همشهری آنلاین - مریم قاسمی: شغل‌های «سرد و خنک تابستانی»، سوژه صفحه کاسب این هفته ما شد. وقتی هوا گرم است، دلمان برای هر چیز خنک‌کننده‌ای غنج می‌رود. بستنی، آبمیوه، فالوده و هر چیز دیگری که بتواند حالمان را عوض کند. به‌طور حتم شما در طول ۲ ماه گذشته از فصل تابستان بارها به این مغازه‌ها سری زده و جگری خنک کرده‌اید. کاسب‌های زیادی هستند که در منطقه ما با این حرفه به شهروندان خدمات ارائه می‌کنند، اما یکی از آنها ویژگی خاصی دارد. سلیم فولادی، یکی از مغازه‌داران محله شمشیری در خیابان طحانی است که از بچگی تاکنون در خیابان شمشیری بستنی و فالوده درست کرده و می‌فروشد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
سلیم فولادی، متولد سال ۵۸ اکنون مغازه قدیمی پدر را می‌گرداند. مغازه عمو صمد برای مردم منطقه تداعی‌کننده خاطرات جالب و خواندنی است. این مغازه در گذشته به شعبه چرخی‌ها معروف بود. عمو صمد در این محل چرخ‌های کوچک و بزرگی داشت که اهالی محله با کرایه آنها به اندازه مخزن یخچال، بستنی آلاسکا می‌خریدند و برای فروش به کوچه و خیابان‌ها می‌بردند. معمولاً آنهایی که آشنا نبودند و از جاهای دیگر به اینجا می‌آمدند برای کرایه چرخ‌های بستنی‌فروشی شناسنامه و یا کارت معتبر گرو می‌گذاشتند. خودشان بستنی آلاسکای دست‌ساز عمو صمد را داخل چرخ‌ها می‌چیدند تا کاملاً پر شودوبرای فروش به قسمت‌های مختلف منطقه می‌بردند. پادگان جی، میدان آزادی، آذری و... از محله‌های شلوغ و تفریحی منطقه بود که بستنی‌ها در این مکان‌ها بیشترفروخته می‌شد.
از شیر گاو تا بستنی سنتی
سلیم فولادی در رشته مهندسی کشاورزی تحصیل کرده است، اما با این حال به این شغل علاقه زیادی دارد و از بچگی در کنار پدر بستنی فروشی را یاد گرفته است. وی درباره چگونگی ورودش به این حرفه می‌گوید: «کسی کنار پدرم نبود و به خاطر اینکه علاقه زیادی به این نوع کسب و کار داشتم، این شغل را انتخاب کردم. از ۱۸ سالگی به‌طور حرفه‌ای در کنار پدرم در این محله این شغل را ادامه دادم.»
وی ادامه می‌دهد: «ویژگی بستنی‌فروشی عمو صمد این است که خودمان ازعهده همه کار آن بر می‌آییم و از گرفتن شیر از گاوداری تا تولید بستنی را انجام می‌دهیم. افتخار می‌کنیم که طی سالیان متمادی ذائقه اهالی محله را شناخته‌ایم وطبق خواسته مردم بستنی و دیگر مواد خوراکی را تولید کرده‌ایم.»پس از این سال‌ها اهالی محله می‌دانند که مغازه عمو صمد هر روز بستنی و فالوده تازه برای فروش دارد.
احترامی که بی‌حکمت نیست
مغازه بستنی‌فروشی با سابقه آقا صمد جایی برای نشستن ندارد. بعضی‌ها که وارد مغازه می‌شوند بعد از دادن سفارش و آماده شدن آن جهت حرکت خود را آن طرف خیابان تغییر می‌دهند. شاید این سؤال به ذهنتان برسد مگر روبه‌روی مغازه کجاست؟ بوستان شمشیری دقیقاً روبه‌روی مغازه کاسب قدیمی محله شمشیری است. بیشتر شهروندان پس از خرید بستنی به این محل می‌روند و بستنی، فالوده یا دسر مورد نظرشان را میل می‌کنند. اما این مسئله باعث نشده که شهروندان نتوانند با کاسب هم‌محله‌ای و قدیمی خود ارتباط برقرارکنند. وی با مردم ارتباط خوبی داردو در این زمینه می‌گوید: «در این محله بزرگ شده‌ام. ارتباط ما با شهروندان منطقه مثل اهل خانه‌مان است. همه با یکدیگر آشناییم. مشتری‌ها برای من و پدرم عزت و احترام قائل هستند و ما نیز سعی می‌کنیم با مهربانی و مردمداری رضایت آنها را جلب کنیم.» در مغازه هم‌محله‌ای همیشه به روی مشتری‌ها باز است. فولادی ادامه می‌دهد: «با توجه به اینکه می‌دانیم هر روز چند مشتری داریم، هر صبح در این محل فالوده و بستنی سنتی درست می‌کنیم و یک دسر، باب طبع شهروندان تهیه می‌کنیم. از ساعت ۱۱ صبح تا هر زمانی که مشتری باشد، در مغازه حضور داریم.»
داستان حساب دفتری
ذائقه و خرید مردم منطقه ما بیشتر خرید بستنی سنتی است. نرخ انواع بستنی‌ها و دسرها طبق نرخ اتحادیه مشخص شده و نمونه‌ای از آن به‌صورت کاغذ بزرگ بر روی دیوار مغازه نصب شده است. با این کار دیگر نیازی نیست که هر کدام از شهروندان قیمت‌ها را بپرسند یا ابهامی در زمینه قیمت‌ها داشته باشند. خودشان به راحتی این لیست مهر وموم شده را می‌بینند و سپس خرید می‌کنند. اگر مشتری‌ها کم‌سواد باشند یا اینکه مسن، خودمان به آنها توضیح می‌دهیم تا بارضایت بیشتر اقدام به خرید کنند. فولادی بابیان این مطلب ادامه می‌دهد: «وقتی اطلاعات درست و با سند و مدرک در معرض دید شهروندان قرار می‌گیرد، مشتری‌ها دیگر تقاضای تخفیف نمی‌کنند.»در مغازه کاسب قدیمی محله حساب دفتری وجود ندارد. اما این بدان معنا نیست که کسی از او نسیه نمی‌گیرد. اگر کسی تقاضای دسر یا بستنی کند و سپس بگوید چند روز دیگر پولش را می‌آورد، کاسب به او اطمینان و روی حرفش حساب می‌کند. او این مقدار پول را در جایی ثبت نمی‌کند و فقط آن را به گوشه ذهنش می‌سپارد. چون اعتقاد دارد مردمان منطقه ویژگی‌هایی دارند که نمی‌توان آن را با چیز دیگری عوض کرد. کاسب هم‌محله‌ای ما به مردم اعتماد دارد و مردم به او.
_________________________________________________________
* منتشر شده در همشهری محله منطقه ۹ به تاریخ ۱۳۹۳/۰۶/۰۸