زیر گنبدی از جنس نمک جا خوش کرده و طولانی‌ترین غار نمکی دنیا به حساب می‌آید. تا قبل از اینکه تمامی طول مسیرش شناسایی شود حرف و حدیث‌های زیادی درباره‌اش وجود داشت.

به گزارش همشهری آنلاین، خیلی‌ها می‌گفتند این غار انتهایی ندارد و هر شخصی که وارد آن شود زنده برنمی‌گردد. درباره طولانی‌ترین غار نمکی دنیا حرف می‌زنیم؛ غاری که به نام۳N معروف شده است، چرا که یک گروه سه نفره غارنوردی از کشور چک آن را کشف کرده و این اسم را برایش انتخاب کرده‌اند.

در فاصله ۹۰ کیلومتری جنوب باختری قشم و به موازات ساحل جنوبی این جزیره، منطقه‌ای  پر از نمک وجود دارد که محلی‌ها به آن نمکدان می‌گویند. در این منطقه گنبدی نمکی به ارتفاع ۲۳۷ متر از سطح دریا وجود دارد که دروازه طولانی‌ترین غار نمکی دنیا زیر آن، جا خوش کرده است.

تا قبل از اینکه غارنوردان تمامی مسیرهای این غار را کشف کنند حرف و حدیث‌های زیادی درباره آن وجود داشت. تعدادی از بومیان منطقه می‌گفتند این غار انتها ندارد و هر شخصی که برای ماجراجویی درون غار برود راهش را گم می‌کند و نمی‌تواند زنده برگردد. برای همین مردم جرات داخل شدن به غار را نداشتند. آنها فقط به نزدیکی دهانه این غار می‌رفتند و از سنگ نمک‌های آنجا  استفاده می‌کردند.

غارنوردانی از چک

سال ۸۴ یک گروه حرفه‌ای غارنورد که تخصصشان فتح غارهای نمکی بود، توانستند تمامی مسیرهای این غار نمکی را کشف کنند و تا انتهای آن بروند. تا قبل از شناسایی شدن غار نمکی قشم، «melhamcave» با ۶ کیلومتر و ۵۸۰ متر طول در سرزمین فلسطین اشغالی، طولانی‌ترین غار نمکی محسوب می‌شد.

غار نمکی قشم مدت‌ها به صورت ناشناخته باقی مانده بود و هیچ کس جرأت نمی‌کرد داخل آن شود تا اینکه یک گروه غارنورد سه نفره از چک با همکاری دانشگاه شیراز و مسوولان ژئوپارک منطقه آزاد قشم، روانه غار نمکی شدند تا مسیرهای ناشناخته این غار را کشف کنند و اولین فاتحان این غار لقب بگیرند.

اقبال زبیری- کارشناس ارشد ژئوپارک قشم- درباره گروه غارنوردی چک می‌گوید: «میشل فیلیپی و بروتانس دو نفر از غارنوردان حرفه‌ای چک هستند که همراه با یکی دیگر از دوستانشان پا به درون غار گذاشتند. آنها زمین‌شناس هستند و روی گنبدهای نمکی تحقیق می‌کنند. به همین دلیل برای تکمیل تحقیقاتشان به منطقه آزاد قشم آمده بودند. آنها بعد از فتح این غار به خاطر گروه سه نفره خود، نام ۳N را برای طولانی‌ترین غار نمکی دنیا انتخاب کردند.»

اختلاف ارتفاع ۵۰ متری

طولانی‌ترین غار نمکی دنیا زیر یک گنبد نمکی قرار گرفته. گنبدهای نمکی دایره‌ای شکل هستند و میلیون‌ها سال زیر زمین بوده و به دلیل اختلاف چگالی با سنگ‌های معمولی در سطح زمین، کم‌کم و به مرور زمان به شکل گنبد روی زمین ظاهر شده‌اند؛ «طی هزاران سال به دلیل بارندگی و جاری شدن آب‌های سطحی، آب به درون گنبد نفوذ کرده و انبوهی از نمک را در مسیرش حل می‌کند. این انحلال باعث فرسایش در نمک شده و به مرور زمان غارهای نمکی به وجود می‌آیند.»

