رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور ایران می‌گوید این سازمان پس از ساخت و کارآزمایی بالینی واکسن پروتئین‌پایه «پاستوکووک» برای کروناویروس، ساخت واکسن دوم برای کرونا بر پایه حامل ویروسی از نوع «آدنوویروس» را آغاز کرده است.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا دکتر احسان مصطفوی با اشاره به اینکه واکسن «پاستوکوأد» بر پایه ناقل آدنوویروس از مهر ۱۳۹۹ آغاز شد، گفت: «واکسن‌های موجود کووید۱۹ در دنیا بر اساس فناوری و روش‌های متعددی تولید شده‌اند که شامل واکسن‌های غیر فعال شده مانند سینوفارم، واکسن‌های mRNA مانند فایزر، واکسن‌های پروتئینی مانند نووواکس و واکسن‌هایی بر پایه ناقل آدنوویروسی مانند آسترازنکا هستند.»

به گفته دکتر مصطفوی واکسن‌های تولیدشده کرونا در ایران یا بر پایه پروتئین یا از نوع غیر فعال شده هستند، توضیح داد: «فناوری تولید واکسن‌های بر پایه ناقل آدنوویروس که دارای ویژگی‌های مهمی از جمله کارآیی قابل توجه و همچنین امکان تولید و بازطراحی سریع هستند در اختیار تعداد بسیار معدودی از کشورها است. در طراحی واکسن پاستوکوآد با هدف تولید واکسنی موثر، علاوه بر پروتئین اسپایک که در سایر واکسن‌های مشابه استفاده شده، پروتئین نوکلئوکپسید کووید-۱۹ نیز مورد استفاده قرار گرفته است.»

پاستوکوآد در برابر سویه‌های گوناگون کرونا موثر است

به گفته دکتر مصطفوی، پس از انجام مراحل کنترل کیفی و آزمون‌های پیش بالینی شامل تعیین قدرت ایمنی زایی، تعصیین ایمن بودن واکسن پاستوکوآد و تعیین اثر حفاظتی و پیشگیری، طبق دستورالعمل‌های سازمان غذا و دارو مستندات مربوطه به این سازمان ارائه شده است. او افزود: « نتایج مطالعه این واکسن که در مجله معتبر بین المللی Vaccine منتشر شد نشان داده شده که این واکسن توانایی تحریک سیستم ایمنی سلولی بر علیه ویروس کووید۱۹ و نیز تولید آنتی‌بادی خنثی کننده علیه سویه‌های مختلف کووید۱۹ مانند سویه ووهان، لامبدا، دلتا و امیکرون را داراست.»

مصطفوی تاکید کرد: «ایجاد زیرساخت تولید واکسن و دارو با بهره‌گیری از ناقل‌های آدنوویروسی و بومی کردن این فناوری ارزشمند در کشور حایز اهمیت بسیاری است، زیرا علاوه بر دارا بودن مزیت‌هایی مانند سهولت تولید انبوه و پایین بودن هزینه تولید، این دستاورد به راحتی می‌تواند در پیشگیری و درمان بیماری‌های دیگر و سرطان‌ها مورد استفاده قرار گیرد تا نیاز کشور در مواقع بحرانی و حساس، بدون وابستگی به سایر کشورها، مرتفع شود.  

پاستوکووک واکسن ایرانی که کودکان می‌توانند آن تزریق کنند

رییس مرکز تحقیقات بیماری های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور همچنین با اشاره روند ساخت و آزمایش پاستوکووک (سوبرانا-۲ در کوبا) واکسن اول کرونای انستیتو پاستور که با همکاری با انستیتو فینلای، موسسه مهم و باسابقه واکسن‌سازی کوبا انجام شد، توضیح داد: «این واکسن دو جزء مجزای توکسوئید کزاز و پروتئین RBD نوترکیب دارد که با اتصال آنها به هم، سیستم ایمنی این دو جزء را به عنوان یک قسمت واحد شناسایی می‌کند و باعث افزایش پاسخ سیستم ایمنی می‌شود. هدف گذاری این واکسن پیشگیری از بیماری و انتقال ویروس است.»


دکتر مصطفوی با اشاره به اینکه این واکسن بر پایه پروتئین نوترکیب و حاوی بخش RBD از ژن Spike ویروس SARS-COV-۲ است، بیان کرد: «جهت حفظ پایداری این پروتئین، ماده موثره واکسن به ترکیب استاندارد واکسن کزاز اضافه شده و برای افزایش ایمنی­‌زایی آن، از افزونه­‌ آلومینیوم هیدروکساید استفاده شده است.»

دکتر مصطفوی با اشاره به چگونگی انجام فاز سوم کارآزمایی بالینی پاستوکووک در ایران گفت نتایج نشان دهنده «حدود ۶۶ درصد اثربخشی واکسن در فرم‌های علامت‌دار و بیش از ۹۵ درصد هم اثربخشی در پیشگیری از فرم‌های شدید و بستری بوده است. عوارض موضعی مثل درد و التهاب در محل تزریق شایع‌ترین عارضه گزارش شده پس از تزریق این واکسن بوده است.»

او با اشاره به اینکه مطالعه کارآزمایی بالینی این واکسن در کشور کوبا در کودکان هم انجام شده است، توضیح داد: «این مطالعات نشان داد که بعد از تزریق دو دُز واکسن، افزایش چهار برابری تیتر آنتی‌بادی در ۹۹ درصد کودکان ۳ تا ۱۱ سال و ۹۳ درصد در کودکان ۱۲ تا ۱۸ سال وجود داشته است. در حال حاضر علاوه بر افراد بزرگسال، تمام کودکان بالای پنج سال هم می‌توانند این واکسن را تزریق کنند.»ث