«اخطار نهایی به نیروگاه منتظر قائم داده‌ایم و اگر به این اخطار اهمیت ندهند باید در حضور مراجع قضایی پاسخگو باشند که چرا سلامت مردم را در معرض خطر قرار می‌دهند.»
مهندس حسن پسندیده، رئیس سازمان محیط‌زیست کرج، در گفت‌وگو با همشهری جدی‌ترین مشکل این نیروگاه را استفاده از سوخت فسیلی در زمستان و آلودگی هوا عنوان می‌کند: نیروگاه در زمستان با قطع گاز مواجه است و به ناچار از سوخت‌های فسیلی چون مازوت استفاده می‌کند که احتراق ناقص این سوخت موجب آلودگی شدید هوا می‌شود.
وی با بیان اینکه در چند روز گذشته اخطار‌هایی مبنی بر اصلاح سیستم احتراق یا استفاده از گاز به نیروگاه داده‌ایم، اضافه می‌کند: ما به نیروگاه اخطاری 24 ساعته دادیم تا با اصلاح سیستم خود سلامت مردم را به مخاطره نیندازند و امروز هم اخطار نهایی را برایشان می‌فرستیم که اگر به این اخطار توجهی نداشته باشند از آنها به مراجع قضایی شکایت می‌کنیم.
اظهارات پسندیده در حالی است که به‌نظر می‌رسد مسئولان این نیروگاه به گرفتن اخطارهای زیست‌محیطی عادت دارند: « اخطارهای لازم به این نیروگاه برای جایگزینی سوخت مناسب و هماهنگی و ساماندهی به‌منظور دریافت گاز داده شده است که درصورت عدم‌رعایت، با این نیروگاه برخورد خواهد شد.» این بخشی از هشداری است که اداره حفاظت محیط‌زیست استان تهران در سال 82 به نیروگاه برق شهید «منتظر قائم» به‌دلیل آلایندگی بالا داده است.
افت فشار گاز عامل آلودگی هوا!
مازوت یکی از هیدروکربورهای نفتی است که در تصفیه نفت خام پس از اتر و بنزین و نفت چراغ به‌دست می‌آید و به‌دلیل رنگ سیاهش به نفت سیاه نیز معروف است.
این ماده ارزان‌ترین ماده سوختنی برای کوره حمام‌ها، تنور نانوایی‌ها و موتورهای دیزل به شمار می‌رود اما کارشناسان بر این باورند که این سوخت از نظر میزان کربن و ایجاد آلایندگی، مقام ناخالص‌ترین سوخت را در اختیار دارد.
البته احتراق ناقص مازوت نیز مزید بر علت این آلایندگی است، مانند آنچه در نیروگاه منتظر قائم روی می‌دهد. اما چرا این نیروگاه که در حال حاضر در منطقه‌ای شهری قرار دارد از چنین سوختی استفاده می‌کند؟
پاسخ این سؤال را باید در کمبود گاز و افت فشار گاز در زمستان جست‌وجو کرد: در ماه‌های سرد سال که مصرف گاز بالا می‌رود، شرکت گاز برای جبران افت فشار و جلوگیری از ایجاد مشکل برای منازل مسکونی، فشار گاز واحد‌های صنعتی را کم و یا کلا گاز این واحد‌ها را قطع می‌کند.
پسندیده با بیان این مطلب، ادامه می‌دهد: در این شرایط نیروگاه مجبور است از سوخت فسیلی استفاده کند و این درحالی است که در زمستان معمولا مصرف برق هم افزایش می‌یابد.
به این ترتیب به‌نظر می‌رسد مشکل کم‌گازی در زمستان، با تبدیل به مشکل آلودگی هوا حل می‌شود؛ مشکلی که اهمیتش با توجه به مسیر وزش بادهای تهران دو‌چندان می‌شود.
مسیر وزش بادهای غالب تهران از غرب است و با توجه به اینکه این نیروگاه در غرب تهران قرار دارد، آلودگی‌اش نه تنها منطقه فردیس کرج بلکه هوای تهران را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
اظهارات رئیس محیط‌زیست کرج درحالی است که برخی کارشناسان از تغییر رنگ خاک در جنوب نیروگاه خبر می‌دهند و آن را دلیلی بر آلایندگی پساب‌‌‌های نیروگاه بر‌می‌شمارند. اما پسندیده در پاسخ به این ادعا می‌گوید: «تغییر رنگ، دال بر آلودگی خاک نیست.
نیروگاه در خط تولید برق، سختی آب را می‌گیرد و برای این کار از کربنات کلسیم استفاده می‌کند. این ترکیبات که به‌صورت ذرات معلق وارد محیط می‌شود ضرری برای محیط‌زیست ندارد، اما به تازگی سیستمی در مسیر تصفیه فاضلاب اضافه شده که این ذرات معلق را هم می‌گیرد و از ورود آنها به محیط جلوگیری می‌کند.»
استثنا برای حریم شهری
نیروگاه منتظر قائم که در دهه 50 افتتاح شده است، از سال 82 با واگذاری قسمت‌هایی از زمینش به گروه صنعتی مپنا که شامل 5 شرکت صنعتی است، 15هزار متر بنایش را به 220هزار متر رساند و اکنون 3شرکت دولتی منتظر قائم، تعمیرات نیروگاهی و توربین شهریار به همراه 5 شرکت گروه مپنا به‌دلیل ساخت و ساز‌های بدون مجوز با شهرداری درگیر هستند.شهردار کرج، با بیان این مطلب به قانون ممنوعیت استقرار صنایع سنگین در 120کیلومتری حریم شهر‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: نیروگاه و شرکت‌های وابسته به آن کاملا در کنار بافت شهری هستند و در 3 طرف این نیروگاه بافت متراکم شهری و مسکونی فردیس قرار دارد.
آلودگی هوا ، تنها مشکل نیروگاه کرج
آیا آلودگی هوا تنها مشکلی است که نیروگاه منتظر قائم کرج برای محیط‌زیست منطقه پدید می‌آورد؟ پاسخ حسن پسندیده، رئیس اداره کل محیط‌زیست کرج به این سؤال مثبت است.
وی از بهره‌برداری سیستم تصفیه فاضلاب صنعتی این نیروگاه خبر می‌دهد و می‌گوید: سیستم تصفیه فاضلاب بهداشتی نیز در حال آماده‌سازی است و چون فاضلاب تصفیه می‌شود و معیار‌های محیط‌زیست رعایت می‌شود، تنها مشکل این نیروگاه همان بحث آلودگی هواست که امیدواریم با تامین گاز مورد نیاز این مشکل هم رفع شود.