همشهری آنلاین_لیدا احمدی: خانه‌های کارآفرینی شهرداری فرصت چنین تجربه‌هایی را برای شهروندان فراهم کرده است. خانه کارآفرینی محله آگاهی در خیابان مختاری، واقع است و فعالیت تخصصی آن در زمینه صنایع‌دستی است. «آسیه انصاری» بانوی توانمند و کارآفرین برتر منطقه هم این خانه کارآفرینی را مدیریت می‌کند. یک روز بهاری، مهمان خانه کارآفرینی محله آگاهی شدیم تا آنچه که از فعالیت این مرکز می‌بینیم، برایتان توصیف کنیم.
با هنر دست، روح آرامش می‌گیرد
متولد ۱۳۳۷ است. ۵ فرزند دارد و به‌عنوان یک زن سرپرست خانوار توانسته یک مرکز کارآفرینی فعال و برتر را دایر کند. او بانوان زیادی را وارد دنیای هنرهای صنایع‌دستی کرده و با حضورش در نمایشگاه‌های خارج از کشور، دنیا را به تماشای هنر صنایع‌دستی ایران نشانده است. برای فهمیدن میزان تجربه و مهارت «آسیه انصاری» لازم نیست خیلی در باره سابقه کارهای هنریش سؤال کنی، چند دقیقه که کنار دست او بنشینی از روی تلفن‌هایی که به دفتر کارگاه می‌شود می‌توانی بفهمی که او چشم بسته می‌تواند چله یک‌دار قالی را حدس بزند و بگوید برای اجرای یک نقش چند رج باید بافته شود! کارآموزان در هر جایی که هنگام بافت قالی یا تابلو فرش به مشکل بر می‌خورند، به او زنگ می‌زنند و درباره تعداد رج و نوع بافت سؤال می‌کنند. خودش می‌گوید گاهی تا ساعت ۱۰ یا ۱۱ شب هم به تلفن‌ها جواب می‌دهم و بانوان کارگاه همگی تلفن همراه مرا دارند.
روح او، وجود او با نخ، رنگ و هنر گره خورده و می‌گوید اگر یک روز از این محیط دور شوم، بیمار خواهم شد. «آسیه انصاری» یک بانوی کارآفرین است. بانویی که همه کارهایش را از صفر شروع کرده و از زمین خوردن در کار نهراسیده است. خودش می‌گوید: «حدود ۱۰ سال پیش در شهر کرج کارگاه بزرگی داشتم که در یک ساختمان ۴ طبقه بود و صنایع‌دستی زیادی در آن تولید می‌شد، اما در یک معامله پول اجناسم را پرداخت نکردند و من برای جبران آن، همه چیز خانه و کارگاه را که با سختی به‌دست آورده بودم از دست دادم.
آن اتفاق، بدترین اتفاق زندگیم بود اما ناامید نشدم. با اجاره یک خانه، کار را در منزل دنبال کردم تا اینکه در یک نمایشگاه صنایع‌دستی بانوان توانمند متوجه شدم شهرداری از بانوان سرپرست خانوار و کارآفرین حمایت می‌کند، به آنها برای تولید و کارآفرینی مکان می‌دهد و با این حمایت می‌توانند روی پای خود بایستند. در همین زمینه ابتدا ۵ سال در شهرداری منطقه ۹ به‌عنوان بانوی کارآفرین مشغول کار شدم و حالا هم حدود ۳ سالی است در منطقه ۱۱هستم.»
انصاری در کارگاهش سالی حداقل ۱۰۰ کارآموز را درس می‌دهد و آنها را وارد دنیای کار و اشتغال می‌کند. اشتغالی که مانع کار آنها در خانه نیست و باعث افزایش روحیه و توانمندی آنها می‌شود.
او در باره حسن کار در چنین محیطی می‌گوید: «اینجا اعصاب انسان راحت است، وقتی پای‌دار قالی می‌نشینی اصلاً یادت می‌رود در زندگی چه مشکلاتی داری، مواردی داشتیم که یک کارآموز با وارد شدن به این محیط بر بیماری جسمی‌اش غلبه کرده و توانسته زندگی دوباره‌ای را آغاز کند، علت این موضوع هم این است که هنرهای صنایع‌دستی از گلیم، جاجیم، فرش، تابلو فرش، گبه و... همگی از جنس و رنگ طبیعت هستند و هرچه از جنس طبیعت باشد، آرامش‌آفرین است. همین که ساعتی بنشینی و به طرح و نقش یک قالی دست بافت نگاه کنی، انگار ساعت‌ها در دامن طبیعت بوده‌ای.»
