علاوه براین، فاضلابهای ناشی از فعالیت 40واحد نظامی و بیش از 200رستورانی که در حاشیه این رودخانهها و حوضه لتیان واقع شده اند، به این رودخانهها که تامینکننده آب شرب تهران هستند راه مییابد. این در حالی است که 4هزار واحد کارگاهی آلاینده که بهصورت غیرقانونی فعالیت میکنند در حوضه سد ماملو واقع شدهاند.
این آمار نگرانکننده را مدیرکل محیطزیست استان تهران، در جمع مشتاقان محیطزیست در سالن همایش خانه هنرمندان اعلام کرد.
دکتر محمدباقر صدوق در این جمع از 21معدن فعال و 16 معدن غیرفعال، ساخت وسازهای لجام گسیخته در حاشیه رودخانههای کرج و جاجرود و نیز کشتارگاههایی که بدون سیستم تصفیه فاضلاب در حاشیه این رودخانهها فعالیت میکنند بهعنوان دیگر منابع آلاینده آب شرب تهران یاد کرد. وی همچنین نبود سیستم فاضلاب را در آلودگی آب شرب بخشی از تهران بهویژه جنوب و جنوب شرقی این کلانشهر مؤثر دانست.
این مدیر با سابقه محیطزیست که سال گذشته با وجود میل باطنی خود به مدیریت محیطزیست استان تهران منصوب شد، هفته قبل نسبت به آلودگی آب پایتخت هشدار داد و گفت: آب شرب تهرانیها آلوده به نیترات است.
خبری که مدیر آبوفاضلاب استان تهران را برآن داشت تا همان شب به وی زنگ بزند و ضمن گلهگذاری یادآور شود که تمام تلاش مسئولان آبوفاضلاب صرف کمیت آب میشود؛ اما مولایی به این گلهگذاری هم بسنده نکرد و عباس حاجحریری، مشاور خود را به سالن همایش خانه هنرمندان فرستاد تا در این نشست زیستمحیطی از عملکرد سازمان متبوع خود دفاع کند.
ساخت و سازهای لجام گسیخته
در این نشست، صدوق در بخشی از سخنان کوتاه خود با اشاره به اینکه در مصوبات سال79برای جلوگیری از آلودگی آب برای تمامی ساختوسازها در حاشیه رودخانهها تعیین تکلیف شده است،بیان داشت: با آنکه بارها در این زمینه هشدار دادهایم و مثل روز روشن است که ساختوساز در حاشیه رودخانههای کرج و جاجرود و حوضه لتیان باعث آلودگی آب شرب میشود اما متأسفانه پول حرف اول را میزند به همین دلیل این ساختوسازها بیمحابا ادامه دارد. این معضلی است که محیطزیست به تنهایی از پس آن بر نمیآید و برای مقابله با آن نیاز به همکاری سایر نهادها دارد.
مدیرکل محیطزیست استان تهران افزود: وزارت نیرو بیشتر در جهت کمیت آب تلاش میکند؛ این در حالی است که تمام تلاش محیطزیست در بخش آب روی کیفیت متمرکز شده است.
وی به نکته دیگری اشاره و عنوان کرد : الان مسئله ساماندهی مشاغل مطرح است اما از نظر ما ایجاد هر شغل جدید در تهران خیانت است چرا که وقتی یک شغل ایجاد میشود یک نفر از شهرستان به شهروندان تهرانی افزوده میشود بعد هم خانوادهاش به او میپیوندد.
این فرد نیاز به آب، مسکن و سایر تسهیلات دارد در حالی که مدتهاست ظرف تهران پر شده و توان پاسخگویی به نیازهای جدید را ندارد. این طرز نگاه ناشی از آن است که آلودگی خاک و آب هنوز برای مسئولان ملموس نیست.
صدوق ضمن انتقاد از بیتوجهی به مسائل زیست محیطی تصریح کرد: بخش عمدهای از معضلات محیطزیست ناشی از بیتوجهی مسئولان به مسائل زیست محیطی است. این بیتوجهی و طرز تلقی سبب شده که مسئولان تنها در مناسبتهایی نظیر هفته هوای پاک به مسئلهای بپردازند اما پس از آن موضوع به کلی فراموش میشود.
خط قرمز وزارت نیرو کیفیت است
مهندس عباس حاج حریری، که سالها مسئول کیفیت آب تهران بوده، پس از سخنان صدوق به جایگاه رفت تا سازمان آب و فاضلاب را از اتهامی که متوجه آن شده بود تبرئه کند.
وی با اشاره به اینکه خط قرمز وزارت نیرو در تامین آب شرب، کیفیت است، گفت: شرکت آبوفاضلاب به شدت نگران کیفیت آب تهران است بر این اساس، همواره این شرکت تلاش کرده است تا آب شرب تهرانیها مطابق با استاندارد باشد.
استاندارد آب و فاضلاب در حال حاضر، استاندارد ایران و استاندارد سازمان بهداشت جهانی است؛ ضمن آنکه استاندارد 1053 نیز در حال روزآمد شدن است که این استاندارد نسبت به سایر استانداردها سختگیرانهتر است.
وی افزود: سازمان ملل شاخصی به نام « تنشهای آبی» تعریف کرده که براساس آن سرانه مصرف آب برای هر نفر در سال، 1700مترمکعب است. این میزان برای کشورهای در حال توسعه 4000متر مکعب اعلام شده است. براساس این شاخص، از 1000متر کمتر، کم آبی و از 500مترکمتر، کمآبی مطلق محسوب میشود؛
ضمن آنکه بنا بر شاخص بانک جهانی میزان مصرف آب شرب برای هر نفر در سال 1001متر و برای مصارف شهری 100متر مکعب تعیین شده است. گرچه این آمارها بدون غرض تهیه نشده اما واقعیت این است که امکان مقایسه با این شاخصها وجود ندارد.
دکتر اسماعیل کهرم، استاد محیطزیست از دیگر سخنرانان این نشست بود. وی با تاکید بر اهمیت آب گفت: آب تهران به نیتراتها و نیتریتها و ازت آلوده است. این به معنای آن است که آب شرب تهران بیش از هر شهری آلوده است؛
علت آن هم وجود چاههای جذبی بیشمار فاضلاب است که فضولات انسانی حاوی آمونیاک از طریق آن به سفرههای زیرزمینی آب راه مییابد.وی ضمن انتقاد از نبود سیستم فاضلاب شهری در تهران ابراز داشت: مادامی که مشکل شبکه فاضلاب در تهران برطرف نشود و این شهر به سیستم اگو تجهیز نشود این وضعیت ناگوار ادامه خواهد داشت؛
وضعیتی که سبب شیوع بیماریهایی چون بلو بیبی در کودکان میشود. نوک انگشتان دست کودکان مبتلا به این بیماری در مرحله اول آبی میشود و سپس به حالتی در میآید که در مواردی به قطع نوک انگشت میانجامد. بیماری تنگی نفس نیز از دیگر عواقب ورود آمونیاک و نیترات به آب آشامیدنی است که افراد بزرگسال به آن مبتلا میشوند.
این گزارش میافزاید، ابتدای این نشست، فیلمی درباره آلودگی آب تهران که محمدعلی اینانلو آن را به سفارش اداره کل محیطزیست تهران ساخته بود نمایش داده شد؛ فیلمی که پخش آن از سیما میتواند باعث برانگیختن حساسیت مسئولان و مردم نسبت به آلودگی آب شود.
باید دید مسئولان سازمان محیطزیست میتوانند زمینه را برای پخش این فیلم آماده کنند یا نمایش آن به همان سالن کوچک محدود میشود؟