به گزارش همشهری آنلاین به نقل از انبیسی نیوز این آنالیز جدید بررسیهای مربوط به شمار اسپرمهای مردان که در ژورنال Human Reproduction Update منتشر شده است، بزرگترین گزارش تا به حال در این باره است.
پژوهشگرانی که این آنالیز را انجام دادهاند یافتههایشان را به عنوان «بحرانی تمامعیار» و «قناری در معدن زغالسنگ» یاد میکنند که میتواند «بقای نوع انسان را تهدید کند.»
شانا سوان، سرپرست این بررسی جدید گفت این یافتهها از لحاظ سلامت کلی مردان و آمادگی تولیدمثلی آنها هشداردهنده است.
سوان که استاد پزشکی زیستمحیطی و بهداشت عمومی در دانشکده پزشکی ایکاهن در مونتسینایی نیویورک است، گفت: «کاهشی در کارکرد تولیدمثلی رخ داده است که یک پدیده مجزا نیست.»
البته پژوهشگران دیگر میگویند تعداد اسپرمها یک مقیاس ناکامل برای باروری مردان است و در باره نتایجی که از این آنالیز جدید میشود گرفت، ابراز احتیاط میکنند. اما حتی این منتقدان هم میگویند این پرسشهایی بسیار مهم درباره سلامت تولیدمثلی مردان مطرح میکند- موضوعی که علم آن را نادیده گرفته است و لازم است جستجوی بیشتر درباره آن انجام شود.
کارشناسان میگویند هنوز دقیقا معلوم نیست که چه غلظتی از اسپرم را در مردان سراسر جهان میتوان طبیعی به حساب آورد و این بررسی جدید بیانگر بهترین تلاش برای در نظر گرفتن همه دادههای در دسترس و در کنار هم گذاشتن آنها است. اما این نوع آنالیز که ننایج بیش از ۲۰۰ بررسی درباره تعداد اسپرمها را گرد میآورد- محدودیتهایی ذاتی دارد که ممکن است به نتیجهگیرهای گمراهکننده بینجامد. پژوهش بیشتری لازم است تا بهتر بتوان درک کرد آیا غلظتهای اسپرم مردان به میزان قابلتوجهی در حال کاهش هست یا نه و چه عاملی زمینهساز این کاهش است.
پژوهشگرانی که این بررسی را انجام دادهاند، ابتدا در سال ۲۰۱۷ هنگامی خبرساز شدند که مقالهای منتشر کردند که نشان میداد کاهش تعداد اسپرم مردان را در آمریکای شمالی، اروپا و استرالیا نشان میداد – یعنی جاهایی که دادهها در این باره به راحتی در دسترس بود.
این مقاله توجه بسیار رسانهها را برانگیخت و بحثهای علمی را باعث شد، از جمله این انتقاد را از جانب یک گروه پژوهشی در دانشگاه هاروارد درباره تمرکز محدود جغرافیایی آن و زبانی که برای توصیف مناطق مورد مطالعه به کار برده بود، برانگیخت. این مقاله به عنوان اساسی برای فرضیهپردازیهای غیرعلمی درباره سلامت مردان و نیز نظریههای بیپایه و نژادپرستانه بوسیله برخی از گروههای طرفدار برتری سفیدپوستان و راستگرایان افراطی مورد استفاده قرار گرفت.
سوان گفت: «برخی از منتقدان که فکر میکردند ما فقط درباره مردان سفید صحبت میکنیم، ما را به چالش کشیدند، در حالیکه قصد ما این نبود. در مناطقی که آزمایشگاههای کمتری در دسترس هستند و منابع کمتری وجود دارد، بررسیهای کمتری انجام میشود.»
سوان گفت بررسیهای با کیفیت بالای بیشتری درباره شمارش اسپرمها ازهنگام انتشار مقاله در سال ۲۰۱۷ انجام شده است و این گروه پژوهشی اکنون توانسته است کمبودهایی که از لحاظ تنوع مناطق جغرافیایی در تحقیق وجود داشته است، برطرف کند.
