همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: هر سال با رسیدن فصل پاییز، انواع عفونت‌های تنفسی هم سر و کله شان پیدا می‌شود. مهم‌ترین عفونت تنفسی فصل‌های سرد سال در ایران، آنفلوآنزا است که به دلایل شباهت زیادش به ویروس کرونا گاهی حتی توسط پزشکان اشتباه گرفته می‌شود و همین باعث می‌شود که بیمار، دوره درمان طولانی‌تری را طی کند، دیرتر بهبود یابد و بسیار اذیت هم شود.
شیوع پاندمی کرونا در اواخر سال ۱۳۹۸ باعث شد مردم بیش از قبل با عفونت‌های تنفی آشنا شوند. تا پیش از آن، خیلی از افراد که به سرماخوردگی و آنفلوآنزا و دیگر عفونت‌های تنفی مبتلا می‌شدند، به راحتی بدون ماسک در مترو و دیگر وسایل حمل و نقل عمومی تردد می‌کردند و در مکان‌های عمومی و فضاهای سرپوشیده حضور می‌یافتند و موجب انتشار و انتقال بیماری خود به دیگران می‌شدند. اما در چند سال اخیر مردم یاد گرفتند در صورت داشتن علائم تنفسی، استفاده از ماسک و رعایت دیگر پروتکل‌ها را جدی‌تر بگیرند.
البته هنوز هستند افرادی که در برابر عفونت‌های تنفسیِ مهم مثل کرونا و آنفلوآنزا مقاومت خاصی دارند و آن را یک سرماخوردگی ساده تلقی می‌کنند و خود را ملزم به استفاده از ماسک و پرهیز از حضور در جمع‌ها نمی‌دانند. این در حالی است که مسئولان وزارت بهداشت پیش‌بینی کرده‌اند که موارد آنفلوآنزا در پاییز و زمستان امسال افزایشی باشد. چراکه با کاهش موارد کرونا، ویروس غالب، دوباره آنفلوآنزا خواهد بود. به همین منظور توصیه کرده‌اند که گروه‌های در معرض خطر حتما واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند تا از ابتلا به نوع حاد آن در امان بمانند.
کدام افراد بیشتر در معرض خطرند؟
یکی از نکاتی که بسیاری از مردم از آن اطلاع ندارند، این است که چه گروه‌هایی دربرابر ویروس آنفلوآنزا در معرض خطر محسوب می‌شوند و باید حتما واکسن بزنند؟ و برای اقدام به تزریق واکسن آنفلوآنزا چه زمانی بهتر است؟ به گفته متخصصان، آنفلوآنزا دو پیک دارد؛ یکی از پانزدهم مهر تا پایان آبان و پیک دوم از پایان آبان تا اواخر اسفند رخ می‌دهد.
دکتر پیام طبرسی، متخصص بیماری‌های عفونی و رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری به همشهری می‌گوید: افراد در معرض خطر سالمندان بالای ۶۵ سال، افراد مبتلا به بیماری‌های نقص سیستم ایمنی یا سرطان، دیابت، بیماران قلبی، کلیوی، کبدی و ریوی هستند که حتما باید واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند.
دکتر طبرسی با بیان این که تزریق به موقعِ واکسن آنفلوآنزا می‌تواند در پیشگیری از ابتلا بسیار موثر باشد و همچنین نقش موثری در جلوگیری از مرگ و میر و بستری افراد دارد، می‌گوید: پیک شیوع آنفلوآنزا در ایران از اواسط مهرماه آغاز می‌شود و ممکن است چند موج دیگر هم تا آخر سال رخ دهد.
نگذارید زمان طلاییِ تزریق واکسن بگذرد
دکتر طبرسی تاکید می‌کند: چیزی که مهم است، این است که واکسن آنفلوآنزا در زمان طلاییِ خودش تزریق شود. زمان طلایی‌اش هم روزهای نخستین مهرماه است. اگر واکسن دیرتر از این بازه زمانی تزریق شود، ممکن است ایمنی‌زایی لازم در فرد دیرتر از موعد ایجاد شود که فایده‌ای ندارد و بی‌اثر است. زودتر از این بازه زمانی هم واکسن بزند، ایمنی طولانی ایجاد نمی‌کند و ممکن است مثلا در اواخر زمستان فرد دوباره به این ویروس مبتلا شود. بنابراین باید زمانی تزریق شود که اثر درازمدتش کل فصول سرد سال را پوشش دهد.