انصاری در ادامه می‌گوید: «۷ساله بودم که به سبب علاقه‌ام به هنر صنایع‌دستی پای‌دار قالی نشستم و از همان کودکی این کار را دنبال کردم، حالا هم که ۳۵ سال از زمان کار حرفه‌ای‌ام در این رشته می‌گذرد یک ذره هم خسته نیستم و دوست دارم عمرم در همین راه تمام شود.» بانوی کارآفرین برتر منطقه ما در صحبت‌هایش تأکید می‌کند که من پشتیبان همه کارآموزان هستم و از همان لحظه‌ای که آموزش را شروع می‌کنند تا اینکه بتوانند یک اثر صنایع‌دستی خلق کنند، پا به پای آنها جلو می‌آیم.
آموزش اینجا، کار در خانه
خانه کارآفرینی محله آگاهی یک کارگاه حدود ۱۰۰متری است که در و دیوار آن از سقف تا کف با کارهای پر نقش و نگار قالی، گلیم، جاجیم، تابلوهای فرش دستباف و صنایع سفالی ودسته‌دوزی ترمه و... تزیین شده است. درست چیزی شبیه یک نمایشگاه صنایع‌دستی که تمام هویت و افتخار هنر دست ایرانی را یکجا به تصویر می‌کشد. کسی فکر نمی‌کند در خیابان شلوغ و پر رفت و آمد مختاری چنین کارگاه مهارتی و تولیدی صنایع‌دستی، آرام و به دور از هیاهو مشغول کار است و ما چنین ظرفیت آموزشی و توانمندسازی در جنوب منطقه داریم.
فعالیت خانه کارآفرینی محله آگاهی در ۲ بخش آموزش و تولید است. انصاری مدیر خانه کارآفرینی ۷۰ رشته صنایع‌دستی، مهارت‌های آشپزی، شیرینی‌پزی و... را در اینجا آموزش می‌دهد و کارآموزان بعد از یاد گرفتن رشته‌ها می‌توانند در خانه مشغول کار شوند و صنایع‌دستی تولید کنند. در هر مرحله از کار هم سؤال داشته باشند می‌توانند به دفتر کارگاه زنگ بزنند و تک تک سؤالاتشان را از انصاری بپرسند. انصاری در توضیح برنامه آموزشی کارگاه می‌گوید: «کلاس‌های آموزشی ما حدود ۶ جلسه ۲ ساعته است و بعد از آن ۱۰ جلسه تمرین داریم که کارآموزان می‌توانند از صبح تا بعدازظهر به آن بپردازند و داخل کارگاه تمرین کنند. کارآموزان در پایان هر دوره آموزشی با ارائه یک کار هنری می‌توانند در امتحان سازمان فنی و حرفه‌ای شرکت کنند و مدرک آن را نیز بگیرند.»
مدیر خانه کارآفرینی محله آگاهی در ادامه می‌گوید: «کارآموزانی که در این کارگاه مرحله آموزشی را به‌طور کامل طی می‌کنند می‌توانند در خانه مشغول کار شوند و این توانمندی را تجربه کنند. ما همه وسایل کار را برای تولید در اختیارشان قرار می‌دهیم و در عوض آنها ملزمند که نخستین کار تولیدشان را به کارگاه بدهند و سپس در تولیدات بعدی سهم مالی داشته باشند.»
خانه‌ای از چله هنر
کارگاه کارآفرینی محله آگاهی پر از جذابیت است. به هر گوشه این کارگاه که نگاه می‌کنی اثری دیدنی وجود دارد، از بخش آموزش گرفته که پر از دارهای قالیبافی کوچک و بزرگ است تا قسمت نمایشگاه و آتلیه لباس اقوام ایرانی. بخش آموزش در ضلع شرقی کارگاه واقع شده که چندان بزرگ نیست اما در همین فضای کوچک می‌توانی تعداد زیادی‌دار قالی ببینی، دارهای بزرگ برای بافتن گلیم و جاجیم است و دارهای کوچک برای بافتن تابلوهای کوچک از جمله تابلو فرش‌های دستباف. محوطه مرکزی کارگاه به نمایشگاه کوچکی از صنایع‌دستی تولیدی خود کارگاه متعلق است.
فضایی غرفه‌بندی شده که پر از گلیم و جاجیم‌های رنگارنگ تا کیف‌های گلیمی بافته شده سنتی، سفال‌های فیروزه‌ای و عروسک‌های بافته شده و صنایع سراجی. اما یکی دیگر از بخش‌های دیدنی کارگاه، آتلیه لباس اقوام ایرانی است که به تازگی در کارگاه راه‌اندازی شده است. یک اتاق کوچک که در و دیوار آن به شکل سنتی طراحی و با صنایع‌دستی گلیم وگبه تزیین شده است. از پشتی سنتی گرفته تا کوزه‌های سفالی که با جاجیم تزیین شده‌اند. کنار آتلیه یک رخت آویز بزرگ است که می‌توانی همه نوع لباس اقوام ایرانی از بلوچ تا گیلانی و مازندرانی را در آن پیدا کنی. مراجعه‌کنندگان به این کارگاه می‌توانند با پوشیدن این لباس‌های پرزرق و برق در محیطی کاملاً سنتی عکس یادگاری بگیرند.