   میشل فیلیپی و بروتانس دونفر از غارنوردان حرفه‌ای کشور چک هستند که  به همراه یک نفر دیگر از دوستانشان پا به درون این غار نمکی گذاشتند

فرسایش نمک‌های منطقه نمکدان هم باعث به‌وجود آمدن ۱۵ غار در این منطقه شده که طولانی‌ترین آنها ۶ هزار و ۸۰۰ متر طول دارد. دهانه ورودی طولانی‌ترین غار نمکی دنیا یک متر است و نیم متر آن را هم آب پر کرده. برای همین اگر شخصی بخواهد درون غار برود باید تا ۱۵ متری ابتدای غار، از فضای نیم متری بالای سرش برای نفس کشیدن استفاده کند.

گروه غارنوردی چک با امکانات کامل به درون طولانی‌ترین غار نمکی قشم و دنیا رفتند و بعد از پنج روز تمامی مسیر ۶ کیلومتر و ۸۰۰ متری غار را شناسایی کردند. به گفته این گروه غارنورد این غار در حدود پنج سالن دارد که وقتی به اواسط غار می‌رسید ارتفاع سقف به ۴۰ تا ۵۰ متر هم می‌رسد اما  اگر جلوتر بروید ارتفاع سقف کمتر می‌شود و به یک متر می‌رسد.

دریاچه‌ای در دل غار

یکی از زیبایی‌های منحصربه‌فرد غار نمکی وجود قندیل‌های نمکی در غار است. به گفته زبیری این قندیل‌ها که طول بعضی‌هایشان به سه متر هم می‌رسد، شکننده و خطرناک هستند، چرا که امکان دارد با کوچک‌ترین بارندگی قندیل‌ها سست شده و سقوط کنند؛ «البته در کنار قندیل‌ها شما می‌توانید رشته‌های نمکی ریسمان مانند را هم ببینید که روی سقف و دهانه غار کشیده شده‌اند.» علاوه بر این توده‌های نمکی رشته مانند، لایه‌های نمکی‌ای هم در غار وجود دارد که رنگ‌های زیبایی دارند.

این لایه‌های نمکی به دلیل وجود ناخالصی در نمک، نارنجی، قرمز و زرد رنگ  هستند. یکی دیگر از جاذبه‌های بی‌نظیر طولانی‌ترین غار نمکی دنیا وجود یک دریاچه کوچک در دل غار است؛ «یکی دیگر از جاذبه‌های غار نمکی دریاچه‌های کم عمق و کوچکی است که در میانه مسیر می‌توان دید. آبی که درون غار نمکی وجود دارد مقدار زیادی نمک را در خود حل کرده.

به همین دلیل غارنوردانی که می‌خواهند از مسیرهای این غار عبور کنند باید از لباس‌ها و کفش مخصوص  استفاده کنند.» برای ماجراجویی در غار نمکی باید غارنوردی حرفه‌ای باشید، چرا که تونل‌های نمکی زیادی در این غار وجود دارد که پیدا کردن مسیر را دشوار می‌کند.

غار چهره عوض می‌کند

«در این غار چند راهرو دیگر هم وجود دارد که اگر غارنورد حرفه‌ای نباشید به طور حتم مسیر بازگشت را گم خواهید کرد.» یکی دیگر از دلایلی که عبور از غار را برای غارنوردان مشکل می‌کند تغییر چهره غار است، چرا که بارندگی‌ها باعث ریزش قسمت‌های مختلف این غار می‌شود؛ «با بارندگی‌هایی که پیش می‌آید هر چند وقت یک بار قسمتی از غار ریزش پیدا می‌کند و به دلیل همین ریزش‌ها سیمای غار عوض می‌شود و غارنوردان نمی‌توانند یک نقشه کامل از غار در اختیار داشته باشند.»

این ریزش‌ها باعث مسدود شدن بعضی از مسیرهای غار شده و مسیرهای تازه‌ای را به وجود می‌آورد؛ «برای رفتن تا انتهای غار حتما باید غارنورد حرفه‌ای بود و تجربه این کار را داشت و از لوازم ایمنی استفاده کرد.» در منطقه نمکدان جزیره قشم غارهای نمکی دیگر هم وجود دارند. بوکینز یا غار خفاش و غار سرباز از دیگر غارهای نمکی قشم هستند. بعضی از این غارها  طولشان به ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر هم می‌رسد. نکته جالب دیگری که در مورد غارهای نمکی وجود دارد این است که دمای آنها در طول سال یکسان است و کمتر یا بیشتر از ۲۵ درجه سانتی‌گراد نمی‌شود.
 

منبع: همشهری سرنخ