همشهری آنلاین-وحیده محمدی محمدی: از همکار و هنرجو، هر کس به مضیقه مالی بیفتد می‌تواند روی او حساب باز کند. برای حل مسائل و مشکلات خانوادگی راهکار می‌دهد و به قولی؛ تا می‌تواند به اطرافیانش خیر می‌رساند. در مجموع؛ بانوی هنرمندی است که نظیرش را کمتر دیده‌اید. «عصمت براتی» استاد خیاطی خانه فرهنگ «مهرآور» و کارآفرینی است که هم اکنون برای ۱۰ نفر اشتغالزایی کرده است. او دوست دارد در آینده محدوده کارآفرینی‌اش را با راه‌اندازی یک تولیدی مانتو گسترش داده و برای تعداد بیشتری از بانوان منطقه فضای کار ایجاد کند.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
برگزیده مسابقات مدرسه
از دوره طرح کاد دبیرستان مشغول خیاطی و متوجه علاقه‌اش به این هنر شد. با اینکه در رشته تجربی تحصیل می‌کرد، اما ذوق و قریحه مثال‌زدنی در هنرهای دستی از خود نشان می‌داد. نخستین لباسی که دوخت، سارافون بچگانه‌ای بود که رویش را با دست گلدوزی کرده بود. او به خاطر طراحی و دوخت این سارافون در مسابقات دانش‌آموزی مقام اول را کسب کرد و یک جلد قرآن هدیه گرفت. لباس بعدی، بلوز نخی یقه انگلیسی بود که با ابتکار خودش دوخته و کار تمیزی از آب درآمده بود.
او بعد از پایان تحصیلات متوسطه در دانشگاه پذیرفته شد، ولی به علت مخالفت همسرش از ادامه تحصیل باز ماند. مدتی بعد، در سال ۷۴ به تکمیل دوره‌های خیاطی پرداخت و موفق به دریافت مدرک نازکدوز زنانه و سپس لباس عروس شد. «عصمت براتی» که در طول این سال‌ها کلاس‌های زیادی در این زمینه گذرانده و هم اکنون مدرک مربیگری خیاطی دارد، درباره به روز بودن یک خیاط می‌گوید: «هنوز هم به کلاس‌های مرتبط با خیاطی سخت علاقه‌مندم و هر جا تشکیل شود در آنها شرکت می‌کنم. هر هنری تا زمانی زنده است، که به روز و صاحب هنر از ذائقه مردم مطلع باشد. »
امنیت شغلی نداریم
کار خود را به‌طور جدی از سال ۱۳۷۶ و از خانه فرهنگ «فرشته آزادی» آغاز کرد. او علاوه بر هنرهای خانگی، در خانه فرهنگ شهید «اندرزگو»، «ابوذر»، فرهنگسرای «امید» و «بهمن» به تدریس هنر خیاطی و تکنیک‌های دوخت پرداخت. وی همچنین در تمامی خانه‌های فرهنگ منطقه ۱۳ تدریس کرد و هنرجویان بسیاری را تعلیم داد که بعدها از خیاطی به‌عنوان یک حرفه و منبع درآمد استفاده کردند. «براتی» هم اکنون هفدهمین سال تدریسش را تجربه می‌کند، در حالی که تحت پوشش بیمه سازمان فرهنگی‌ـ هنری شهرداری تهران نبوده و در حقیقت از هیچ امنیت شغلی بهره‌مند نیست.
