همشهری آنلاین - مریم قاسمی : از نگاه شهرداری و متن کتاب قانون، مرز خدمات‌رسانی به دو بخش کلی محدوده شهری و حریم تقسیم شده است. بر این اساس، قوانین و دستورالعمل‌های اجرایی شهرداری‌ها در روستاها و شهرک‌های واقع در حریم تهران به دلیل موقعیت جغرافیایی، بافت شهری و اجتماعی و همچنین کاربری زمین‌هایش با محدوده شهری تفاوت دارد. برای مثال، می‌توانید قوانین ساخت و ساز را در نظر بگیرید که در بافت روستایی و شهری فرق می‌کند و به همین نسبت مدیریت و حل مشکلات محدوده حریم تهران پیچیده‌تر و دشوارتر به نظر می‌رسد. اگر به نقشه منطقه ۱۸ دقت کنید، متوجه می‌شوید که کدام قسمت‌ها در محدوده خدمات شهری و حریم شهر تهران قرار گرفته است. بر همین اساس، نواحی ۶ و ۷ منطقه ما که متشکل از روستاها و شهرک‌های مختلف است درست جزو حریم به حساب می‌آیند: گلدسته، فیروز بهرام، شهرک دانش و...
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
اگر گذرتان به روستاهای فیروزبهرام و گلدسته افتاده باشد، حتماً گورستانی را که متعلق به شهروندان افغانستانی است، وسط تقاطع خیابان شمس‌آباد و گلدسته دیده‌اید. با اغلب ساکنان روستاهای اطراف که صحبت می‌کنیم از وجود این گورستان ابراز نارضایتی می‌کنند و به زعم خودشان دلایلشان محکمه‌پسند است و به قول قدیمی‌ها حرف حساب.
«نادر امانی»، از اهالی شهرک گلدسته، سفره دلش را پیش ما باز می‌کند: «خانواده و فرزندان ما چه تقصیری دارند که هر وقت بخواهند جایی بروند باید از کنار این گورستان رد شوند. از همان اول، یعنی ۲۰ سال قبل، نباید اجازه می‌دادند که در اینجا گورستان درست کنند. همان موقع هم خیلی از اهالی مخالف این کار بودند، اما نمی‌دانیم چه اتفاقی افتاد که به خواسته‌مان اهمیتی ندادند و اینجا به مرور زمان به محل دفن شهروندان افغانستانی تبدیل شد.»
«زیبا رحمانیان» نیز از نمای نازیبای ورودی شهرک گلدسته و مسائل حاشیه‌ای آن حرف می‌زند: «یادم هست که اوایل ایجاد این گورستان، اصول بهداشتی هنگام دفن اموات افغانستانی به شکل کامل رعایت نمی‌شد و این نگرانی همیشه وجود داشت که این محل عاملی برای بروز بیماری شود. البته این نکته را هم باید بگویم که دفن اموات افغانستانی ممنوع شده، اما باوجود این، گورستان به نمای محل و فضای روحی آن آسیب زده است.»
«بهرام عبدی» نیز درباره مشکلات گورستان افغانستانی‌ها در ورودی و تقاطع شهرک گلدسته و فیروزبهرام به نکات دیگری اشاره می‌کند: «از همان ابتدا نباید در ورودی محله‌مان گورستان ساخته می‌شد، چرا که علاوه برآثار منفی روحی برای ساکنان و سیمای محله، خود گورستان و محوطه آن هیچ سر و سامانی ندارد. قبور نامناسب و ناهموار با اشکال مختلف کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. تازه عصرها با تاریک شدن هوا این محل ترسناک هم می‌شود. گاهی در ظلمات شب، کسانی در اینجا رفت و آمد می‌کنند که از ترس نمی‌توان نزدیکشان شد و پرسید اینجا چه می‌کنند؟ چون هر اتفاقی ممکن است بیفتد؛ از خفت‌گیری و سرقت اموال تا دعوا و درگیری.»
شاید افزایش جمعیت افغانستانی در محله‌های شمس‌آباد و گلدسته باعث ایجاد چنین گورستانی شده باشد، اما از نظر اهالی بهتر است گورستان به محلی دیگر و دور از مسیر عبور و مرور و منازل مسکونی انتقال یابد و به جای آن در ورودی شهرک‌ها و تقاطع خیابان شمس‌آباد و گلدسته نمادهای زیبا و فرهنگی جایگزین شود تا افراد به محض ورود به محله بوی مرگ را استشمام نکنند.
نخاله‌ها جان شهروندان را تهدید می‌کند
یکی از معابر اصلی روستای فیروزبهرام جاده‌ای دوطرفه است که محل عبور بسیاری از اهالی آن محسوب می‌شود. این خیابان پررفت وآمد فاقد امکانات روشنایی مناسب است و رانندگان شب‌ها در تاریکی مطلق رانندگی می‌کنند و سوانح رانندگی منجر به جرح و فوت اتفاق می‌افتد.
