www.wdl.org این آدرس سایتی است که از روز سهشنبه، اول اردیبهشت ماه، مجموعه وسیعی از مهمترین کتابها، متون، عکسها، فیلمها و فایلهای صوتی تاریخی و فرهنگی از کتابخانهها و آرشیوهای سراسر دنیا را در اختیار علاقهمندان قرار میدهد. هدف اصلی راهاندازی این کتابخانه اینترنتی، اطلاعرسانی بینالمللی و همچنین تامین نیازهای آموزشی معلمان، دانشآموزان و عموم مردم است.
کتابخانه دیجیتالی یونسکو مجموعهای است از نسخههای بسیار پرارزش، از خطاطیهای قدیمی چینی و فارسی تا عکاسیهای اخیر آمریکای لاتین. این کتابخانه، سومین کتابخانه دیجیتالی دنیا پس از کتاب جستجوی گوگل و کتابخانه دیجیتالی اتحادیه اروپا با نام “یوروپینا“ست. کتابخانه دیجیتالی یونسکو به هفت زبان عربی، چینی، انگلیسی، فرانسوی، پرتغالی، روسی و اسپانیایی در دسترس بوده، همچنین حاوی اطلاعات اضافی به سایر زبانهاست.
این پروژه با همکاری ۳۲ سازمان و تحت سرپرستی کتابخانه کنگره آمریکا - بزرگترین کتابخانه دنیا - به انجام رسیده است. ۲۶ همکار از ۱۹ کشور به اضافه کتابخانه ملی مصر، عراق و مکزیک در این کتابخانه مشارکت کردهاند. مؤسسات فرهنگی از برزیل تا بریتانیا، چین، مصر، فرانسه، ژاپن، روسیه، عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا از جمله همکاران این پروژه هستند.
کتابخانه دیجیتالی یونسکو؛ فرزند کتابخانه کنگره آمریکا
به گفته جیمز بیلینگتون، رئیس کتابخانه کنگره آمریکا، ایده راهاندازی کتابخانه دیجیتالی یونسکو از بیست سال پیش مطرح شد. بیلینگتون بیست سال پیش پیشنهاد کرد که یک کتابخانه دیجیتالی به تمامی زبانهای رایج در ایالات متحده، یعنی عربی، چینی، انگلیسی، فرانسوی، پرتغالی، روسی و اسپانیایی راهاندازی شود. وی از تجربه مثبت ۲۰۹ ساله کتابخانه کنگره آمریکا برای دیجیتالی کردن میلیونها اثری که در این کتابخانه هست، استفاده کرد.
بیلینگتون یک روز قبل از افتتاح کتابخانه دیجیتالی یونسکو به خبرگزاری فرانسه گفت: «بعد از راهاندازی کتابخانه دیجیتالی ملی آمریکا، ما فهمیدیم که تکنولوژی مدرن، یک راه فوقالعاده برای جمعآوری اسناد اولیه فرهنگی و تاریخی است که ما از بسیاری از آنها تنها یک کپی در اختیار داریم و با دیجیتالی کردن آنها میتوانیم این اسناد را در اختیار همگان قرار دهیم.»
بیلینگتون میگوید: «این کتابخانه راهی است برای تهییج مردم به فکر کردن درباره تبادل فرهنگها. ما امیدواریم این اقدام باعث افزایش تفاهم بینالمللی و همچنین افزایش حس کنجکاوی نسبت به رویدادهای فرهنگی و انسانی در دنیایی شود که در آن زندگی میکنیم.»
وی همچنین اضافه کرد: «زیبایی این سیستم در این است که از پیش برای گروه خاصی طراحی نشده، بلکه برای همه است.»
رئیس کتابخانه کنگره آمریکا میگوید: «این کتابخانه به همه خوشامد میگوید. اینجا یک کلوپ خصوصی نیست. همه میتوانند در آن شرکت کنند و همه چیز رایگان است.»
میشل راگو، مدیر تکنیکی سایت کتابخانه دیجیتالی یونسکو، در مورد روش استفاده از این وبسایت چنین میگوید: «اگر شما روی یک نمایه جغرافیایی مثل اروپا کلیک کنید، تمام مفاهیم مربوط به اروپا را روی صفحه خواهید داشت.»
از متون اسلامی تا رمان ژاپنی
قدیمیترین نسخه موجود در کتابخانه دیجیتالی یونسکو یک نقاشی از جنوب آفریقاست که ۸ هزار سال قدمت دارد.
به گزارش دویچهوله، در میان نسخههایی که کاربران قادر به مشاهده آنها هستند، متون اسلامیای از کشور مالی وجود دارد، جایی که نسخ عربی به صورت کتاب طراحی میشوند. این نسخهها نزدیک به هزارسال قدمت دارند و در قرون هجدهم و نوزدهم در عراق مورد استفاده بودهاند.
در این کتابخانه همچنین کتابی وجود دارد که یکی از قدیمیترین رمانهای جهان است. «افسانه گِنجی» که مربوط به قرن یازدهم است، گوهر ادبیات ژاپن خوانده میشود.
همچنین اولین نقشه آمریکا مربوط به سال ۱۵۰۷ میلادی نیز در این کتابخانه قابل مشاهده است. این نقشه توسط یک راهب آلمانی به نام ’’مارتین والدزی مولر‘‘ طراحی شده است.
این کتابخانه امکان دسترسی آزاد به بیش از چهارمیلیون کتاب، فیلم، نقاشی، عکس، فایل صوتی، نقشه، نسخه و روزنامه را که در کتابخانههای اروپایی نگهداری میشوند، به کاربران میدهد. نسخ قابل دسترسی در این کتابخانه تا سال ۲۰۱۰ به بیش از ۱۰ میلیون خواهد رسید.