذابیت‌هایی دارد که هیچ وقت از آن خسته نشدم. شما شاید فکر کنید شطرنج هیجان و استرس ندارد، ولی همه این هیجان و اضطراب درون شطرنج‌باز است و شطرنج‌باز با سکوت خود، خودش را آرام می‌کند.
- خاطره انگیزترین عنوان‌هایت کدام‌هاست؟
دو تا از موفقیت‌ها برایم خیلی ارزشمند است: قهرمانی نوجوانان جهان در سال 2000 در کشور اسپانیا که 75 کشور حضور داشتند و تنها خانمی هستم که این عنوان را دارم. یکی هم مسابقه‌های المپیاد جهانی بود که پس از دو سال انتظار توانستم استاد بزرگ شوم.
- نوجوانی‌ات بیشتر چه جوری گذشت؟
الآن که 20 سالم است ولی نوجوانی‌ام مثل خیلی از نوجوان‌ها عادی بود. بیشتر وقتم با شطرنج گذشت و خیلی وقت‌ها ممکن بود به خاطر شطرنج از بعضی از تفریح‌هایم بزنم.
- دوست داری تا کجاها برسی؟
الآن دانشجوی رشته تربیت‌بدنی‌ام. در شطرنج دوست دارم قهرمان بانوان جهان شوم و درسم را هم ادامه بدهم تا بتوانم به جامعه‌ام خدمت کنم.
- اولین بار یادت هست کی نام و عکست در روزنامه‌ها چاپ شد؟
خیلی خاطرم نیست، ولی در مسابقه‌های سال 97 بود که مقام اول کشوری را به دست آوردم. خوب، برایم خوشحال کننده بود، این برای هر نونهال و نوجوانی یک انگیزه است که اسم و عکسش در مطبوعات چاپ شود. در کل رسانه‌ها می‌توانند بخش عظیمی از جوانان و نوجوانان را جذب کنند. استعدادهای زیادی وجود دارد که خیلی از آنها نهفته می‌مانند؛ رسانه‌ها می‌توانند به شکوفایی این استعدادها کمک کنند.
- و حرف ناگفته ...
از نشریه شما تشکر می‌کنم که گام مثبتی برای تبلیغ ورزش نوجوانان و شطرنج برمی‌دارد تا به جایگاه اصلی‌اش برسد. شطرنج نشان داده که می‌تواند مقام‌های زیادی کسب کند و نگاه مسئولان بعد از بازی‌های آسیایی تا حدودی تغییر کرده، ولی هنوزشطرنج برای پیشرفت خیلی‌جا دارد و ما استعدادهای زیادی داریم و می‌توانیم در جهان موفق باشیم.