«کامران عزیزی» از ساکنان شمس‌آباد در این باره می‌گوید: «وضعیت جاده فیروزبهرام این روزها بحرانی‌تر شده. علت اصلی این معضل، تخلیه نخاله‌های ساختمانی در گوشه و کنار خیابان است. نبود روشنایی کافی در خیابان باعث می‌شود رانندگان شب‌ها با تلی از نخاله برخورد کنند و جانشان به خطر بیفتد. از سوی دیگر، رانندگان خودروهایی که در مقابل خودرو منحرف‌شده از مسیر قرار می‌گیرند نیز با خطر مواجه می‌شوند.»
عزیزی وجود زمین‌های خاکی و بایر در مسیر جاده فیروزبهرام، دوری از بافت مرکزی منطقه ۱۸ و کمبود نظارت، به‌ویژه عصرها و شب‌ها، را از عوامل اصلی بروز این مشکلات می‌داند: «برخی اشخاص نخاله‌های ساختمانی را از نقاط مختلف تهران به اینجا می‌آورند و در این محدوده تخلیه می‌کنند و به فکر دیگر شهروندان نیستند. هر چند مسئولان شهرداری در صورت مشاهده تخلیه نخاله با متخلفان قاطعانه برخورد می‌کنند، اما کافی است یک مورد از دید آنها دور بماند تا حادثه‌ای تلخ رقم بخورد.»
لازم است مسئولان مربوطه در حوزه برق برای ایجاد امکانات تأمین روشنایی در امتداد جاده فیروزبهرام اقدام کنند تا عبور ومرور در این محور ایمن شود. به جز این، نصب چند سرعتگیر در طول مسیر نیز در تأمین امنیت تردد خودروها موثر است.
«سید مهدی حسینی» شهردار ناحیه ۷ منطقه ۱۸:
برای رفاه و آسایش شهروندان از هیچ کوششی دریغ نمی‌کنیم
پس از شنیدن مشکلات شهروندان درباره گورستانی که در ورودی و تقاطع خیابان گلدسته و شمس‌آباد وجود دارد و همچنین معضل تخلیه شبانه نخاله‌های ساختمانی در جاده فیروزبهرام و زمین‌های بایر اطراف آن، سراغ «سید مهدی حسینی» شهردار ناحیه ۷ شهرداری منطقه ۱۸ رفتیم که به گفته شهروندان، از زمان حضورش در این ناحیه، طرح‌های متنوع و موثری را برای افزایش رفاه و آسایش اهالی اجرا کرده است.
دفن اموات در این گورستان ممنوع است
شهروندان ساکن در ناحیه ۷ عقیده دارند محلی که برای دفن اموات افغانستانی در نظر گرفته‌اند مناسب نیست. حسینی هم که در دیدار با خانواده معظم شهدا و یا اهالی محل در مساجد و اماکن فرهنگی و اجتماعی بارها این جمله را شنیده تاکید می‌کند: «دفن اموات در این محل ممنوع است و به کسی چنین اجازه‌ای داده نمی‌شود. شهروندان افغانستانی ساکن در این محدوده باید برای دفن و خاکسپاری اموات خود حتما به آرامستان اسلامشهر مراجعه کنند. این مسئله باعث می‌شود از آشفتگی و بی‌نظمی در شهر و محله جلوگیری شود و اموات در جای مناسب و با رعایت کامل موازین بهداشتی خاکسپاری شوند.»
شهردار ناحیه ۷ شهرداری منطقه ۱۸ این موضوع را هم یادآوری می‌کند که برای ایجاد فضای بصری زیبا در ورودی محله نیز برنامه‌هایی را در دستور کار قرار داده‌اند که به مرور زمان اجرا می‌شود؛ از نصب گلدان‌های گل‌های فصلی و تابلوهای رنگین خوشامدگویی به شهروندان تا رنگ‌آمیزی و خط‌کشی معابر و ....
همکاری ارگان‌های دیگر؛ ضامن امنیت محل
در زمینه تخلیه شبانه نخاله‌های ساختمانی در نقاط تاریک و گوشه و کنار جاده فیروزبهرام - شمس‌آباد با چند مسئله دیگر هم روبه‌رو هستیم. سید مهدی حسینی در این باره توضیح می‌دهد: «بدون تردید هرجایی که تاریک و دور از چشم دیگران باشد به محلی ناامن و آسیب‌زا تبدیل می‌شود. جاده فیروزبهرام روشنایی کافی ندارد و اداره برق منطقه‌ای با افزایش تیرهای برق در این محور می‌تواند ضمن گسترش میدان دید رانندگان عبوری، از وقوع برخی جرائم و تخلف‌ها که رابطه نزدیکی با تاریکی هوا دارد جلوگیری کند. نکته دوم، لزوم افزایش گشت نیروی انتظامی در این محدوده است که باعث برچیده شدن پاتوق معتادان و خلافکارها می‌شود. اما نکته آخر هم مربوط به حضور به‌موقع و قاطعانه پلیس راهور در توقیف خودروهایی است که اقدام به تخلیه نخاله‌های ساختمانی می‌کنند. طبق اسناد موجود، در طول ماه ۲ تا ۳ خودروی سنگین توسط عوامل گشتی ناحیه ۷ شناسایی، توقیف و به پارکینگ منتقل می‌شوند تا رانندگان مراحل قانونی را طی کنند.»