به گزارش همشهری آنلاین، گلستان از نظر برخورداری ذخایر طبیعی و معدنی از جمله استانهای حائز اهمیت کشور بوده که برخی از این ذخایر طبیعی مانند زغال سنگ و یُد با حمایت سرمایهگذاران دولتی، نیمه دولتی و خصوصی مورد استحصال و بهره برداری قرار گرفته و این معادن زمینه اشتغال هزاران نفر و درآمدزایی ارزی و ریالی را به همراه داشته است.
اما برخی از ذخایر مانند نفت و گاز و یا «صدف کوهی» کمتر مورد توجه سرمایه گذاران قرار گرفته که لازم است در راستای استفاده حداکثری از ظرفیتها، از استحصال و فرآوری این معادن غفلت نشود.
معادن صدف کوهی که از ذخایر طبیعی و معدنی محسوب میشود، در خاورمیانه کم نظیر بوده اما علیرغم ظرفیت بالای این معادن و استحصال آسان آن، استفاده از این ماده صرفاً به شکل خام فروشی است.
صدف کوهی با بررسی و فرآوری میتواند در ایجاد اشتغال، تأمین مواد اولیه صنایع دیگر، ارزش افزوده، صادرات و ارزآوری نقش مهمی داشته باشد.
به گفته کارشناسان و بهره برداران، صدف کوهی، در صنایعی از جمله داروسازی، مواد آرایشی و بهداشتی، رنگ سازی، کارخانههای سیمان، کلید و پریز، ظروف ملامین و عایقهای رطوبتی، صنایع پی وی سی، تهیه کود و غیره میتواند مورد استفاده قرار میگیرد اما با این حال صنایع تکمیلی آن ایجاد نشده است.
کارشناسان بر این باور هستند که با توجه به تغییرات اقلیمی و مشکلات ناشی از خشکسالی و ضرورت پیش بینی مشاغل جایگزین کشاورزی، سرمایه گذاری روی معادن و ذخایر معدنی امری ناگزیر و اجتناب ناپذیر است.
با توجه به اینکه ذخایر و معادن مربوط به صدف کوهی نسبت به سایر معادن آلودگی و پیامدهای مخرب زیستمحیطی کمتری دارند این رشته معادن میتواند راهگشایی بخشی از مشکلات اقتصادی و اشتغال گلستان باشد.
رویداد ملی صدف کوهی
به دلیل اهمیت بالای صدف کوهی و تکمیل زنجیره آن مقرر شده که رویداد ملی آن در گلستان برگزار شود.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت گلستان در این خصوص گفت: گلستان در حوزههای مختلفی از جمله صدف کوهی و ید پتانسیلهای بسیار بالایی دارد که تکمیل زنجیرههای تولید در آنها میتواند ارزش افزوده بالایی را برای استان به همراه داشته باشد.
درویش علی حسن زاده افزود: در حوزه صدف کوهی علی رغم اینکه ذخایر بالایی از آن در استان وجود دارد و کاربردهای مختلفی در صنایع مختلف دارد اما تنها به عنوان خوراک دام و طیور استفاده میشود.
وی بیان کرد: به توجه به شعار سال میخواهیم ضمن اینکه نهادهای مرتبط را پای کار میآوریم از ظرفیت علمی و دانشگاهی هم بهره ببریم و پتانسیلهای حوزه صدف کوهی استان را هم معرفی و زمینه استفاده بیش از پیش از این ماده معدنی موجود در استان را فراهم کنیم.
حسن زاده با بیان اینکه معادن صدف کوهی در دو شهرستان گنبدکاووس و کلاله قرار دارند، استقبال سرمایه گذاران را از این حوزه اندک برشمرد.
وی در ادامه از ایجاد بسترهای لازم برای حضور سرمایه گذاران سخن گفت و افزود: ما با ارائه تسهیلات مناسب و همکاریهای لازم با سرمایه گذار، زمینه را برای فرآوری این محصول آماده کرده اما با استقبال کم سرمایه گذاران روبرو شدهایم.
