تاریخ انتشار: ۱۶ بهمن ۱۳۸۷ - ۰۴:۴۳

آیدا ابوترابی: مریخ یا بهرام، چهارمین سیاره منظومه شمسی است که به دلیل شباهت­های زیادی که با زمین دارد، تا به حال بیشتر از بقیه سیاره­ها مورد بررسی قرار گرفته است.

اندازه مریخ حدود نصف زمین است و ظاهر سرخ رنگ آن باعث می­شود تا   بتوان به آسانی آن را در میان جرم­های آسمانی شناسایی کرد. تا مدت­ها پیش دانشمندان تصور می­کردند که  در مریخ آب وجود ندارد، به همین دلیل احتمال وجود حیات در آنجا را صفر می­دانستند، اما تحقیق­هایی که در چند سال گذشته صورت گرفته است، نشان می­دهد که در گذشته مریخ سیاره پر آبی بوده است و وجود توده‌های بزرگ یخ در قطب جنوب مریخ، احتمال این فرضیه را افزایش داده است.

سیاره مریخ دو قمر به نام­های «فوبوس»، به معنی ترس و «دیموس»، به معنی وحشت دارد. این دو قمر در سال 1877 میلادی توسط ستاره‌شناس معروف «آساف هال» کشف
شده­اند. فوبوس که قمر بزرگ‌تر است، در فاصله 9000 کیلومتری و دیموس در فاصله 23000 کیلومتری به دور مریخ می چرخند.

از راست به چپ: مریخ ، زمین ، زهره ، عطارد

یکی از قمرهای سیاره بهرام به نام فوبوس

تصویر کامپیوتری از مریخ‌نورد روی سطح این سیاره

تصویر میکروسکوپی از سنگی در مریخ که نشانه ای از وجود آب در گذشته این سیاره است

جرم مریخ حدود یک نهم جرم زمین و قطر آن نزدیک به نصف قطر زمین است. هر روز مریخ، 03 /1 روز زمین (6/42 ساعت) و هرسال مریخ،686 روز زمین است. در این مدت 
  مریخ یک دور کامل به گرد خورشید می‌چرخد. گفته می­شود که بلندترین
 کوه­ها و بزرگ‌ترین دره­ای که تا به حال در منظومه شمسی دیده شده­است،روی سیاره مریخ قرار دارد.

در سال 1965 میلادی اولین فضاپیما  به مریخ فرستاده شد که نام آن «مارینر4» بود. عکس‌هایی که این فضاپیما به زمین مخابره کرد، آنجا را سیاره­­ای بدون دریا، گیاه و بدون موجود زنده نشان داد.  همین دلیل باعث شد که  امید بسیاری از دانشمندان که فکر می‌کردند  روی این سیاره حیات وجود دارد  از بین برود! سطح مریخ پوشیده از حفره‌ها و چاله‌هایی است که بیشتر قسمت‌های خاک آن را آهن تشکیل داده است که همین موضوع باعث سرخ شدن سطح این سیاره شده است.  حدود 95 درصد هوای مریخ را  گاز دی‌اکسید­کربن پوشانده است. یکی از مهم‌ترین دلیل­هایی که باعث شده فرضیه حیات در کره مریخ رد شود، این است که دو گاز نیتروژن و اکسیژن که برای حیات ضروری است، در این سیاره به مقدار کمی وجود دارد. اما دانشمندان با انجام آزمایش‌هایی نشان دادند که بعضی از جانداران بدون این دو گاز هم می­توانند زنده بمانند و زاد و ولد کنند. آنها شرایط مریخ را در زمین به طور مصنوعی ایجاد کردند و  جانداران مختلفی مثل باکتری، جلبک و بعضی از حشره­ها را در آن قرار دادند و متوجه شدند که بعضی از آنها زنده ماندند.