راه‌اندازی چنین آتلیه عکاسی نشانه خلاقیت کارآموزان خانه کارآفرینی محله آگاهی است و اینکه آنها دوست دارند در هر فصل یک تغییر و یک برنامه هنری جدید در کارگاهشان داشته باشند. شما هم اگر دوست دارید تجربه پوشیدن لباس اقوام مختلف ایرانی داشته باشید و در محیطی سنتی یک عکس یادگاری بگیرید حتماً سری به خانه کارآفرینی محله آگاهی بزنید.
بیمه تأمین اجتماعی با قالیبافی
دستاوردهای خانه کارآفرینی محله آگاهی علاوه بر آموزش و فراهم کردن زمینه اشتغال خانم‌ها و آقایان در خانه، بیمه کردن کارآموزان نیز هست که یک پشتوانه مهم برای آینده محسوب می‌شود. کارآموزانی که وارد حرفه قالیبافی می‌شوند بعد از طی کردن دوره آموزشی داخل کارگاه باید یک کار با ۳ هزار گره ارائه دهند که اندازه یک تابلو فرش کوچک است، بعد از ارائه کار ابتدا کارت مهارت خود کارگاه را دریافت می‌کنند و سپس در آزمون سازمان فنی و حرفه‌ای شرکت می‌کنند که با گرفتن مدرک این رشته همراه است.
بعد از این مرحله، آزمونی از کارآموزان در اتحادیه قالیبافی گرفته می‌شود و با تأیید این مرحله می‌توانند برای درخواست بیمه شدن به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه کنند. سازمان تأمین اجتماعی از کسانی که در حرفه قالیبافی کار می‌کنند، حمایت بیمه‌ای می‌کند و از آنجایی که این حرفه جزو مشاغل سخت محسوب می‌شود افراد تحت پوشش این بیمه طی مدت ۲۰ سال می‌توانند بازنشسته شوند و از حقوق بازنشستگی استفاده کنند. انصاری در این‌باره می‌گوید: «من تک تک کارآموزانم را که وارد حرفه قالیبافی می‌شوند با این امکان آشنا می‌کنم و پشتیبان آنها در هر مرحله برای رسیدن به این خدمات هستم.»
انصاری در ادامه می‌گوید: «در این کارگاه آموزش قالیبافی را هم به بانوان ارائه می‌دهیم و هم به آقایان که استقبال خیلی خوبی از آن صورت گرفته است. ما در حال حاضر ۱۵۰ کارآموز داریم که ۴۵ نفر آنها ثابت هستند و بقیه هم به‌صورت متغیر با ما در ارتباطند.»مدیر خانه کارآفرینی محله آگاهی ضمن تشکر از حمایت شهرداری منطقه از آنها این درخواست را هم داشت که اگر امکان دارد فضای بزرگ‌تری برای آموزش در اختیار کارگاه قرار بگیرد و افراد بیشتری بتوانند در این فعالیت‌ها شرکت کنند.
برگزاری نمایشگاه در هر فصل
یکی دیگر از فعالیت‌های خانه کارآفرینی محله آگاهی برگزاری نمایشگاه در هر فصل و شرکت در نمایشگاه بین الملی صنایع‌دستی و بازارچه‌های تولیدی بانوان توانمند است.
نمایشگاه‌های داخلی خود کارگاه در فصل مهر و عید نوروز برگزار می‌شود که در مناسبت عید نوروز بسیار پر شور و حال است، چرا که کارآموزان توانمند کارگاه با تولید انواع شیرینی‌های سنتی شهرهای مختلف و درست کردن هفت‌سین‌های سنتی بسیاری از سفره‌های ایرانی را تزیین می‌کنند.
خانه‌های کارآفرینی منطقه
ما در منطقه، ۸ خانه کارآفرینی و ۲ مرکز مستقل داریم که به شکل تعاونی فعالیت می‌کنند و خانه کارآفرینی محله آگاهی در خیابان مختاری یکی از آنهاست.
در این جدول می‌توانید با نشانی خانه‌های کارآفرینی منطقه آَشنا شوید.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
*منتشر شده در همشهری محله منطقه ۱۱ در تاریخ ۱۳۹۳/۳/۲۸