در این مقاله از شرکت حلوای عقاب، قدیمی ترین و بزرگترین شرکت تولید کننده محصولات بر پایه کنجد، به سیر تاریخی این ماده غذایی لذیذ و مغذی می‌پردازیم.
حلوا ارده فرآورده ای با فرهنگ غنی
حلوا ارده، قرن‌ها تاریخ و فرهنگ‌های مختلف را تجربه کرده و با ترکیبات خاص و منحصر به فرد خود، یکی از شاهکارهای فرآورده های غذایی محسوب می‌شود. قدمت این ماده غذایی به دوران گذشته باز می‌گردد و از جمله محصولات کنجدی سنتی محبوب در کشورهای خاورمیانه و آفریقای شمالی است. شاید نتوان تاریخ دقیقی از شکل گیری حلوا ارده به دست آورد، اما در این مقاله سعی کردیم مستندات مختلفی را در خصوص این موضوع تهیه کرده و به اطلاع شما برسانیم.
حلوا ارده چیست؟
واژه حلوا دارای ریشه عربی بوده و به معنای شیرینی است. حلوا ارده فرآورده غذایی پخته شده‌ای است که از ترکیب ارده تولیدی از کنجد بدون پوست، بو داده و آسیاب شده به اضافه شیره پخته شده از ترکیبات شیرین‌کننده به همراه برخی ترکیبات دیگر از جمله هل، وانیل، مغزهای خوراکی، میوه‌های خشک شده، پودر کاکائو و ... به دست می‌آید و دارای بافت منسجم، ترد و شکننده است.
انواع حلوا ارده
- حلوا ارده (شکری)
حلوا ارده (شکری) فرآورده‌ای جامد، با ظاهر رشته‌ای است که از مخلوط کردن شربت پخته شده با ارده به دست می‌آید. یکی از نقاط تمایز حلوا ارده (شکری) عقاب با سایر حلوا شکری‌های موجود، استفاده از 10% کنجد بالاتر از حد استاندارد در فرمولاسیون این محصول است. مغزها و طعم دهنده های مختلف برای ایجاد تنوع در این گروه محصول مورد استفاده قرار می گیرند.
- حلوا ارده نرم (سنتی)
فرآورده‌ای است نرم و یکدست، با ظاهری بدون نخ که مرحله مخلوط کردن ارده و شیره به صورت سنتی و با دست، انجام می‌شود.
- حلوا ارده بدون شکر
این فرآورده کنجدی نیز همانند حلوا ارده (شکری)، بافتی محکم و ظاهری رشته‌ای دارد. در پخت شربت این محصول از جایگزین های شکر استفاده شده و شربت حاصله با ارده ترکیب می‌شود. حلوا ارده بدون شکر برای افراد دارای اضافه وزن و یا تحت رژیم های غذایی بدون شکر (قند) قابل استفاده است.
حلوا ارده در ایران
حلوا ارده، فرآورده ای است که در تاریخ و فرهنگ ایران، جایگاه ویژه ای دارد و به عنوان یکی از محصولات محبوب و معروف شناخته شده است.
با توجه به تاریخچه‌ی طولانی و مستند حلوا ارده در ایران، این محصول نه تنها به عنوان یک ماده غذایی لذیذ، بلکه به عنوان بخشی از تاریخ و فرهنگ ایرانی نیز معرفی می‌شود.
قدمت صنعت حلواسازی در ایران، به دوره صفویه و زمان سلطنت شاه عباس صفوی برمی‌گردد. در زمان سلطنت شاه عباس صفوی، که هم‌زمان با وزارت شیخ بهایی بود، در فصل زمستان، جنگی به وقوع می‌پیوندد و شاه به وزیر مشاور خود دستور می‌دهد که غذایی برای سربازان تهیه کند که دارای سه ویژگی باشد: نخست اینکه جابه‌جایی آن آسان باشد، دوم اینکه دارای مواد مغذی برای بدن باشد و سوم اینکه استفاده از آن با میزان نانی که سربازان با خود دارند، انرژی لازم را فراهم کند.
شیخ بهایی، ضمن مشورت با شخصی به نام جابر عصار، متخصص کنجد و شاه شیرین کار، متخصص شیره انگور، فراورده‌ای را تهیه می‌کند که 50 درصد آن، از دانه کنجد آسیاب شده (ارده) و 50 درصد دیگر آن را شیره کشمش، انگور و خرما تشکیل می‌داد. فرآورده به دست آمده، به وسیله سپاهیان آن زمان مورد استفاده و در نهایت باب میل آن‌ها قرار گرفت، به همین ترتیب حلوا ارده به مرور شناخته شد و مصرف آن در میان اقشار مختلف جامعه، رواج پیدا کرد و بعد از آن، بسیاری از تولیدکنندگان نیز در شهرهای مختلف از جمله، یزد، اردکان، قم و کرمان، دست به تولید این محصول کنجدی زدند.
تاریخ تولید صنعتی حلوا در ایران وحلوای عقاب
در سال 1312 خورشیدی، شخصی به نام حاج مصیب درخشانی که پیش‌تر در باکوی آذربایجان به تولید حلوا اشتغال داشت، در ایران شکر و مقداری گلوکز را جایگزین شیره‌های طبیعی کرد که در نتیجه آن حلوا ارده شکری به دست آمد و آرام آرام میزان تولید این فرآورده کنجدی گسترش یافت و استفاده عمومی پیدا کرد. امروزه نیز استفاده از حلوا ارده، به عنوان یک انتخاب برای صبحانه و میان‌وعده سالم و مقوی رو به افزایش است.
کارخانه حلوای عقاب در سال 1319، توسط مرحوم سید جلیل ناصری، پایه‌گذاری شد و تا به امروز، با تمرکز بر حفظ طعم و کیفیت و همچنین کسب استانداردهای بین‌المللی، محصولات بر پایه کنجد را با بالاترین کیفیت و متناسب با ذائقه و سبک زندگی تولید و عرضه کرده است و این راه را با هدف ارتقای سلامت جامعه ادامه خواهد داد. حلوا ارده ساده، حلوا ارده کنجدی، حلوا ارده پسته و بادام زمینی، حلوا ارده بدون شکر، حلوا ارده نرم (سنتی) و حلوا ارده گل محمدی نمونه‌هایی از محصولات کنجدی تولید شده در کارخانه حلوای عقاب هستند.
برای آشنایی بیشتر با محصولات حلوای عقاب، می توانید از وب سایت شرکت حلوای عقاب بازدید کنید.
با عقاب در اوج سلامت باشید!