یک نکته مهم درمورد واکسن کودکان زیر ۵ سال
رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری درباره لزوم تزریق واکسن آنفلوآنزا در کودکان می‌گوید: کودکان زیر ۵ سال بهتر است واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند. البته کودکان زیر ۵ سال به هیچ وجه نباید واکسنِ تولید ایران را بزنند. واکسن ایرانی فقط برای افراد بالای ۱۸ سال است و فعلا فقط روی آنها مطالعه انجام شده است.
امسال واکسن را زودتر بزنید
دکتر مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشگاه دانشگاه علوم پزشکی تهران هم در گفتگو با همشهری با تاکید بر لزوم واکسیناسیون برای مقابله با آنفلوآنزا می‌گوید: این اپیدمی معمولا تا وقتی هوا سرد است - یعنی تا پایان سال - ادامه خواهد داشت.
دکتر محرز ادامه می‌دهد: معمولا بهترین زمان برای تزریق این واکسن از اواسط شهریور تا پایان مهرماه است، اما امسال چون زودتر خود را نشان داده و زودتر شیوع پیدا کرده، تزریقش هم زودتر شروع شده و بهتر است تا قبل از این که تجمع‌ها بیشتر شود، مردم واکسنش را تزریق کنند. اما هر زمانی آن را تزریق کنند، بلامانع است.
این پزشک تاکید می‌کند: با توجه به این که ایمن شدن بدن در برابر واکسن آنفلوآنزا حدود یک تا یک و نیم ماه طول می‌کشد، برای همین گفته می‌شود تزریق از شهریورماه شروع شود که وقتی فصل پاییز شد، آنتی‌بادیِ مورد نیاز برای مقابله با این ویروس در بدن ساخته شده باشد و موجود باشد.
واکسیناسیون این افراد در اولویت است
این متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: تا پارسال شیوع کرونا خیلی بالاتر از آنفلوآنزا بود و امسال آنفلوآنزا خیلی بیشتر شایع شده و چون واکسن موثرش هم وجود دارد و در دسترس است، به هرکس که آن را تزریق نکرده، توصیه می‌کنم که حتما برای تزریق آن اقدام کنند. چون این ویروس شوخی ندارد و سریع به دیگران منتقل می‌شود. الان آمار بستری‌ها در بیمارستان‌های ما افزایش پیدا کرده است. البته اولویت تزریق واکسن با افراد بالای ۶۵ سال، زنان باردار و افرادِ دارای بیماری‌های زمینه‌ای است.
می‌گوید: در همه جای دنیا افراد ۶ ماه به بالا می‌توانند واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند اما توصیه ما این است که افراد در معرض خطر مثل افرادِ دارای بیماری‌های زمینه‌ای و زنان باردار خود را در اولویت تزریق این واکسن بدانند.
این واکسن ۴ نوع ویروس را پوشش می‌دهد
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره افرادی که به تازگی مبتلا به آنفلوآنزا شده‌اند، می‌گوید: فردی که تازه مبتلا شده و بهبود یافته، تا حدی نسبت به این ویروس مصونیت پیدا می‌کند. البته فقط نسبت به یک نوع از این ویروس مصون می‌شود. چون کسی که آنفلوآنزا می‌گیرد، فقط به یک نوع یا سوش آن مبتلا می‌شود، اما واکسن‌های آنفلوآنزا ۴ نوع و سوش از این ویروس را پوشش می‌دهند. حتی سوش جدید را هم پوشش می‌دهند. بنابراین فردی که تازه مبتلا شده و بهبود پیدا کرده، می‌تواند ۲ هفته بعد از بهبودی برای تزریق واکسن اقدام کند.
واکسن کدام کشور را بزنیم؟
دکتر محرز تاکید می‌کند: افراد، هر نوع واکسنی که در دسترس بود را می‌توانند تزریق کنند و فرقی نمی‌کند که از چه برندی یا محصول چه کشوری باشد. اما واکسن ایرانی چون تازه به بازار آمده و زمان نیاز است که درباره آن مطمئن شویم، فقط افراد بالای ۱۸ سال می‌توانند آن را تزریق کنند. مطالعات روی افراد ۱۸ سال به بالا که این واکسن را تزریق کرده‌اند، حاکی از آن است که واکسن خوب و قابل اطمینانی است و ان‌شاالله واکسن ایرانی به زودی جای همه واکسن‌های وارداتی را خواهد گرفت.