کمبود نقدینگی
یکی از بهره برداران صدف کوهی در گلستان در خصوص مشکلات معادن گفت: کمبود نقدینگی بیشترین ضرر را به معادن گلستان از جمله صدف کوهی وارد کرده است.
محمدزمان سلامتی افزود: اگرچه پیش از این تسهیلاتی اخذ شده اما دیرکرد در پرداخت تسهیلات نگرانی بسیاری را برای بهره برداران داشته و این مسأله ضربه بزرگی به تولید است.
وی ادامه داد: بنا بر سخنان رهبر معظم انقلاب، امسال سال تولید، نامگذاری شده و باید رفع موانع تولید در دستور کار مسئولان قرار گرفته و از نوسان بازار جلوگیری شود.
سلامتی که بهره بردار ۶ معدن صدف کوهی در روستای آق بند گنبدکاووس است، افزود: اگر در بازار ثبات وجود داشته باشد، تولیدکننده با یک برنامه ریزی منظم میتواند در چرخه تولید کشور مؤثر واقع شود و برای فرآوری و صادرات برنامه ریزی کند.
۱۸ معدن فعال صدف کوهی
سرپرست معاونت امور معادن و صنایع معدنی اداره کل صمت گلستان هم در این خصوص گفت: ۱۸ معدن صدف کوهی در استان داریم که در شهرستانهای گنبدکاووس و کلاله واقع شده است، این معادن حالت ماده طبیعی داشته و صدف دو کفهای هستند که به مرور به فسیل تبدیل شده و در صنایع دام و طیور استفاده میشود.
رضا حسنی نسب افزود: در حال حاضر معادن صدف کوهی تنها تک استفاده شده و فقط در خوراک دام و طیور استفاده میشوند لذا باید مطالعات و تحقیقات علمی برای آن انجام شود.
وی با بیان اینکه صدف کوهی در سایر نقاط کشور وجود ندارد و در خاورمیانه هم بی نظیر است، اما گفت که این مواد قابلیت صادرات هم نداشته و تنها نیاز کشور را تأمین میکند و کسی هم اقدام خاصی برای صادرات آن انجام نداده است.
حسنی نسب بیان کرد: صادرات مواد معدنی مشکلات خاص خود را دارد و باید استانداردهای خاص کشور هدف رعایت شود.
وی در خصوص کاربرد صدف کوهی در صنعت ساختمان، اضافه کرد: از صدف کوهی به عنوان پودرسنگ در حد آزمایش و محدود در صنایع ساختمان استفاده شده است.
خام فروشی صدف کوهی
رئیس خانه معدن گلستان هم در خصوص صدف کوهی گفت: تعداد معادن استان نسبت به سایر استانهای کشور عدد کمتری بوده و خام فروشی جز در صدف کوهی معنی ندارد.
علی علمشاهی افزود: در صدف کوهی خامفروشی اتفاق میافتد و در حال حاضر تنها برای مصارف خوراک دام و طیور و آبزیان استفاده شده در حالی که میتوان آن را برای مصارف صنعتی استفاده کرد.
وی عنوان کرد: مقرر شده همایشی برای صدف کوهی در استان برگزار شده تا از نظرات متخصصان استفاده و کاربردهای مختلف آنها بررسی شود که در این صورت ارزش افزوده بالایی را ایجاد خواهد کرد.
علمشاهی افزود: صدف کوهی میتواند در صنعت لاستیک سازی، روکش سیم و کابل، کاغذ، رنگ، روکش سرامیک، کلید و پریز، ملامینه و غیره استفاده شود.
وی توضیح داد که صدف کوهی و ید گلستان در کشور و خاورمیانه انحصاری بوده و باید بر روی آنها بیشتر کار شود.
رئیس خانه معدن گلستان گفت: اداره کل صمت باید بستر سرمایه گذاری و مطالعه و همچنین کاربردی کردن مواد استحصالی از معادن را فراهم کند.
بهره برداری و ایجاد زنجیره تکمیلی معادن صدف کوهی که در محدوده شرقی و کم برخوردار گلستان واقع شده و هیچ مشابهی ندارد، میتواند در زمینه رونق اقتصاد و اشتغال کمک کرده و استان را هم از خام فروشی نجات دهد.