همشهری آنلاین- فرشاد شیرزادی: یکصد سال پیش و در زمان سلطنت احمدشاه قاجار، روزنامه فکاهی «توفیق» به همت شادروان حسین توفیق، سیام اردیبهشتماه ۱۳۰۲ خورشیدی به بهای ۲ شاهی در محله پاچنار تهران منتشر شد و چهارم مهرماه ۱۳۵۱ امتیاز کهنسالترین روزنامه ایران، یعنی توفیق به رغم انتشار نخستین شماره پنجاه و یکمین سال آن، لغو شد و شکایت توفیق به دیوان عالی کشور هم پس از دو سال و نیم دوندگی و پیگیری به جایی نرسید.
یادبودنامه یکصدمین سالگرد انتشار نخستین شماره توفیق، در برگیرنده مطالب جالب و خواندنی از سالهای انتشار آن و یادآور اوضاع سیاسی اجتماعی ایران در دوران پرفراز و فرود پیش از انقلاب اسلامی و همچنین حوادثی است که پس از انقلاب بر روزنامه توفیق رفته است.
بعضی از عناوین این یادبودنامه عبارتند از: روی جلد نخستین شماره توفیق با عبارت همیشگی «چو حق تلخ است با شیرینزبانی، شکایت سرکنم آنسان که دانی»، سرمقاله به قلم دکتر عباس توفیق، عباس فرات برنارد شاو ایران، آثاری از همکاران توفیق و معرفی اعضای تحریریه و همکاران خارج تحریریه توفیق، سالشمار توفیق از ۱۴ مهر ۱۲۵۸ تولد حسین توفیق تا ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲، نمونههایی از ستونهای ثابت توفیق شامل بحر طویل، انگولک به جراید، سرمقاله، ته مقاله و حزب خران، عکس از آخرین جلسه با هیأت تحریریه و رؤسای قسمتهای اداری توفیق؛ از جمله حسن توفیق (صاحب امتیاز و مدیر)، عباس توفیق (رئیس هیأت تحریریه)، حسین توفیق (سردبیر)، کیومرث صابری فومنی، احمد عربانی، غلامرضا کیانی رشید، پرویز شاپور و محمد حاجیحسینی. ضمن آنکه جای عکس طنزپردازان ابوتراب جلی، ابوالقاسم حالت، ممتاز میثاقی (غلامعلی لقابی)، محمد خرمشاهی، عمران صلاحی، مسعود کیمیاگر، محمدعلی گویا، بیژن اسدپور و شماری دیگری از طنزپردازان صاحبنام در این عکس خالی است.
یکی دیگر از مطالب یادنامه، به کاراکترهایی که روزنامه توفیق خلق کرده و بسیار شهرت یافتهاند، مانند فسنجون، بادمجون، اوس عباس از نمایندگان مجلس شورای میلی و همچنین کاکاتوفیق، گشنیز خانوم و ممولی پرداخته است. در آخر به این شعار تغییر داده شده و معروف توفیق میتوان رسید: «همشهری، شب جمعه بی شب جمعه!»
در یادبود نامه یکصدمین سالگرد انتشار نخستین شماره توفیق، از ۲ طنزپرداز و پژوهشگر نامآور حوزه طنز، شادروان منوچهر احترامی و شادروان مرتضی فرجیان نیز یاد شده است.