همشهری آنلاین: چه کسی باور میکند که یک نان گرد با یک قیافه ولعانگیز که اسمش پیتزاست و طرفداران فراوانی دارد این همه راه آمده باشد و کلی قدمت به دوش بکشد. چه کسی باور میکند که مورخان، تاریخچه این غذا را به قرن سیزدهم میلادی و حتی به دوران داریوش بزرگ نسبت دادهاند. چه کسی باور میکند این غذایی که یک روز غذای مخصوص فقرای ایتالیا بوده به غذای محبوب پادشاهانشان تبدیل شود و از گمنامی بیرون بیاید و حتی به نام خود پادشاه هم نامگذاری شود. چه کسی باور میکند این غذای شیک فرنگی اصلا تاریخ داشته باشد، چه برسد به چنین شناسنامه پرقدمتی؟
نان و سبزی و عسل
آنتیکاپورت آلبا که برای اولین بار در ناپل پیتزافروشیاش را افتتاح کرد هیچوقت فکر نمیکرد، نان گرد و گوجه فرنگی و ریحانش این طور در دنیا معروف شود و اسمش به عنوان اولین کسی که مغازه پیتزا فروشی زد در تاریخ این غذا ثبت شود. اما قبل از او آدمهای دیگری و البته در قرنهای دیگر این غذا را کشف کرده بودند. در کتاب تاریخ روم نوشته شده «مارکوس پورچیوس کاتو» به خمیر گرد صافی میگویند که با روغن زیتون و سبزیجات و عسل در اجاق پخته میشده است. حتی باستانشناسان در حفاریهایی که در شهر پومپی در ایتالیا داشتهاند، بقایای مغازههایی را پیدا کردهاند که در آن تنورهایی بوده که بیشباهت به پیتزاپزهای امروزی نیست. البته پیتزای آن دوران، اصلا این پیتزای پرملاط و خوشرنگ و لعاب نبود. فقط یک نان گرد بود با کمی روغن زیتون و گوجه فرنگی. تا اینکه در اواخر قرن هجدهم مردم فقیر ناپل پیتزا را به عنوان غذای اصلیشان معرفی کردند.
ظهور یک پدیده
پیتزا خیلی زود سروصدا کرد و باعث شد جهانگردان به مناطق فقیرنشین ناپل بروند تا این غذا را بخورند. پیتزای مدرن به شکل امروزی را یک نانوای مشهور به نام رافائل اسپوزیتو درست کرد. رافائل اسپوزیتو که در یک نانوایی در شهر ناپل کار میکرد، به فکر درست کردن پیتزای مخصوصی افتاد؛ برای اینکه کاروان پادشاه و همسرش، از ناپل میگذشت و او میخواست هدیه مخصوصی برایشان ببرد. پادشاه امبرتو و ملکه مارگاریتا هم پیتزا را خوردند و پسندیدند و حتی اسم خودشان را روی آن گذاشتند. پیتزا مارگاریتا. یعنی همان پیتزای سبزیجات.
بعد از آنتیکاپورت آلبا که اولین پیتزافروشی را در ناپل افتتاح کرد یک مهاجر ایتالیایی به نام جنارولمباردی مغازه کوچکی در محله ایتالیایینشین نیویورک باز کرد، یعنی حدود سال ۱۹۰۰ تا ۱۹۱۰. اما در این زمان مصرف پیتزا فقط به مهاجرین ایتالیایی محدود میشد و بین آمریکاییها محبوبیت چندانی نداشت. بعد از جنگ جهانی دوم پیتزا بین سربازان آمریکایی معروف شد و دهان به دهان به همه خبرش رسید که کجایید که غذایی خوشمزه و ایتالیایی در راه است.
سربازان داریوش و پیتزا داوود
اگر اروپاییها و البته ایتالیاییها اعتراضی نکنند بعضی از تاریخشناسان معتقدند سربازان داریوش قبل از همه نانی میپختند که بسیار شبیه به پیتزای امروزی بوده است. آنها در جنگ، خمیر نان را با پنیر و خرما روی سپرهایشان روی حرارت میگذاشتند و یک غذای مقوی میخوردند و حتی معتقدند یونانیها این غذا را از سربازان داریوش گرفتهاند و به جنوب ایتالیا بردهاند. اما اولین پیتزافروشی در ایران به همین ۶۰ سال پیش برمیگردد؛ به سال ۱۳۴۰ و به پیتزا داوود در ایران، که در خیابان نوفل لوشاتو تهران، جنب سفارت فرانسه، کوچه لولاگر شروع به فعالیت کرد. در پیتزا داوود فقط ۷ نوع پیتزا پیدا میشود. از شما با یک ورق آلومینیوم که در آن کالباس خرد شده ریخته شده به عنوان پیشغذا پذیرایی میشود. پیتزا داوود، اولین پیتزایش را ۱۱ قران فروخته. پیتزا داوود بدون هیچ دکور و میز و صندلی هم همچنان مشتریهای ثابت خودش را دارد.