به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از ساینسالرت، سیارهای با جرمی معادل ۲۰ مشتری که ۷۰ سال نوری از زمین فاصله دارد، دارای دمایی است که میتواند به سرعت آلومینیوم را ذوب کند، و یک مدار ۱۰ هزار ساله با نه یک، بلکه دو ستاره دارد. و البته تحت حملات دائمی و شدید طوفان شن است.
اخترشناسان از تلسکوپ فضایی جیمز وب برای به دست آوردن دقیقترین تصاویر از این جرم سیارهای استفاده کردهاند. این تصاویر ابرهایی از دانههای سیلیکات را نشان میدهد که در جو آن سیاره به نام «VHS ۱۲۵۶ b» در حال گردش هستند.
این کشف که سال گذشته منتشر شد، فرآیند بررسی همتایان را طی کرده و قرار است در مجله «The Astrophysical Journal Letters» منتشر شود. علاوه بر این، تیم تحقیقاتی بسیاری از اجزای جو «VHS ۱۲۵۶ b» را شناسایی کرد. این موارد شامل رد متان، مونوکسید کربن و آب و دیاکسید کربن است.
پل مولیر، اخترفیزیکدان از موسسه نجوم ماکس پلانک آلمان، میگوید: «هیچ تلسکوپ دیگری این همه ویژگی را به طور همزمان برای یک هدف شناسایی نکرده است. ما مولکولهای زیادی را در یک طیف ارسال شده از جیمزوب میبینیم که جزئیات ابرهای دینامیکی و سیستمهای آبوهوای سیاره را نشان میدهد.»
سیاره «VHS ۱۲۵۶ b» تا حدودی یک معما است. جرم آن در مرز بین سیارات غول پیکر و کوتولههای قهوهای قرار میگیرد، «ستارههای شکستخورده» که برای همجوشی هیدروژن به اندازه کافی جرم ندارند، اما میتوانند ایزوتوپ هیدروژن سنگینتر دوتریوم را در هستههای خود همجوشی کنند که دما و فشار همجوشی کمتری نسبت به هیدروژن دارند.
کوتولههای قهوهای معمولا مانند ستارهها تشکیل میشوند: یک هسته متراکم از مواد در ابری از گاز و غبار فرو میرود و سپس برای رشد مواد بیشتری را میمکد. همجوشی دوتریوم یک مرحله میانی در رشد ستاره است، اما برخی از ستارهها - کوتولههای قهوهای - در آن نقطه رشد نمیکنند و به همان شکلی که هستند، میمانند.
از سوی دیگر، تصور میشود که سیارات از مواد باقیمانده پس از شکلگیری یک ستاره، تشکیل میشوند و در کنار هم قرار میگیرند تا به یک سیاره تبدیل شوند. البته از نظر تئوری، سیارات نیز میتوانند از مدل فروپاشی ابری تشکیل شوند.
بریتانی مایلز، ستارهشناس از دانشگاه آریزونا، که رهبری تیم تحقیقاتی بین المللی را بر عهده داشت، میگوید: « سیاره «VHS ۱۲۵۶ b» حدود چهار برابر دورتر از فاصله پلوتون از خورشید ما از ستارههای خود فاصله دارد، که آن را به یک هدف عالی برای جیمزوب تبدیل می کند. این بدان معناست که نور سیاره با نور ستارههایش درنیامیخته است.»
محدوده مشاهده جیمزوب مادون قرمز و مادون قرمز نزدیک است، محدودهای که شامل تابش حرارتی است. و «VHS ۱۲۵۶ b» بسیار جوان است، تنها ۱۵۰ میلیون سال سن دارد و هنوز در فرآیند شکلگیری حرارت بسیار بالایی دارد. دمای جوِ آن، جایی که ابرهای شنی را میتوان مشاهده کرد، به ۸۳۰ درجه سانتیگراد میرسد.
این دما به همراه گرانش کم آن، چیزی است که آسمان آن را بسیار متلاطم میکند. دانشمندان نور شناساییشده توسط جیمزوب را تجزیه و تحلیل و طیف را با جزئیات دقیق مطالعه کردند. آنها گازهای مختلفی را که در اتمسفر جسم یافتند شناسایی کردند و دریافتند ابرهای شنی که دائما در حال تغییرند، احتمالا از انستاتیت، فورستریت یا کوارتز تشکیل شدهاند.
بیشتر بخوانید:
داده ها به قدری دقیق بود که محققان توانستند اندازههای مختلف دانهها را نیز شناسایی کنند: از دانههای ریزتر مانند ذرات دود گرفته تا دانههای بزرگتر مانند شن. محققان فرض کردند این دانههای بزرگتر آنقدر سنگین هستند که نمیتوانند در اتمسفر بالایی باقی بمانند و با بالا آمدن ذرات کوچکتر، دوباره به داخل میبارند.
این یک تغییر چشمگیر در روشنایی جهان در طول روز ۲۲ ساعته سیاره ایجاد میکند، که نشان میدهد ابرهای سیلیکات ممکن است مکانیزم رایجی برای ایجاد چنین تغییراتی در کوتولههای قهوه ای باشد. این تیم معتقد است که مشاهدات را میتوان به راحتی برای کوتولههای قهوه ای دیگر هم در نظر گرفت که میتواند به ما کمک کند تا در مورد این اشیاء عجیب بیشتر بدانیم.