این پژوهشگران برای ارزیابی شمارش اسپرم مردان در سراسر جهان صدها مقاله علمی را ارزیابی کردند و نهایتا دادهها و یافتههای به دست امده از ۲۲۳ مقاله علمی در این باره را ترکیب کردند. این پژوهشگران تخمینهایی را ارزیابی کردند که شامل دادههای مربوط به نمونههایی از منی مردان مربوط به سالهای ۱۹۷۳ تا ۲۰۱۸ میشد. آنها تلاش کردند که عواملی مانند سن و مدت پرهیز جنسی را که بر شمارش اسپرمها اثر میگذارند، کنترل کنند.
به گفته سوان، دادههای جدید که بررسیهایی از سراسر جهان را یکپارچه میکرد، از همان روندهای بررسی سال ۲۰۱۷ پیروی میکرد. او گفت: «در کمال تعجب ما، شتاب این کاهش یافتن بیشتر بود. شیب اُفت تعداد اسپرمها افزایش یافته بود.»
اما با وجود این روند منفی، میانگین تعداد اسپرمها در مردان در سال ۲۰۱۸ بالاتر از میزانهای مانده بود که سازمان جهانی بهداشت طبیعی میشمارد.
به گفته سوان، پژوهشهای پیشین در گروههای کوچک مردان کاهش تعداد اسپرمها را با آفتکشها و مواد شیمیایی که سسیتم غدد درونریز را مختل میکنند، مربوط کرده است.
سوان گفت: «فکر نکنم شکی وجود داشته باشد که مواد شیمیایی بر کیفیت منی تاثیر میگذارند. اما تردید در این باره است که چه میزانی از این تغییر ناشی از عوامل سبک زندگی است و چه میزان آن ناشی از مواد شیمیایی.»
پژوهشگران دیگر میگویند این آنالیز جدید دقیق و کامل است، اما آنقدر شمار بالایی از بررسیهای متفاوت انجامشده بوسیله گروههای پژوهشی جداگانه را فیلتر و تصفیه کرده است که به طور گریزناپذیری به سوگیری میانجامد.
تعداد اسپرمها و توصیف دقیق آنها میتواند مشکل باشد و ممکن است از یک بررسی به بررسی دیگر و در طول زمان بسته به روش مورد استفاده برای شمارش متفاوت باشد. به علاوه، شماره اسپرمها تنها یکی از عوامل تعیینکننده باروری است. «موتیلیتی» اسپرم- میزان توانایی اسپرم برای شنا کردن مؤثر ومرفولوژی» اسپرم- اندازه و شکل اسپرم- نیز برای باروری مرد مهم هستند.
پژوهشگرانی که این آنالیز جدید را انجام دادهاند، این محدودیتها را میپذیرند و حداکثر تلاش را کردهاند که اثرات بر نتایج را محدود کنند. آنها فقط از بررسیهایی استفاده کرده بودند، تعداد اسپرم را بر اساس راهنماهای سازمان جهانی بهداشت یا همان تکنیکهای توصیهشده شمرده بودند.
همچنین بررسیهای دیگر نشان دادهاند که کاهشهایی در پارامترهای دیگر اسپرم و افزایش مردانی که به دنبال درمان باروری هستند، رخ داده است.
از طرف دیگر باروری مردان میتواند شاخصی قدرتمند از سلامت عمومی باشد.
مردانی که به مشکلات باروری مبتلا هستند، در معرض خطر بیشتر سایر بیماریها هستند و این مشکلات باروری ممکن است زمینهساز بیماریهای دیگر باشند یا به بیماران درباره وجود بیماریهایی هشدار دهند که از تاثیرگذاری آنها بر زندگیهایشان بیخبر بودند.
چاقی، مصرف داروهای شبهافیونی و سایر عوامل میتواند ناباروری ایجاد کنند. برخی از داروهای تجویزشده هم میتواند اثراتی منفی بر باروری داشته باشند.
ممکن است عواملی زیستمحیطی و آلودگی هم بتوانند به طور کلی بر شمارش اسپرمها مؤثر باشند و شناسایی عوامل منفرد در این طیف ممکن است چالشبرانگیز باشد.