این هنرمند منطقه که از وضعیت شغلی هنرمندان و بی‌توجهی مسئولان شهرداری نسبت به آنان گله‌مند است، می‌گوید: «من با ۱۷ سال سابقه کاری، کماکان از بیمه بازنشستگی، عیدی، پاداش و مزایای دیگر محرومم. البته این مشکل به خود سازمان بر می‌گردد، چون در خانه‌های فرهنگ رفاقت و صمیمیت زیادی بین مدیران و مربیان وجود دارد. اما واقعیت این است که بیمه استادان در آیین‌نامه سازمان دیده نشده، بنابراین‌کاری از دست مدیر مجموعه بر نمی‌آید. »
چند نرخی کالا و خدمات
نوسان و چند نرخی کالا و خدمات در همه اصناف مشکلات عدیده‌ای ایجاد کرده است. بالتبع در صنف خیاطی هم مسائلی پدید آورده که فعالان این صنف را آزار می‌دهد. او در این‌باره اظهار می‌دارد: «چند قیمتی مزون دارها و یا به تعبیر دیگر چند نرخی اجرت دوخت و تعمیر لباس باعث بروز مشکلاتی از جمله مقایسه خیاط‌ها با یکدیگر توسط مشتری شده است. گاه ابهاماتی در این زمینه به وجود می‌آید که ناشی از نبود یک قیمت پایه و نرخ مصوب اتحادیه است. حالا افزایش قیمت پارچه و ابزار کار را هم به آنها اضافه کنید. از این طرف، گران شدن قیمت تعمیرات چرخ‌های صنعتی و خیاطی و ابزار اصلی کار هم به شکل دیگری به ما فشار می‌آورد. »
گر چه او به‌رغم همه مشکلات سعی می‌کند تا مشتری را از شرایط موجود راضی نگه دارد، اما بیشتر بابت این احساس مسئولیت متضرر شده است. متأسفانه بارها مشتریان از حسن خلق و گشاده‌رویی او سوء‌استفاده و بد حسابی کرده‌اند.
حرفه‌ای برای افراد فرهیخته
قدیم‌تر تصور اغلب مردم درباره خیاطی این بود که افراد بی‌سواد و کم‌سواد به این حرفه روی می‌آورند، اما به گفته «براتی»، این روزها افراد با تحصیلات دانشگاهی به خیاطی علاقه‌مند شده‌اند. او می‌گوید: «تا به حال دست‌کم ۱۰ هنرجوی پزشک و تعداد زیادی هنرجو با مدرک کارشناسی ارشد در رشته‌های مختلف داشته‌ام. از زمانی که رشته خیاطی و تکنیک‌های دوخت به رشته‌های دانشگاهی اضافه شده، خوشبختانه نگاه غالب جامعه هم تغییر کرده است. »
مربی و مشاور خانواده
کلاس‌های او علاوه بر آموزش خیاطی، محفل گرم و صمیمی استاد و هنرجو و حل مشکلات خانوادگی نیز هست. مسائلی پیرامون آیین همسرداری، آشپزی، پایبندی به زندگی و استحکام خانواده، حلال و حرام، رعایت حجاب، اجتناب از اسراف و مقوله‌های دیگری از این قبیل در کلاس‌های او مطرح می‌شود. هنرمند و کارآفرین منطقه می‌گوید: «با مباحثی که سر کلاس‌ها عنوان می‌شود، لااقل ۶ نفر که رشته زندگی‌شان در حال گسستن بود به زندگی بازگشته‌اند. بوده‌اند افرادی که حجابشان کامل‌تر شده. در این جمع‌های دوستانه خانم‌ها از همدیگر نحوه طبخ غذاهای مختلفی را یاد گرفته‌اند و علاوه بر فراگیری خیاطی به نتایج مطلوبی در زمینه‌های دیگر زندگی نیز رسیده‌اند.
علاقه به مقوله حجاب
برگزاری کارگاه عفاف و حجاب، موردعلاقه این هنرمند هم‌محله‌ای است. علاقه‌ای که او به مقوله حجاب و ترویج حجاب برتر که همان چادر باشد دارد، باعث شده تا به‌طور مستمر به برگزاری این کارگاه‌ها در مناطق مختلف از جمله منطقه ۱۳ بپردازد. «براتی» در بعضی از کارگاه‌ها علاوه بر آموزش چادر و مقنعه، روبان‌دوزی را هم آموزش می‌دهد. به اعتقاد او؛ آدم‌ها در نخستین برخورد با اطرافیانشان توانایی بیشتری برای ایجاد انگیزه در آنها دارند. او با دیدن دختر بچه‌هایی که همراه مادرانشان برای بازدید از کارگاه می‌آیند، روبان‌های رایگان میان هنرجویان توزیع می‌کند تا مقنعه و چادرهایی با تزیین روبان برای دخترانشان بدوزند و از کودکی آنها را به حجاب علاقه‌مند کنند.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
*منتشر شده در همشهری محله منطقه ۱۳ در تاریخ ۱۳۹۳/۰۴/۰۱